Haziran 2000'de "Afyon'da deprem olacak. Tedbir alın" demiş, dinletememişti.Sonuç; Barka' nın toprağa verildiği gün Afyon'da 46 "lü, 172 yaralı vardı.İhtimal ki yine enkaz başında tevekkülle ağlaşanların bir kısmı "Mukadderat" diye naçar boyun eğecektir. "Çünkü Yaratan, günahla sulanmış bir toprağa dersini b"yle vermiştir." Jeologlar, dün yaptıkları gibi yarın da kırık fay hatlarından dem vurup "Bekliyorduk, uyarmıştık" diyecek, "Deprem "ldürmez, ihmal "ldürür" manisini yineleyeceklerdir.* * * Toprak, Prof. Aykut Barka' yı bağrına aldığı gün silkindi "fkeyle; hocanın ikazını ciddiye almamızı istercesine... 1756'da Lizbon yerle bir olduğunda da din adamları, bunun "Tanrı'nın gazabı" olduğunu s"ylemişler, "Bunlar itikadımızı sınamak için..." demişlerdi; "...eğer bunca acıya rağmen inancımızı yitirmezsek, ahrette mükafatımız büyük olacak". O zaman da "teologlar" ın karşısına "jeologlar" dikilmişti: "İnancın çağı" nın, yerini ağır ağır "aklın çağı" na bıraktığı devirlerdi.Hurafelere karnı doyan bilim, dayanaklarını inançta değil, ispatta arıyor, keşfediyor, icat ediyor, tecrübe ediyordu. Voltaire o d"nemde ortaya çıkıp, yaşanan acılara kutsal kılıflar dikilmemesini s"yledi: "Bu yaşadıklarımızın Tanrısal adaletle bir ilgisi yok" dedi, "Yaşadığımız tamamen bir doğa olayıdır". Bu açıklama, tutucu çevreleri ayağa kaldırdı tabii...Lakin Voltaire dinci tepkiye rağmen, inançla savundu depremin fiziksel nedenlerini...* * * Ama orada durmadı düşüncenin serüveni... Voltaire' in karşısına da Jean Jack Rousseau dikildi.Ve bir adım daha ileri gitti: "Yaşadığımız acıların nedeni sadece jeolojik değildir" dedi Rousseau:"insanları deprem değil, yoksulluk "ldürüyor." Çünkü depremde "lenler sadece yoksullardı. Varlıklıların binalarına bir şey olmadığına, onların canı daha iyi korunduğuna, tedavileri daha çabuk yapıldığına, buna karşın depremin gazabı sadece yıkık d"kük evlerde perişan yaşayanları vurduğuna g"re acıların nedeni başka bir şey olmalıydı.işte o "başka şey", insanlar arasındaki eşitsizlikti. Rousseau' ya g"re sebep gibi çare de, ne teolojide, ne jeolojideydi.Sebep de, çare de; "sosyoloji" de aranmalıydı.* * * Sultandağı' nı damar damar çatlatan depremde "lenlerin çoğunun yoksul kerpiç evlerin sakinleri olması tesadüf mü?™lenlerin toplumsal tipolojisini açıklamaya teologların ya da jeologların gücü yeter mi?Aynı büyüklükteki deprem Japonya'da raftaki bardakları bile titretmezken bizde koca kasabaları yerle bir ediyorsa "Başımıza gelenler günahlarımızın bedeli" ya da "™lümler kırılan fay hattının eseri" izahatı bizi keser mi?Katilimiz yoksulluk kardeşler!Fukaralıktan, bütün bu dertler... candundar@superonline.com Aslında pek eski bir tartışmadır bu...
