Cem Kılıç

Sadece çalışmak yetmez, ‘insana yakışır’ şekilde çalışmalı. İnsana yakışır iş, adil ücret, eşit fırsatlar, güçlü sosyal güvenlik sistemi, iş güvencesi, iş sağlığı - güvenliği, sendikal haklar ve sosyal diyalogla olur

Geçtiğimiz hafta, 7 Ekim ‘Dünya İnsana Yakışır İş Günü’ydü. Çalışmak, temel bir insan hakkıdır. Aynı zamanda sosyo-ekonomik bir ödevdir. Ancak sadece çalışmak yetmez, “insana yakışır” şekilde çalışmak gerekir. Peki “insana yakışır” çalışma nasıl olur?

Dünya İnsana Yakışır İş Günü olan 7 Ekim tarihinde Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Ofisi Direktörü sayın Numan Özcan, Twitter üzerinden insana yakışır işi; “Bu maaşla ayın sonunu nasıl getiririm?”, “Bugün başıma bir iş kazası gelir mi?”, “İşsiz kalırsam ben ve ailem aç kalır mıyız?”, “Hakkımı ararsam işten atılır mıyım?” diye düşündürmeyen iş şeklinde tanımlayarak “Peki sizce insana yakışır iş nedir?” sorusunu

İşverenler sözleşmenin erken sona erdirilmesini engellemek amacıyla iş sözleşmelerine cezai şart koymaya başladı. Sözleşmeyi erken sona erdirme dışı gerekçelerle de ceza olabilir. Gelin, ayrıntılara bakalım...

İşverenle pazarlık gücüne sahip işçiler arttıkça iş sözleşmelerine konulan cezai şartlar daha sık gündeme geliyor.  Cezai şart, Borçlar Kanunu’na göre bir kişinin borcunu ifa etmemiş olması halinde alacaklıya karşı teminat niteliğinde bir edimi yerine getireceği taahhüdünde bulunması.

Fesih hakkı sınırlama

İşverenler sözleşmenin erken sona erdirilmesini engellemek amacıyla iş sözleşmelerine cezai şart koymaya başladılar. Bu cezai şartlar ile sözleşmeyi erken bitiren taraf karşı tarafa para ödemekle yükümlü. Erken sona erdirme dışı gerekçelerle de cezai şart mümkün.

En sık cezai şarta bağlanan yükümlülük fesih hakkının sınırlanması. İşçi ve işveren, iş sözleşmesini bildirimli olarak feshetme haklarından belirli süre için vazgeçiyorlar. O süreye uymayan, sözleşmeyi belirlenen asgari

İşverenlere işgücü maliyetlerinin azaltılması yönünde önemli destek sağlayan asgari ücret desteği uygulaması, aynı zamanda istihdamın artırılması yönünde de olumlu katkılar sağlıyor. Asgari ücret desteği konusunda merak edilen soruları yanıtladım...

Asgari ücret desteği 2016 yılından bu yana uygulanıyor. İşverenler için işgücü maliyetlerinin azaltılması yönünde önemli bir destek sunan uygulama, bu açıdan istihdamın artırılması yönünde de olumlu katkılar sağlıyor. 2021 yılı için haziran ayından itibaren destek tutarları tanımlanmaya başlandı. Ancak ocak ayından itibaren uygulama yapılması söz konusu olduğu için işverenler için bir kayıp olmayacak.

Hangi işverenler yararlanır?

Asgari ücret desteği uygulamasından 4/A’lı yani eski adıyla SSK’lı işçi çalıştıran bütün işverenler yararlanabiliyor. Yalnızca 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda çalışan sigortalılar için destek uygulanmıyor. Ayrıca kamu ihale kanunu uyarınca iş almış işverenler için

SGK önemli bir düzenlemeye giderek, idari para cezası, icra takibine tabi sigorta primi ve işsizlik primi gibi alacakları e-tebligatla bildirecek. Bakın, nasıl işleyecek...

Yakın zamanda Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından iki önemli düzenlemeye gidildi. İlk olarak, 24 Eylül 2021 tarihli ve 31608 sayılı Resmi Gazete’de Sosyal Güvenlik Kurumu’nca Elektronik Ortamda Yapılacak Tebligata İlişkin Yönetmelik yayınlandı. Yönetmelik, işverenlere 01.10.2021 tarihinden itibaren 3 ay içinde başvuru yaparak E-tebligat adresi alma zorunluluğu getiriyor.

E-tebligat ile birlikte SGK, idari para cezası, icra takibine tabi sigorta primi, işsizlik primi gibi alacaklarını bu yolla tebliğ edecek. SGK, konuya ilişkin bir genelgeyi de yakında yayınlayacak.

İkinci olarak, 30.09.2021 tarihli ve 31614 sayılı Resmi Gazete’de İstirahatli Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumu’na Gönderilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliğ yayınlandı.

İstirahatli dönem

Tebliğin yayınlanması sonrasında

İşveren kural olarak sağladığı bilgisayarların ve internet hizmetinin nasıl kullanılacağını belirleme yetkisine sahip. Bilgisayar ve internetin özel amaçlı kullanımı yasaklandıysa işveren takip sistemi kurabilir...

Özel yaşamımızla iş yaşamımız salgın boyunca eskisine oranla çok daha fazla iç içe. Çalışanlar sunum hazırlarken alışveriş yaptı, yemek hazırlarken toplantıya katıldı... Aile ve iş yaşamı bir bütün oldu. Bunu mümkün kılan en büyük araç ise internet. Hayatımızı büyük ölçüde internete taşıdık. Bu nedenle çalışanların internet kullanımı ve buna işverenin sınır koyup koyamayacağı eskiye oranla farklı bir boyutta tartışılır oldu.

Günümüzde işverenler işin yürütümü için çalışanlara bilgisayar ve internet sağlamakta, bunlarla çalışanın işini etkin ve hızlı bir şekilde yapmasını amaçlamakta. İşverenler sağlanan bu araç ve hizmetin amacı doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını denetlemek istemekte, bunun için takip sistemleri kurmaktadır.

Özel hayat gizliliği

İşverenin iş için

Kadınların işgücü piyasasının uzağında kalmalarının en önemli nedenlerinin başında bakım sorumluluğu geliyor. 150 ve daha fazla kadın çalışanı bulunan işverenlerin kreş hizmeti sağlaması gerekiyor

İşgücü piyasasında kadın istihdam oranı ne yazık ki halen istenilen seviyede değil. Kadınların işgücü piyasasında olmaması, ekonominin yeterince gelişememesi sonucunu da doğuruyor. Kadınların işgücü piyasasının uzağında kalmalarının en önemli nedeni ise bakım sorumluluğu. Çocuk ve yaşlı bakım sorumluluğu kadınları iş aramaktan ve çalışmaktan alıkoyuyor.

Kadınların işgücü piyasasında yer alabilmeleri için temelde iki tip politikaya ihtiyaç var. İlki toplumsal boyutta rol ve görev dağılımlarının paylaşılması. Bu çerçevede kadınlarla birlikte erkeklerin de ev hayatında sorumluluk almalarının sağlanması gerekiyor. Bu konu uzun vadede ve eğitim politikasının bileşenleri ile ele alınması gereken önemli bir husus. Rol ve görev dağılımları erkek ve kadın arasında paylaşıldıkça kadınların işgücü piyasasına girme ihtimali artıyor.

Kurumsal bakım...

Diğer yandan

Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından hazırlanan Küresel İzleme Raporu’na göre, işe bağlı hastalıklar ve işyerlerindeki yaralanmalar nedeniyle her yıl yaklaşık 2 milyon kişi hayatını kaybediyor. Can kaybı sebebinde, solunum ve kalp rahatsızlıkları ilk sırada yer alıyor

Çalışma hayatı, çalışanlar açısından çok sayıda risk barındırıyor. Özellikle bazı sektörlerde çalışanlar çok daha fazla riske maruz kalabiliyor. Söz konusu riskler önlenemediğinde iş kazaları yaşanabiliyor ve ne yazık ki kötü sonuçlar ortaya çıkabiliyor.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından hazırlanan “DSÖ/ILO İşle İlgili Hastalık ve Yaralanma Yüküne İlişkin Ortak Tahminler, 2000 - 2016: Küresel İzleme Raporu” başlıklı yeni çalışmaya göre, 2016 yılında işe bağlı hastalıklar ve yaralanmalar nedeniyle, 1.9 milyon insan yaşamını kaybetmiş.

Küresel İzleme Raporu’nda yer alan istatistiklere göre, işe bağlı

Fuarlar, dönemsel tarım işleri, turizm sezonuna bağlı işler ‘belirli süreli’ sözleşmeye uygun. Ancak bu tür sözleşmeler sıkı şartlara bağlı. Bu şartlar olmadan yapılan belirli süreli sözleşmeler ise ‘belirsiz süreli’ sayılıyor

Belirli süreli sözleşmeler sözleşme süresinin bitmesiyle kendiliğinden sona eren, işçilere işe iade davası açma, istisnalar dışında kıdem tazminatı alma hakkı tanımayan sözleşmelerdir.

Bu nedenle İş Kanunu bu tür sözleşmelerin yapılmasını sıkı şartlara bağlamış, bu şartlar bulunmadan yapılan belirli süreli sözleşmeleri başından itibaren belirsiz süreli saymıştır. İşverenlerin şartlar bulunmadığı halde belirli süreli yapılan sözleşmelerin olası bir davada aslında belirsiz süreli olduklarını iddia etmesi işçi aleyhine sonuçlar doğurabilmekte, bu nedenle durum yargı kararlarına konu olmaktadır.

İş Kanunu’na göre, belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak belirli süreli sözleşme