Öğrencilik statüsünün kaybı sağlık hakkı açısından önemli. Ancak yeni mezunlar 2 yıl sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilecek.
2020 - 2021 Bahar dönemi önümüzdeki ay içerisinde pek çok üniversitede sona erecek. Gençlerimiz diplomalarını alıp iş arama sürecine geçecek. Mezuniyet öğrencilik statüsünün de kaybı anlamına geliyor. Öğrencilik statüsünün kaybı sağlık hakkından yararlanmak açısından önemli. Ancak yeni mezunların sağlık hakkı açısından iki yıl süreyle endişe etmelerine gerek yok. İki yıl boyunca sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanmaya devam edebilecekler.
Yeni mezun gençlerimiz için genel sağlık sigortasından (GSS) yararlanma açısından 10 Şubat 2016’da yapılan değişiklikle 2 yıl boyunca prim muafiyeti getirildi. Dolayısıyla, mezunlar iş bulana kadar sağlık sigortasından yararlanabilecek. Genel sağlık sigortasından 2 yıl süresince muaf olmak, gençlerin geleceğe ilişkin planlarını yapmaları açısından son derece önemli. Bu sayede kendilerine uygun
Türkiye nüfusunun yüzde 15.4’ü, 12.8 milyonu gençlerden oluşuyor. Salgın, çok sayıda gencin eğitimine ara vermesine yol açmakla kalmadı, koşulları kötüleştirerek işsiz kalmalarına da neden oldu
19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’nı coşkuyla kutladığımız bugün, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) istatistikleriyle gençliğin durumunu ele alacağım.
Nüfusunun yüzde 15.4’ünü gençler oluşturuyor. 12 milyon 893 bin 750 gencin yüzde 51.3’ünü erkek, yüzde 48.7’si ise kadınlardan oluşuyor.
Genç nüfusun yüzde 28.6’sı 15-17, yüzde 19.8’i 18-19, yüzde 31.3’ü 20-22 ve yüzde 20.4’ü de 23-24 yaş grubunda. 2025’te yüzde 14.3 olması beklenen genç nüfus oranı, 2030’da yüzde 14, 2040’ta yüzde 13.4, 2060’ta yüzde 11.8 ve 2080’de ise yüzde 11.1’e düşecek. Tahminler, yaşlı nüfus olgusuna bir kez daha vurgu yapıyor.
Avrupa’nın genci
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve TÜİK verileri itibarıyla Avrupa
İş Kanunu 15 yaşını doldurmuş gençlerin çalıştırılmasına belirli şartlarla izin vermekte. Çocuk ve genç işçilerin çalıştırılması sıkı şartlara bağlı ve sadece hafif işlerde çalışabilirler.
İş Kanunu 18 yaşın altındaki çocuk ve genç işçilerin çalıştırılmasına belirli şartlarla izin vermiştir. Gençlerin eğitimleri ile birlikte meslekte deneyim kazanmaları veya meslek sahibi olmaları amacıyla getirilen bu düzenlemeler dikkatli uygulanmalı.
Ne var ki bugün çocuk işçiliği ürkütücü boyutlara ulaşmıştır. Özellikle çocukların korunması gerekmektedir. Bu nedenle çocuk ve genç işçilerin çalıştırılması sıkı şartlara bağlı. İş Kanunu 15 yaşını doldurmuş gençlerin çalıştırılmasına belirli şartlarla izin vermekte.
Hafif iş nedir?
15 yaşını doldurmamış çocukların ise kural olarak çalıştırılması yasak. Bununla birlikte, 14 yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış çocukların bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin de okula devamına engel
Önümüzdeki günlerde Meclis gündemine gelmesi beklenen torba yasa teklifinde, 50’nin altında işçi çalıştıran işyerleri için yeni bir teşvik düzenlemesi yer alıyor. Bu teşvikin özellikle salgın sonrası toparlanma sürecinde istihdam artışına olumlu etki yapması bekleniyor
Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine önümüzdeki günlerde gelmesi beklenen torba yasa teklifinde yeni bir teşvik var. 50’nin altında işçi çalıştıran işyerlerine yönelik teşvik özellikle salgından sonraki toparlanma sürecinde işverenlerin istihdam artışı sağlamalarına yardımcı olabilecek nitelikte.
Yeni teşvik 2021 yılı mart ayında 50 ve altında işçi çalıştırılan işyerlerini kapsıyor. Mart ayında SGK’ya verdikleri muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde istihdam ettiği işçi sayısı 50 ve altında olan işyerleri yeni teşvikten faydalanabilecek. Dolayısıyla yeni teşvik daha çok küçük ve orta ölçekli işyerlerine yönelik bir teşvik. TUİK verilerine göre Kasım 2021 itibarıyla Türkiye’deki istihdamın
İşverenler tam kapanmada salgınla mücadelenin etkinliğini daha artırmak üzere Ramazan Bayramı tatilini uzatabilir. Bugünden itibaren 2.5 gün ek tatil yoğunluğu çok azaltır. ‘Telafi çalışması’ tam da bu durum için. Gelin inceleyelim....
29 Nisan’da başlayan ve 17 Mayıs’ta sona erecek olan tam kapanma süreci, Ramazan Bayramı’nı da kapsıyor.
Bu dönemde, tam kapanmadan muaf olan bazı işyerlerinde fiziksel mesafeyi azaltmak ve tam kapanma sürecinin koronavirüs salgını ile mücadeledeki etkinliğini artırmak üzere Ramazan Bayramı tatili işveren tarafından uzatılabilir.
12 Mayıs Çarşamba arife günü başlayan ve 15 Mayıs Cumartesi günü sona eren Ramazan Bayramı’nın öncesindeki pazartesi gününden itibaren 2.5 günün tatil edilmesiyle işyerlerindeki yoğunluğun azaltılması ve böylece virüsün yayılma hızının daha da kesilmesi mümkün olabilir. Tatil sürelerini birleştirebilmek için çeşitli yollar bulunuyor.
Nasıl olacak?
İş Kanunu’nda düzenlenen “telafi çalışması”
Salgında artan vaka ve hasta sayıları nedeniyle 29 Nisan Perşembe günü akşamından 17 Mayıs’a kadar 17 gün sürecek tam kapanma dönemi başladı. Kapanma döneminin çalışanlarca nasıl geçirileceği sorusu gündeme geldi. İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan genelgede sokağa çıkma yasağı uygulaması kapsamına dahil edilmeyen işkolları sayıldı. Bu işkollarında çalışanların muafiyet belgeleri ile işe gidebilecekleri belirtildi. İlgili işkollarında çalışmayan işçilerin ise durumlarının ne olacağı sorusu gündeme geldi. Daha önceden gelen işverenin ücretsiz izne gönderme hakkı veya kısa çalışma uygulaması gibi yöntemler halen varlığını sürdürmekle birlikte, işverenlerin bu dönem için işçilere yıllık ücretli izin kullandırma talepleri oluşmaya başladı. Yazı dizimizde bugün kapanma döneminde işçilere yıllık izin kullandırılıp kullandırılamayacağını, kullandırılabilirse ne şekilde kullandırılabileceğini değerlendireceğiz.
Evde çalışanların durumu
İşyeri kapanmakla birlikte evde çalışma imkanı bulunanlar
Tam kapanma döneminde, çalışma belgesi olanlar çalışmaya devam edecek. Sokağa çıkma yasağına tabi olanlar mümkünse uzaktan çalışmaya geçecek. Uzaktan çalışmaya uygun olmayan işler için kısa çalışma ve nakdi ücret desteği devreye girecek. Nakdi ücret desteğinin sağlanması için ise 4 şartın mutlaka yerine getirilmesi gerekiyor.
17 günlük tam kapanma süresince çalışma hayatındaki muafiyetler belirlendi. Çalışma belgesi alınabilen sektörlerde çalışanlar kapanma döneminde çalışmaya devam edebilecek. Muafiyet kapsamında olmayıp sokağa çıkma yasağına tabi olan işyeri ve kişiler için ise ilk tercih uzaktan çalışma. Ancak uzaktan çalışmaya uygun olmayan işler için kısa çalışma ve nakdi ücret desteği devrede. Dün kısa çalışmanın kapanma döneminde nasıl uygulanabileceğini anlatmıştım. Bugün ise ücretsiz izin ve nakdi ücret desteğinin kapanma süresince hangi şartlar dahilinde ve kimler için uygulanabileceğini açıklayacağım.
Ücretsiz izin kapsamı
İş
Bu yazı dizimizde çalışma izin belgesinden fesih yasağına tam kapanma döneminde çalışma hayatını ve çalışanların haklarını ele alacağız.
Salgında artan vaka ve hasta sayıları nedeniyle 29 Nisan akşamından 17 Mayıs tarihine kadar 17 gün sürecek tam kapanma dönemine geçildi.
Söz konusu dönemde sokağa çıkma yasağı uygulaması kapsamına dahil edilmeyen belirli işkolları bulunuyor. İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan genelgeye göre bu işkollarında çalışanlar, e-Devlet üzerinden alacakları çalışma izin belgesi ile tam kapanmadan muaf tutulacak. Tam kapanma döneminde uzaktan çalışma şartlarının uygun olmadığı işyerleri ise kapalı olacak. Bu yazı dizimizde tam kapanma döneminde çalışma hayatını ve çalışanların haklarını ele almaya çalışacağım.
1-) Muaf tutulan hariç tam kapanma geçerli
Geçtiğimiz perşembe günü başlayan ve 17 gün sürecek olan tam kapanma süreci, İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan genelgede belirtilen işkolları haricindeki tüm işyerlerini kapsıyor.
Genelgede sokağa çıkma