Doğan Heper

Doğan Heper

dheper@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


Siz istediğiniz kadar "olmaz öyle şey" deyin. Güneş tutulmasının deprem felaketi ile ilgisi araştırılmaya başlandı bile.
Avustralya'daki Monaj Üniversitesi imkanlarını bunun için seferber etti.
Üniversitenin jeoloji, jeofizik, fizik, astronomi, yer bilim profesörlerinden kurulan geniş bir bilimsel heyet bu ilişkinin sırlarını çözmekle görevlendirildi.
Heyet; "tam güneş tutulmasından sonra büyük depremlere rastlanıyor" iddiasının gerçeklik payını araştırırken birçok ülkenin bilim adamlarına da başvurma, yardım isteme kararı aldı.
Güneş tutulmaları sırasındaki ve sonrasındaki büyük dalgalar, gelgitler, iklim ve ısı değişiklikleri biliniyor.
Şimdi araştırılacak olan bu olayın, yani güneş tutulmasının meydana getirdiği çekim gücünün toprağı ne şekilde ve ne kadar etkilediği. Daha doğrusu etkileyip etkilemediği.
* * *
GÜNEŞİN düzenli hareketlerini fark eden ve tutulma takvimlerini kaydeden Mayalar ve Araplar oldu.
Bunlar, güneş konusunda en fazla araştırma yapan toplumlar olarak kabul ediliyor.
Eski İngiltere'de Wiltshire bölgesinde yer alan Stonehenge'de yaşamış Druid rahiplerinin taşlar üzerine tuttuğu hesaplamalar hala ilgi çekiyor.
İşin ilginç yanı, bu taşların Druid rahiplerinin buraya yerleşmesinden iki bin yıl kadar önce yapıldığına inanılıyor.
Bugün bu hesaplamalar ancak bilgisayarla yapılabiliyor.
* * *
GÜNEŞ tutulması tarih boyunca hep şüpheyle karşılandı, endişeyle izlendi. Özellikle ilkel toplumlar olayı tanrıların gazabı olarak kabul etti. Ve tutulmaların arkasından felaketler beklendi.
Pek çok toplulukta bu felaketleri önlemek için de çeşitli ayinler ve törenler düzenlendi.
Zamanımızda da güneş tutulmasını felaket habercisi olarak görenlere rastlanıyor.
Öyle ki, bir zamanlar Titanic transatlantiğinin batışından bile güneş tutulmasının sorumlu olduğu iddia edilmişti.
* * *
20. yüzyılın son güneş tutulması en iyi Türkiye'den izlenebildi.
Ve arkasından gelen deprem felaketi o eski söylemleri anımsattı.
Felaketin nedeni güneş tutulması mı?..
Bu sorunun pek de yabana atılır bir tarafı olmadığı en son Avustralyalı bilim adamlarının girişimiyle ortaya çıktı.
Tutulmanın denizlerde meydana getirdiği hareketlilik karada da oluyorsa, Avustralyalı bilim adamları bunu ispatlarsa ilkel toplulukların korkularının haklılığı da ortaya çıkacak demektir.
Bu konularda Türk üniversiteleri, bilim çevreleri ne yapıyor; merak etmiyor musunuz?



Yazara E-Posta: dheper@milliyet.com.tr