ABDde, Tayyiple ilgili soru işaretleri!

Şöyle özetlenebilir:Washingtonun ilk tercihi AKP değil. Tayyip Erdoğan hakkında soru işaretleri var Amerikan yönetimiyle Dışişlerinde. İmajının pozitif olduğu söylenemez. Avrupa Birliği, ekonomi, Irak gibi bazı temel sorunlara bakışı ve kadroları güven telkin etmiyor. AKP ılımlı İslam diye niteleniyor, seçimi kazanırsa birlikte çalışılacağının işaretleri veriliyor.AKP lideri Tayyip Erdoğan geçen ocak ayında Washingtona ilk ziyaretini yaptı.Ama iyi karşılanmadı.Tayyip Erdoğan ve heyeti düş kırıklığı yaşadı. Erdoğanın dil bilmemesi, az konuşması ve kapalı kutu gibi gözükmesi de sözlerinin içtenliği konusunda kuşkulara yol açtı.Başkan Bush yönetiminden, Beyaz Saraydan Tayyip Erdoğana randevu verilmedi. Türkiyeyi iyi bilen, ABDnin Ankarada büyükelçiliğini yapmış olan ve halen Amerikan Dışişlerinde üç numaralı koltuğun sahibi Büyükelçi Grossmanla da görüşmek istedi Tayyip Erdoğan.Ama bu da gerçekleşmedi.Washingtondaki bu soğuk karşılamanın bazı nedenleri şöyle sıralanabilir:11 Eylül süreci.Ankarayı, askeri rahatsız etmemek.Ve Afganistan oylaması.Türkiyenin barış gücüne katılmak için Afganistana asker göndermesi gündeme geldiğinde AKPnin Mecliste olumsuz oy kullanması, Başkan Bush yönetiminde Tayyip Erdoğanın siciline kırık not olarak işlendi. Beyaz Sarayın özellikle bu nedenle Tayyip Erdoğana randevu vermediği belirtiliyor.Washingtonda bugün AKP liderine daha çok Irak penceresinden bakıldığı söylenebilir. AKP seçimi kazanır hükümet olursa, Irak konusunda Amerikanın işini kolaylaştırır mı?Bu konuda Tayyip Erdoğan ve yakın çevresinin kamuoyu önünde çok fazla konuşmadığı not edilmiş durumda. Washingtonda Türkiyeyi yakın takipte tutan bir kaynak Tayyip Erdoğandan ABD başkentinde başbakan ya da Dışişleri bakan adayı olarak görülen Abdullah Güle bundan bir süre önce sormuş:"İktidara gelirseniz, Irakta ne yapacaksınız?"Gülün yanıtı şöyle olmuş:"Askere sorarım."Bunu bana aktaran kaynak, "Bu yanıt da kendi görüşlerini açığa vurmama çabasının işareti değil mi" dedi.Ancak, bir AKP hükümetinin Irak konusunda herhangi bir sorun çıkarmayacağı, çünkü bu konuyla ilgili olarak Ankarada askerin son söz hakkına sahip olduğuna inanılıyor Washingtonda...Bu arada, Tayyip Erdoğanın Genelkurmay tarafından son 30 Ağustos törenlerine davet edilmiş olması, Amerikan Dışişlerinde not edilen bir başka konu...Asker deyince, Washingtondaki havayı şu sözler özetleyebilir:"Tayyip Erdoğanın, hükümet olmaları halinde Erbakanın yanlışlarını tekrarlamasına ihtimal verilmiyor. Ama şurası da bir gerçek: Eğer sınır aşılırsa, asker nasıl olsa hizaya getirir."Türkiyeyi yakın takipte tutan Amerikalı bir kaynak şöyle dedi:"Tayyip Erdoğan Washingtonda hiç kimsenin ilk tercihi değil, olamaz da. Ancak iktidara gelirse, Washington Erbakana göre Tayyip - Gül ikilisiyle daha rahat çalışır. Amerikanın zıddına gideceklerine ihtimal verilmiyor. Tayyip Erdoğanla yakın çevresi hâlâ ciddi ciddi Erbakanı Refah Yolu Amerikanın yıktığına inanıyor. Bu arada Washingtonda Tayyipin İslamcı geçmişinden çok ekonomiyle ilgili muhtemel performansı tedirginlik kaynağı..."Evet, Washingtondaki soru işaretlerinden biri ekonomiyle ilgili. Bu bakımdan Tayyip Erdoğanın kadroları güven telkin etmiyor, işleri karıştırabileceği düşünülüyor.Bunun gibi Avrupa Birliği penceresinden de Tayyip Erdoğan çok net görülmüyor. Partinin ABden yana açıklamaları olumlu karşılanmış. Ancak hükümet olunca, AKP ve kadrolarının bu konuyu ne kadar içtenlik ya da kararlılıkla takip edecekleri merak konusu... Ayrıca bir Tayyip Erdoğan hükümetinin ABden tarih almasının güç olacağına Washingtonda işaret edenlere rastlanıyor.Washingtondaki düşünce üretim fabrikalarından biri olan Woodrow Wilson Merkezinde Profesör Henri Barkeyin Türkiyeyle ilgili konferansını izliyordum. Salon kalabalık, ilgi büyüktü. Bu Türkiye ilgisinde, 11 Eylül ve Irakın önemli payı olduğu belirtildi.Profesör Barkey, AKPnin seçimden birinci parti çıkarak iktidara gelmesinin yakın ihtimal olduğunu belirttiği konuşmasını tamamlayınca, kendisine sorulan ilk soru ilginçti:"AKP hükümet olursa, bundan Türk - İsrail ilişkileri nasıl etkilenir?"Barkey fazla etkilenmeyeceğini, çünkü bu konuya dokunulmasına Türkiyede askerin izin vermeyeceğini diplomatik bir dille belirtti.Bir soru daha soruldu:"AKP seçimi kazanırsa, asker ne yapar?"Yanıt, askerin sesini çıkarmayacağı ama hükümeti çok yakın takipte tutacağı yolundaydı.Özetle: Washington sohbetlerinde, ılımlı İslamın temsilcisi olarak nitelenen Tayyip Erdoğan hakkında birçok açıdan soru işaretleri olduğu, ancak başa güreştiği için hakkında pek fazla negatif konuşulmamaya özen gösterildiği dikkatimi çekti.Son soru: Tayyip Erdoğan Washingtonda ilk tercih değilse, kim, hangi parti ilk tercih olabilir?Dervişin katıldığı CHP mi?..Bu da bir başka yazı konusu... h.cemal@milliyet.com.tr Amerikan başkenti, Tayyip Erdoğanla partisi AKPye yani Adalet ve Kalkınma Partisine nasıl bakıyor?