Hurşit Güneş

Hurşit Güneş

hgunes@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


Yarın Cumhuriyet tarihinin en heyecanlı günlerinden birini yaşayacağız. Krizle didişen iki ülke futbolda karşı karşıya gelecek. Oysa ikisinin de yakası bir türlü bir araya gelmiyor. İkisinde de siyasi riskler, belirsizlikler had safhada. Birinde Başbakan sokağa çıkamıyor. Diğerinde de seçim var ve belirsizliklerle dolu.
Brezilya ve Türkiye. İki tutsak ülke. İki orta derece gelişmiş ülke. İkisi de sanki arenada. Umutları birbirlerini yenebilmek. Böylece moral bulacaklar. Gerçi futbolda aralarında epeyce fark var. Çünkü Brezilya yılların kralı. Türkiye’ye ise neredeyse herkes "nereden çıktı bu ülke" diye bakıyor. İki ülkede futbol krizin tesellisi olacak.
Brezilya’da seçimler, özellikle yabancıları, hayli ürkütüyor. Çünkü piyasalar seçimlerde solcu İşçi Partisi lideri Luiz Inacio Lula da Silva’nın iktidara gelmesinden kaygı duyuyor. Faizlerde risk primleri yüzde 13’lere gelmiş durumda. Ayrıca Brezilya parası real yılbaşından bu yana yüzde 100’e yakın değer yitirdi. Ve bu kayıp sürüyor.
1995 başında Cardoso başkan seçildiğinde kamu borçları milli gelirin yüzde 30’u kadardı. Şimdi yüzde 55’i aşıyor. Yani tam 245 milyar dolara ulaşmış durumda. Fakat bereket, Arjantin’in aksine, sadece dörtte biri dövize endeksli. Düşünebiliyor musunuz, Cardoso iktidara geldiğinden beri 100 milyar dolarlık özelleştirme yapılmasına rağmen borç küçülmedi, aksine büyüdü. Şimdi IMF ile belli hedefleri tutturmaya çalışıyorlar. Milli gelirin yüzde 3.5’u kadar faiz dışı fazla, yüzde 3.5 kadar büyüme ve yüzde 9 reel faiz. Bu arada IMF’den de 10 milyar dolar koparmış görünüyorlar. Ancak belirsizlikler nedeniyle faziler hedefi bir hayli aşmış. Tıpkı Türkiye’de olduğu gibi!!!
Brezilya’da seçimler ekimde. Eğer Brezilya Demokratik Hareketi lideri Jose Serra’nın kurduğu ittifak kazanırsa, mesele yok. Piyasalar ferahlayacak. Ama solcular öne çıkarsa, Brezilya’nın borç dinamikleri sorun yaratacak. Bizde ise seçim tarihi belli değil. Yine de risk primleri çok yüksek. Hele hele (tam aksine) solcu Derviş olmasa primler göklerde uçuşacak!!!
Türkiye’de dün bir iç borç ihalesi vardı. İki tip borçlanma senedi birden düzenlenmişti. 133 gün vadeli kağıt yüzde 70.97 faizle 1.9 katrilyon TL sağladı. 196 gün vadeli diğer kağıt ise yüzde 75.25 faizle 1 katrilyon elde ettirdi. Böylece Hazine 3 katrilyona yakın bir para elde etti. Ama bunu yüzde 33, yani astronomik bir reel faizle, gerçekleştirebildi!.. Böyle giderse bankalar krizde kaybettiklerini bulsa bile, Hazine kriz sonrası aldığı IMF borçlarını kaybedecek!
En iyisi bugünkü maça konsantre olmak. Kazanırsak coşacağız. Bu seferlik de Brezilya başka teselli bulsun! Bugünkü maçta kaybetsek de üçüncülüğü almak kolay. Kore gelebileceği yere geldi zaten. Ancak Brezilya’yı yenmemiz de çok zor değil. Unutmayalım, geçen Brezilya maçının gerçek hakkı 1 - 1’di. Üstelik bizim takım da o zaman pek oturmamıştı.
Her iki ülkeye de başarılar diliyoruz: Umarız ikisi de krizi aşar. Fakat kupa bir tane. Kupayı istiyoruz. Bu keyfi daha önce hiç yaşamadık. Bugün gönüllerde ay yıldız var!