Piyasalar son iki gündür mutlu. Döviz ve faiz hızla düşüyor. Şu artık aşikar: Siyasette istikrar ve güven, ekonomide de başarıyı getiriyor. Programın güçlü olması da yetmiyor. Başarı için kararlılık gerekiyor. Bundan böyle döviz ve faizdeki düşüş de sürecektir.
İlk önce kamu maliyesi ve bankacılık sistemi düzenlenecek, yani önce faizlerin aşırı düzeylerde oluşmasını belirleyen etmenler ayıklanacak, sonra da güven sayesinde faizler düşecek. Gerçi son zamanlarda hükümetin bazı üyeleri, güveni sağlamak şöyle dursun, bozmak için elden gelen her şeyi yaptı. Ama, liderler son kararlarıyla ciddi bir duyarlılık da gösterdiler. Hükümeti oluşturan liderler aslında işlerin kötüye gitmesini istemiyorlar. Ama işlerin daha iyiye gitmesi için de önceden davranamıyor, gecikiyorlar.
Mali piyasalar programın aleyhine her davranış karşısında büyük tepki veriyor. Hükümet gecikerek onarımı ele alıyor. Ama bu sefer program konusunda kaygılar oluşuyor. Bir türlü yurtiçinde ve yurtdışında kredibilite sağlanamıyor. Hükümetin ne yazık ki beceremediği en önemli şey kamuoyu talebinden önce tavır almak ve belirleyici rolü üstlenememek. Hükümet medyadan etkilenmeden, kamuoyunu etkilemek istiyorsa, bir an önce bunu ele almalı. Özetle; hükümet hem uyum sergilemeli, hem de değişimi hemen başlatmalıdır. Her ikisi de kerhen yapılmamalı.
Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz, piyasaların çökme noktasında, istifa etmeyi kabullenen ikinci bakan. Öncelikle şunu belirtelim; bir siyasetçinin görevinden ayrılması kolay bir iş değildir. İkincisi, bir siyasal parti lideri için atadığı bir bakanı istifaya davet etmek bir o kadar zordur. Hele ortada aleni bir hukuksuzluk yoksa.
Geçtiğimiz günlerin önemli tartışmalarından biri de dalgalı kur sisteminin bir bantla düzenlenmesiydi. Bize göre istikrarlı ülkelerde bile zaman zaman sorun çıkaran bantlı sistem dağınık olan kredibiliteyi büsbütün de yok edebilir. Üstelik şu anda aşırı değersiz olan TL daha değersiz hale gelebilir. Bu nedenle Ankara'daki teknik kadronun böyle bir hazırlık içinde olduğunu sanmıyoruz.
Teknik olarak şu bilgiyi vermekte yarar var: Döviz kuru siyasal uyumsuzluklar nedeniyle düşüyorsa bu kaçınılmazdır. Bunun bir sopa olarak nitelendirilmesi de doğrudur. Ancak yanlış gözüken bundan vazgeçme fikridir. Dalgalı kurun yanlışları ortaya çıkarması ülke için iyidir.
Son zamanlarda yabancı bankaların ülke dışına para çıkartmak için yapmadıkları spekülasyon kalmadığı söyleniyor. Bazı yabancı bankacıların türlü hurafeyle tasarrufçuyu kandırarak paralarını dövize çevirip yurtdışına yolladığı dile getiriliyor. Sürekli döviz kuru ile oynadıkları, hem para kazandıkları, hem de konu komşunun parasını götürdükleri konuşuluyor. Onlara geçen hafta "horon tepebileceklerini" yazmıştık. Horon ne kelime, haberler doğruysa Merkez Bankası neredeyse dans pistinin yerini kaybettirecek.