Kültür, bir barış eylemidir

       BAŞLIĞA aldığım söz, Pablo Neruda'ya ait.
Büyük şairin dediği gibi kültür, başlıbaşına bir barış eylemi.
Bu durumu çok iyi bilen Nazi generali; "Kültür sözünü duyduğumda elim tabancama gidiyor" dememiş miydi zaten!
* * *
KÜLTÜR sözünü duyduğunda eli tabancasına gitmeyen (zaten tabancası da olmayan) bir grup aydın, perşembe akşamüstü İstanbul'da Tarih Vakfı'nın güzel ve aydınlık binasında toplanıp, önemli bir kültür projesini konuştu.
Tarih Vakfı Başkanı Orhan Silier dostumuzun özverili girişimiyle, geçenlerde yitirdiğimiz büyük bilim adamı Pertev Naili Boratav'ın paha biçilmez arşivinin düzenlenmesine ve bilim - sanat çevrelerinin hizmetine sunulmasına çalışılıyor.
Bu amaçla projeyi destekleyen bir danışma kurulu oluşturuldu.
Yaşar Kemal, İlhan Selçuk, Doğan Hızlan, Talat Halman, Emre Kongar, Çelik Gülersoy, Cengiz Bektaş gibi değerli aydınların ve Kültür Bakanı İstemihan Talay'ın görev aldığı bu gruba, bizi de dahil etme inceliğini gösterdikleri için teşekkür ederiz.
* * *
PERTEV Naili Boratav arşivi, halkımızın belleğidir.
Onun ve saygıdeğer eşi Hayrünnisa Hanımefendi'nin, binbir emekle bir araya getirdiği deyim, masal, türkü, deyiş gibi zenginlikler, bizi biz yapan, kimliğimizi oluşturan en önemli hazine.
Bu hazineye sahip çıkamayan bir toplum, belleğini yitirmiş bir insana benzer.
* * *
PERTEV Naili Boratav'ın önemi, sadece derlemeler yapıp Türk halkının zengin kültürünü saptamış olmasıyla sınırlı değil.
Bu önemli işlevin yanı sıra, Pertev Bey büyük bir teorisyen olarak halk kültürü üzerine metodik incelemeler yapmış, folklorun diğer sanat ve bilim dallarıyla ilişkilerini gözden geçirmiş ve halk bilimimize analitik bir yöntem kazandırmıştır.
Arşivin gün ışığına çıkması ve düzenlenmesi, gelecek kuşakları bu yönden de etkileyecek; genç sanatçılara, kültür adamlarına ve halk bilimcilere ışık tutacak.
* * *
TOPLANTIYA, Pertev Beyin aydınlığı vurmuştu desem abartmış olmam.
Konuşmacılar kadar, oturumu izleyen basın mensupları da heyecanlıydı.
Çünkü herkesi birbirine düşman kılan hoyrat bir ortamda, ömrünü kültüre ve Türkiye'ye adamış bir büyük insanın anısı ve arşivi konuşuluyordu.
* * *
Hoşuma giden bir başka şey de toplantıyı yöneten Talat Halman ile telefonla katılan İlhan Başgöz arasındaki içten diyalog oldu.
Amerika'da çalışan önemli bilim adamlarımızı, ana yurtlarına duydukları derin sevgi ve bağlılığın heyecanı kaplamıştı.
Amerikan üniversiteleri çok önemli kişilere olanak tanıdı.
Muzaffer Şerif, Halil İnalcık, Şükrü Hanioğlu, Talat Halman ve İndiana Üniversitesi'ndeki değerli hocamız İlhan Başgöz gibi nice değerli bilim adamı, Amerika'daki çalışmalarıyla Türkiye'deki etkinliklerini ustaca bağdaştırmayı bildiler.
Kendilerine şükran borçluyuz.
* * *
KISACASI, perşembe akşamüstü İstanbul'da Tarih Vakfı merkezinde, bir barış ve kültür eylemi yapıldı.
Umarız bu değerli arşiv, kültürümüze saygı duyan çevrelerin katkısıyla, geleceğimizi aydınlatan bir deniz feneri gibi ışıldamaya olanak bulur.



Yazara E-Posta: livaneli@milliyet.com.tr