1950’lerin Türkiye’sindeki İzmir’e göz attım.
Öyle ki, ‘Aşırı kaderci ve cahil bir toplum’ yerine okuyup araştıran, çağdaş bir sanat ve ticaret duyarlılığına sahip, modern Türkiye’nin ulaşması gereken imaja İzmir çok fazla işaret etmiş.
Sanatta Ankara daha bir ileride gözlense de, İzmir liman kenti olduğu için ticaret ve sanatsal durumlarını bir arada götürmeye çalışmış.
1960’lı yıllardan sonra rant yüzünden çarpık kentleşme, sanattan uzaklaşma durumları gözlemlenmiş. Kordon’u, Karşıyaka Yalısı dahil Çin seddi gibi çevirmişler.
Tarihi binalar korunmamış.
Bana göre İzmir, imar katliamı yüzünden sanatı geri plana itmiş.
Ara ve üst burjuva ön plana geçmiş. Bencilleşmiş ve gruplaşmış.
“Hep bana hep bana” diyerek ticari hayatı da durdurmuşlar.
Kısacası keyfe keder yaşanmış bu güzel şehirde yıllarca.
* * *
Duraklama dönemi 1980’li yıllarda iyice açığa çıkmış.
Eski İzmirli ünlü burjuvaların büyük bir kısmı ekonomiye yatırım yapacaklarına rantiye olarak devam etmiş. 80’li yılların sonunda yatırım yapacakları, istihdam sağlayacakları yerde eldekileri idare etme durumuna girmiş.
İzmir yine de keyifle yaşanacak konumunu, coğrafi durumundan dolayı korumuş.
Devlet, 80’li yıllardan bu yana İzmir’e çok yatırım yapmamış. İzmirli birçok holding ya iflas etmiş ya da merkezini İstanbul’a taşımış.
Buna rağmen tüm Türkiye’de İzmir, Avrupai kimliğini koruyor.
Bu kadar kirli, çöp içinde, boyasız, istihdamsız haliyle bile...
* * *
Oysa bu kente sanat, eğitim ve inşaat sektörlerinin yoğunlaşması şart. Yanına sağlık ve turizm ilave edilip geliştirilmeli. Termalleriyle dünyada bir numara olabilecek bir kent İzmir...
Eğitim, yatırım ve sanat yoksa, İzmir gün gün sönecek.
Emniyeti sağlanmadığı sürece, belalı bir yer olacak.
Haydi İzmirli gayret et! 1800’lü yıllarındaki muhteşem yıllarına dön.
Tıpkı zümrüdüanka kuşu gibi küllerinden yeniden doğ.
* * *
Nasıl mı? Bize cesur, akıllı ve hatta çılgın yöneticiler lazım diyorum.
Bir vatandaş olarak soruyorum; nerede benim yeni ve modern yollarım, üniversitelerim, sergilerim, tiyatrolarım, galalarım, eğitim seminerlerim, sağlık ve spor merkezlerim ve iş yatırımlarım?
Niye akıllı çocuklarımız İstanbul’a veya yurt dışına göç ediyor?
Bu hayallerimizi kimler aldı ve çaldı bizden? kimler!! Cevap istiyorum.
İzmirli sade bir vatandaş...
Özden Kaptanlar
