Farkı görüyorsunuz değil mi? Kruvaziyer turizminden yılda 180 - 200 milyon dolar gelir sağlayan Türkiye, yılda 5 milyar dolar gelir sağlayan Yunanistandan 6 - 7 kat daha pahalı liman hizmeti veriyor. Herkes aptal biz akıllıyız. Diyelim ki 2 bin 200 yolculu Costa Victoria diye bir gemi, aldığı liman hizmetlerinden dolayı Rodosa 5 bin 964 dolar, Pireye 8 bin 566 dolar, Beyrutta 7 bin 725 dolar, Maltaya 13 bin 301 dolar ödüyor. Aynı geminin, Akdeniz turuna Kuşadasını da dahil ettiğinde ödeyeceği liman hizmetleri bedeli 48 bin 278 dolara, İstanbula geldiğinde ise 55 bin 419 dolara çıkıyor. İptaller başladı Kruvaziyerler Türkiyeye 2000de 998 bin 851, 2001de ise 700 bin civarında turist taşıdı. Oysa 2001de dünyada turist sayısı yüzde 1.3 oranında gerilerken, Türkiyede yüzde 12.4 oranında artmıştı. Cerrahgil Denizcilik Nakliyat ve Ticaret Yönetim Kurulu üyesi Sema Cerrahoğlu kruvaziyer turizmi ile ilgili olarak rapor yazmış. Raporunda Türkiyeye seferlerini 2002 yılı itibariyle iptal eden kruvaziyer şiretlerini de eklemiş: Costa Crociere, Royal Caribbean, Holland America, Celebrity Cruises, Princess Cruises, Radisson Seven Seas Cruises, P & O (ABD), Festival Cruises. Zengin turist Karşılaştırmalar gösteriyor ki, Türkiye kruvaziyer turizminden yeterli pay alamıyor. Peki bunun nedeni nedir, diye sorulduğunda 36 yıldır kruvaziyer turizmi yapan Tura Turizm Genel Müdürü Erkut Öner tek bir yanıt veriyor:Liman giderleri fazla. Başka etken yok mu? Elbette var, tanıtım ve hizmet kalitesi gibi... Gemi ile gelen turist, Akdenizde 5 yıldızlı otelde çekirdek parasına midesini bira ile şişirip giden turist değil; zengin turist. Bunlar adam başına Türkiyeye geldiklerinde 250 - 300 dolar bırakıyor. İki gün İstanbulda konaklıyor, bir gün Kuşadasına uğrayıp Meryem Anayı ziyaret ediyor, gidiyor. Akdeniz özellikle yaz aylarında vızır vızır seyahat gemisi kaynıyor. Bizim böyle bir gemimiz olmadığı gibi, gelen yolcuda gözümüz de yok! Taşar mektup yazdı Yunan menşeili Royal Olimpic Cruises (ROC) firması yetkilileri, Türkiyeyi programlarından çıkartmak durumunda kalacaklarını Turizm Bakanı Mustafa Taşara ilettiler. Taşar da 11 Şubat günü ilgili bakanlıklara, kurumlara birer yazı göndererek maliyetlerin yüksekliğini anlattı, bekliyor.11 Eylül ile birlikte daralan kruvaziyer turizm pazarı bize bir gerçeği hatırlatmış oldu ki, o da bu liman hizmet kalitesi ve yüksek ücretlerle yol alamayız. Maviyi önüne katıp, denize açılmak da mümkün biliyor musunuz? syilmaz@milliyet.com.tr Bugüne kadar liman ücretleri konusunda seslerini pek fazla yükseltmeyen kruvaziyer turizmi yapan şirketler ilk kez ayaklandılar. Çünkü 2002 yılında İstanbul ve Kuşadası, Akdeniz limanları programından çıkarılma tehlikesi ile karşı karşıya.