Zeynep Aktaş

Geçen ağustos ayından bu yana Türk Lirası’nda gözlenen değer kazancı kasım sonunda durulmuşa benziyor. Özellikle aralık ayından bu yana lirada tekrar değer kaybı yaşanırken piyasaları bekleyen üç önemli risk ve fırsat öne çıkıyor.

Bu yıl fiyat hareketlerindeki aşırı oynaklığı konuşmaya devam edeceğiz. Teknolojinin sağladığı imkânlar ve ülkelerin değişen yeni dengeleri karşısında aldıkları pozisyonlar gereği piyasaların yeni normali aşırı oynaklık. Ancak 2019 yılını Türkiye gibi ülkeler için asıl şekillendirecek olan gelişmekte olan ülkelere yönelik yaşanacak para akışı. Türkiye’nin de içerisinde bulunduğu gelişmekte olan ülkelerin performansına baktığımızda MSCI Gelişmekte Olan Ülkeler Endeksi beş haftanın zirvesinde bulunuyor. Aynı şekilde gelişmekte olan ülkelerin para birimleri de dolara karşı değer kazandı. TL varlıklar ise aynı performansı gösteremedi. ABD’nin Suriye’den çekilme konusunda izlediği yol haritasındaki belirsizlikler ve Türkiye’nin bu konuda gösterdiği kararlılık, seçim sürecinde alınan kararlar, yabancıların henüz piyasada varlıklarını hissettirmemeleri TL varlıkların zayıf seyrine neden oluyor.

Fed’in faiz politikası

Geçtiğimiz hafta açıklanan Fed Açık Piyasa

Son 10 yılda piyasa değeri yükselen şirketler yedi sektörde toplandı. Bu sektörler petrol, havayolu, savunma, otomotiv, perakende ticaret, dayanıklı tüketim ve cam olarak sıralandı.

Piyasalar yeni yıla büyüme endişesiyle girerken borsa 88.831, dolar 5,3365, euro 6,09, faiz ise 19,71 seviyesinde bulunuyor. Dolar kuru sert dalgalanma sonrasında yeniden 5,40 seviyesinin altına kaydı. Hisse senedi piyasasını izleyenlerse son 10 yılda piyasa değeri en fazla artan sektörlere odaklanmış durumda. Zira bu sektörlerdeki öncü hisselere 2009 yılında yatırılan 100 dolar son 10 yıl içerisinde 600 dolara çıkmış durumda. Uzun vadede büyüyen ve büyüme ivmesini kaybetmeyen, yenilenen şirketler güçlenerek trendlerini devam ettiriyor. Türkiye’de yatırım hamleleri ile dikkat çeken Tüpraş ve Petkim petrol sektöründe öne çıkarken savunma sanayiinde Aselsan dikkat çeken şirket oldu. Hizmet sektörünün öncü şirketleri Türk Hava Yolları ve TAV Havalimanları yine hızlı büyümeleriyle dikkat çekiyorlar. Otomotiv sektöründe Ford Otosan ve Tofaş Oto. Fab. piyasa değeri en fazla artan büyük şirketler arasında yer alıyor. Perakende ticarette Bim Mağazalar, dayanıklı tüketimde Arçelik, cam sektöründe Şişecam piyasa

Dolar 2019’a çok hareketli başladı. Önceki gece Apple kaynaklı, Asya piyasalarında yaşanan bir “flash crash” (ani kırılma) olayı nedeniyle kur 5.87 TL’yi gördü sonra 5.50’nin altına geriledi

Yılın ilk işlem gününde dolar kurundaki hareket yatırımcı cephesinde endişeye yol açtı. 2018 yılını yüzde 39 getiriyle tamamlayan dolar kuru 2019 yılına da yükselerek girdi. Kurda ağustos ayında başlayan geri çekilme ile 5.17’lere kadar bir düşüş gerçekleşmişti. FED’in 2019’da agresif bir faiz artışına gitmeyeceği beklentisi de dolar kurunda yükselişi frenlemişti. Bütün bunların altında yatansa artan risk iştahıydı. Piyasalar artık birbiri ile öylesine etkileşim halinde ki yatırımcıların pozisyonlarından birini değiştirmeleri diğer tarafta sert dalgalanmaları getirebiliyor.

Paritede sert düşüş

Çin’de imalat PMI rakamlarının Aralık ayında 49,7’ye gerilemesi olumsuz algılandı. Bu ekonomik göstergenin 50 seviyesinin altına gerilemesi yavaşlama sinyali olarak değerlendiriliyor. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde yavaşlama endişesi sabah saatlerinde riskli varlıklarda satışları getirdi.

Öte yandan ABD’li teknoloji devi Apple’ın Çin’de yavaşlayan iPhone satışları ve azalan yenilemeleri gerekçe

›› 2018’in yükselen yıldızı dolar ve altın oldu. Borsa endeksi % 19 değer kaybetti, euro % 34 yükseldi. Dolar kuru 7.23 TL ile zirve yaptıktan sonra 5.29 TL’ye geriledi

›› Cumhuriyet altını 2018’de % 38 değer kazandı. 2019 yılında dolar kuru yatay ve aşağı eğimli bir seyir izleyebilir. Altın fiyatları yine kazandırmaya devam edebilir

Piyasalar 2018 yılını, oldukça gerilimli ve oynak bir seyirde geçirdi. Olağanüstü fiyat hareketlerinin ve hacimlerin yaşandığı sıcak bir yaz yaşandı.

Dolar kurunda aşırı fiyatlamaların yaşandığı 7.23’lere kadar yükselişler yaşanırken hiç tahmin etmediğimiz aşırı seviyeler görüldü. Türkiye, Cumhurbaşkanlığı sistemine geçti. ABD ile gerilen ilişkiler tansiyonu artırdı.

Borsa, 2018’in ilk ayında rekor üstüne rekor kırarak 121 binleri test ederken yılın geri kalanını düşüşle geçirdi.

BIST 100 Endeksi yılı, yüzde 20’ye yakın değer kaybıyla tamamladı. Euro yüzde 30’u aşkın, Cumhuriyet altını yüzde 35’in üzerinde değer kazandı.

Türkiye’nin beş yıllık kredi risk primini gösteren CDS oranı yılbaşında test ettiği 156’lı seviyelerin ardından sürekli yükseliş trendinde oldu.

2019’da altın doların tahtına oturacak. Ekonomik ve finansal istikrarsızlık dönemlerinin güvenli sığınağı olarak görülen altına yönelim artacak.

Küresel boyutta yaşanan 2008 krizinden bu yana ilk defa altın yatırımcısı oldukça heyecanlı. 2019 yılında altının onsunda ralli bekleniyor. Önümüzdeki yıl FED faiz artış döngüsünün nihayetlenmesi ile ABD dolarının zayıflaması altına yönelimi güçlendirecek. Altına yönelim neden artacak? İşte o altı sebep:

1 - Dünyanın en büyük ekonomilerinin sağlığı konusundaki endişeler artıyor. Küresel ekonomilerdeki yavaşlama endişeleri altına yönelimi artırıyor.

2 - ABD ile Çin arasında devam eden ekonomik savaş gerilim yaratıyor.

3- Yüksek jeopolitik riskler değerli metal olarak altını cazip kılıyor.

Borsa İstanbul tarihi boyunca art arda iki kez hiç kaybettirmedi. Öngörülere bakıldığında 2018’de yüzde 20 değer kaybetmesi muhtemel endeks, 2019 yılında yatırımcısına kazandırabilir

Borsa İstanbul 2019 yılının son ayını dolar bazında dip seviyelerde geçiriyor. BIST 100 Endeksi yılbaşından bu yana yüzde 20 oranında değer kaybetti. Endeksin hareketlerine baktığımızda tarihinde art arda iki yıl kaybettirdiği hiç görülmedi. Kayıpların yüzde 20 seviyesini aştığı yıllarda ise bir sonraki sene yüzde 50’ye varan getirilerin oluştuğu gözleniyor.

Bu da gösteriyor ki önümüzdeki yıl için hisse senedi piyasası açısından getirilerin yüksek olma potansiyel hiç de düşük değil. Orta ve uzun vadede sektöründe öncü olan hisse senetleri ise ciddi bir getiri potansiyeli taşıyor. Bu noktada Türkiye’nin en büyük bankaları, sanayi şirketleri, telekomünikasyon şirketleri, beyaz eşya, demir çelik, cam, metal eşya şirketleri önümüzdeki dönemde yatırımcıların izlemesinde olacak.

Büyüme beklentisi

Bu şirketlerin mali yapılarındaki gelişmeler takip edilecek. Büyümedeki ivme kaybı şirketlerin mali yapılarında bozulmalara neden olabilir. Bu da çıkışın hemen yaşanmayacağı şeklinde değerlendirilebilir. Büyümede

SPK sosyal medyada manipülasyona karşı atağa geçti. Başta Twitter olmak üzere sosyal medyadaki al-sat ve pozisyon tavsiyelerini yakın takibe alan SPK hukuki işlem başlatıyor

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), sosyal medya hesapları üzerinden, yatırımcıların yönlendirilerek mağdur edilmeye çalışıldığını bildirerek inceleme başlattı. Kurum, hukuki işlemleri başlatacak.

Keskin bir uyarı

Son dönemde hisse, döviz, tahvil üzerine analizler, “al-sat” tavsiyeleri, gün içi pozisyonlar dahi sosyal medya hesapları üzerinden yazılıp çizilmekte. “Sabah bu hisseyi aldım. Şu seviyeden satıyorum” değerlendirmeleri yatırımcılar nezdinde sosyal medya fenomenlerine ilgiyi de arttırdı. “Her söylediği çıkıyor” söylemleri kullanıcıların takipçi sayılarını yükseltirken hisse senetleri ve kur hareketlerindeki tavsiyeler de daha fazla izlenir oldu.

SPK bu konuda kesin bir uyarıda bulunurken; “Herhangi bir makul gerekçeye dayanmayan, tamamıyla yatırımcıların aldatılmasına ve mağdur edilmesine yönelik olduğuna dair ciddi emareler bulunan söz konusu fiilleri işleyenler ve bunlarla birlikte hareket edenler hakkında gerekli hukuki işlemler yapılmaktadır“ açıklamasında bulundu.

SPK bu yıl içinde ilk olarak geçtiğimiz

Türkiye’de TL varlıklar hiç bu kadar ucuz olmamıştı. Türkiye’nin yatırım yapılabilir ülke notu bulunmuyor. Risk primiyse 566’lardan 368’lere gerilemesine rağmen hâlâ çok yüksek. Yatırımcıya güven veren uygulamaların artması TL varlıkları yeni zirvelere taşıyabilir.

Türk Lirası varlıklar dip seviyelerde. Yabancıların fonlar Türkiye’yi yakından takip ediyor. “Yabancıların gözü Türkiye’de çünkü çok ucuzuz” diyor ESG Turkey Sürdürülebilirlik kurucusu Dr. Cenk Türker.

Bir dolara banka hissesi alınabildiğini belirtiyor. Verilere baktığımızda BIST 100 Endeksine dahil 100 hisse senedinin 53’ü bir doların altında işlem görüyor.

Öyle ki bunların beş tanesi piyasa değeri en yüksek 20 şirket arasında yer alıyor. Son dönemde gerçekleştirilen büyük halka arzlardaki güçlü şirketlerin hisselerinin dahi halka arz fiyatının altına gerilediği görülüyor. Standard Ünlü Murahhas Üyesi Atilla Köksal ise yatırımcılar açısından Borsa İstanbul’da değerlendirilebilecek ciddi fırsatların olduğunu vurguluyor.

Para girişinin artması şart

Gelinen kilit nokta ise yeni sermaye girişleri. Türkiye’nin yatırım yapılabilir ülke notu yok. Böyle bir durumda yabancıların ve yerli yatırımcıların gözü Türkiye’nin risk primine