Çevrecilerden Çimento Fabrikası Tepkisi

Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Hatay Şube Başkanı Abdullah Öğünç, Hatay’ın Kumlu ilçesi Akpınar köyü mevkisinde çimento fabrikası kurulmasına tepki gösterdi.
Öğünç, yaptığı açıklamada, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü resmi internet sitesinde Aym Çimento Fabrikası projesi hakkında, ÇED Yönetmeliğinin 14. Maddesi gereğince Bakanlıkça “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararı verildiğinin yer aldığını belirterek, "Bu büyük bir talihsizliktir. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Hatay Şubesi olarak ÇED raporu üzerinde yaptığımız incelemeye göre proje sahası için 56 bitki türü, 17 sürüngen türü, 39 kuş türü ve 17 memeli türü listelenmiş bulunmaktadır” dedi.
Söz konusu bölgede uzun yıllardır konunun uzmanı bilim insanları ile çalışmalar yürüttüklerini vurgulayan Öğünç, “Bölgeden elde ettiğimiz sonuçlarla ÇED raporunda sunulan sonuçları karşılaştırdığımızda canlı gruplarının tür listelerinin oldukça eksik ve listelenen bazı türler bakımından da hatalı olduğunu görmekteyiz. Bu bakımdan eksik ve hatalı hazırlanmış tür listelerine göre yapılan değerlendirmelerin de güvenilir olması söz konusu değildir. Bölgeye yapılması planlanan çimento fabrikasının özellikle ekosisteme ve doğada yaşayan yaban hayatına olası etkileri ve koruma önlemlerinin ortaya konulabilmesi açısından öncelikle uzman kişiler tarafından güvenilir bir çalışmanın yapılması gereği aşikardır” ifadelerini kullandı.

"Hatay dağ ceylanı listede yok"
Hatay’da yaşayan Gazella Gazella türü dağ ceylanının ÇED Raporu’nda adının dahi geçmediğini belirten Abdullah Öğünç, şunları kaydetti:
“Bölgenin en önemli hayvan türü Hatay dağ ceylanı olmasına ve yaptığımız çalışmalarda proje sahasında yaşadığı tarafımızdan belirlenmiş olmasına rağmen bu türün ÇED raporunda adı dahi geçmemektedir. Bu türün yanında proje sahası ve yakın çevresinde derneğimiz tarafımızdan yapılan ve bir kısmı yayınlanan bilimsel çalışmalarda proje sahasını da kapsayan kayalık ve bozkır yapıdaki alanda Hatay dağ ceylanının yaşamakta olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında aynı habitatta kayalık gerbilinin (Gerbillus dasyurus) yaşamakta olduğu Hatay için yeni bir memeli türü olarak kaydedilmiştir. Bunların yanında çizgili sırtlan (Hyaena hyaena) ve saz kedisine ait fotokapan görüntüleri de yine aynı alanı içine alan daha geniş bir alandan Kumlu - Kaletepe köyü arası bölgede derneğimiz çalışmalarıyla kaydedilmiş ve sonuçlar sıklıkla kamuoyu ile de paylaşılmıştır.”

4 memeli türüne ÇED Raporu’nda yer verilmemiş
Abdullah Öğünç, Türkiye’de yaşayan 9 memeli türünden 4’ünün Hatay’da yaşadığını ifade ederek, “Çizgili sırtlan, saz kedisi, kayalık gerbili Türkiye’deki nadirlikleri ve nesillerinin tehlikede olması nedeniyle, Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından üzerinde ’Tür Koruma Eylem Planı’ yapılan memeli türleridir. 2017 yılı içinde de Hatay dağ ceylanı için Tür Koruma Eylem Planına başlanmıştır. Dolayısıyla Türkiye’de Tür Koruma Eylem Planı yapılmış ve yapılmakta olan 9 memeli türünden 4 tanesi bu alanda yaşamaktadır. Türkiye’deki başka hiçbir bölgede üzerinde Tür Koruma Eylem Planı yapılmış 4 memeli türünün bir arada yaşadığı başka bir alan yoktur. Alan memeli türleri bakımından bu kadar önemli iken bu 4 memeli türünün hiç birisine ÇED raporunda yer verilmediği görülmektedir” dedi.

"Mevcut listeye güvenilmesi mümkün değildir"
Öğünç, ÇED Raporu listesinde birçok eksiklikler ve ciddi hataların olduğunu belirterek, "Bunların yanında memeli listesinde hiçbir yarasa türünün bulunmaması açıklanabilir bir durum değildir. Oysa Hatay bölgesinde bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmalarla 17 yarasa türü belirlenmiş durumdadır ve bunların önemli bir bölümü de nesli tehlike altında olan türlerdir. Bilimsel kaynaklara göre Hatay bölgesinde bulunan Körfare türü sadece Nannospalax Ehrenbergi olmasına rağmen ÇED raporunda Spalax Leucodon da bölge için listelenmiştir. Halbuki bu tür Türkiye’de sadece Trakya bölgesinde yaşamaktadır. Buna benzer şekilde Apodemus Sylvaticus türünün de teyit edilmiş kayıtları sadece Trakya’dan ve Zonguldak Bölgesi’nden olmasına rağmen proje sahası için listelenmiş durumdadır. Oklu kirpi, alacasansar, kuyruksüren, yabani tavşan, sansar gibi pek çok diğer memeli türü de bölgede çok yaygın olmasına rağmen listede bulunmamaktadır" diye konuştu.

"Çimento fabrikası yapımı tarihi bir hatadır"
Abdullah Öğünç, bundan önceki yıllarda da aynı gerekçelerle çimento fabrikasının kurulacağını ve dernek olarak yapılan çalışmalar sonucunda iptal edildiğinin altını çizerek şöyle devam etti:
"Geçtiğimiz yıllarda yine dağ ceylanları yaşama alanına yapılması planlanan bir çimento fabrikası derneğimiz çalışmaları ve kamuoyunun büyük desteği ile önlenmiş, ancak şu anda başka bir çimento fabrikası yapımı projesi, tekrar dağ ceylanlarının bölgede varlığını sürdürmesini tehdit edecek şekilde karşımıza çıkmıştır. Dağ ceylanları Türkiye’de sadece Hatay ilinde Kırıkhan ilçesine bağlı Kaletepe köyü ile Kumlu ilçesi arasındaki sınır hattı boyunca kayalık alanlarda varlığını sürdürmektedir ve toplam yaşam alanı bu bölgede 100 kilometrekare kadardır. Bu alanın güney kısmında ve dağ ceylanı yaşam alanı içine yapılacak bir çimento fabrikasının etki alanı da düşünüldüğünde türü olumsuz etkileyeceği ve yaşama alanı zaten oldukça sınırlı bu değerli türe büyük zarar vereceği aşikardır. Türkiye’de çimento fabrikası kurulması için pek çok uygun alan bulunabilir, ancak Türkiye’de Hatay dağ ceylanının yaşadığı tek bölge burasıdır. Umuyoruz ki geçen sefer olduğu gibi bu sefer de aklıselim galip gelir, bilimsel çalışmaların sonuçları dikkate alınır ve bu projeden de vaz geçilir. Bu amaçla derneğimiz her zaman olduğu gibi resmi merciler nezdinde girişimlerde bulunmaya, halkımızı bilgilendirmeye ve kamuoyunu aydınlatmaya devam edeceğiz."