Kıbrıs için kritik viraj

Türkiye ile Yunanistan arasında Doğu Akdeniz’deki enerji kaynakları nedeniyle gerilim tırmanırken, Kıbrıs sorununun çözümü yönünde önümüzdeki hafta içinde diplomatik açıdan kritik bir viraja girilecek. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Kıbrıs ile ilgili raporu, 30 Ekim Salı günü BM Güvenlik Konseyi’nde görüşülecek. KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ise, BM Genel Sekreteri’nin Özel Danışmanı Jane Holl Lute ile 31 Ekim Çarşamba günü bir görüşme yapacak.

Yıllardır önemli bir gelişme sağlanamayan Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin diplomatik arayışların, önümüzdeki hafta içinde yeniden gündemde öne sıralara çıkması bekleniyor. Kıbrıs sorununun çözümü için son müzakere, KKTC Cumhurbaşkanı Akıncı’nın göreve gelmesinden sonra, BM Genel Sekreteri’nin eski Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin arabuluculuğunda 2015 yılında yeniden başlamıştı. Müzakereler; ekonomi, AB, mülkiyet, yönetim - güç paylaşımı, toprak, güvenlik ve garantiler olmak üzere 6 temel başlıktan oluşmuştu. 2017 yılının Temmuz ayında İsviçre’nin Crans - Montana kentinde yürütülen Kıbrıs Konferansı’ndan bir sonuç alınamamıştı.

Konferans başarısızlıkla sonuçlanırken, BM Genel Sekreteri Guterres’in özel danışmanı Jane Holl Lute, Kıbrıs’ta istişarelerde bulunmuştu. Guterres, BM Güvenlik Konseyi’ne sunduğu raporunda, “Ada’da iki toplum arasında kapsamlı çözüm umutlarının hâlâ canlı olduğuna inanıyorum” ifadesini kullanmıştı.

‘Yeniden başlayabilir’

Guterres’in raporu, BM Güvenlik Konseyi’nde 30 Ekim Salı günü görüşülecek. KKTC Cumhurbaşkanı Akıncı, BM Genel Sekreteri’nin Özel Danışmanı Jane Holl Lute ile 31 Ekim Çarşamba günü bir görüşme yapacak. Cumhurbaşkanı Akıncı ile Rum lider Anastasiadis’in cuma günü yaptıkları görüşme ise kritik hafta öncesinde ayrı bir önem taşıdı.

Emekli Büyükelçi Oktay Aksoy, Milliyet’e şu değerlendirmede bulundu:

“BM Genel Sekreteri’nin müzakerelerin sürdürülmesi niyetinde olduğu ve bu yönde bir tutum içine gireceği anlaşılıyor. Anastasiadis’in de, federasyon konusuna çok uzak olmadığı gibi bir bir izlenim oluşmaya başladı. Temelde, Türk tarafının eşitliği kabul edilmeden müzakereler hiç bir zaman arzu edilen sonuca ulaşmaz. Rum tarafı, bugüne kadar bu konuda samimi olmadı. BM Güvenlik Konseyi’nde müzakerelerin devamı istenebilir. Genel Sekreterin tutumunun belirleyici olacağını değerlendiriyorum. BM Genel Sekreteri, konseyden destek alarak müzakereleri yeniden sürdümeye çalışacaktır. Türk tarafı ile danışmanı aracılığıyla temas yürütecektir. Kıbrıs’ta yeniden görüşmeler olacaktır.”