24 tercih hakkınızı iyi değerlendirin

Üniversite hayali kuran yaklaşık 1,5 milyon aday için tercih maratonu yarın başlıyor, 26 Temmuz’da sona erecek. Adayların istedikleri programlara girebilmeleri için doğru bir tercih listesi hazırlaması çok önemli. Bunun için de 24 tercih hakları bulunuyor ve bunun çok iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Çünkü her yıl binlerce aday, kılavuzu iyi incelemediği için hatalı tercih kurbanı oluyor. Ya istemedikleri bir programa girip okumak zorunda kalıyor ya da gelecek yıl tekrar sınava giriyor ve 15 ile 30 arasında bir puan kaybediyor. O nedenle tercih yaparken, “24 hakkım var, birine mutlaka girerim” rehavetine kapılmadan, programlar ve üniversiteler dikkatli incelenerek, her tercih hakkının iyi değerlendirilmesi çok önemli. Bugünden itibaren başlayan yazı dizisinde, tercih yaparken dikkat edilmesi gerekenleri detaylı bir şekilde ele alacağız. Öncesinde, en çok merak edilenleri sizler için özetledik:
Yüzdelik dilim önemli
Puanınıza göre, 2017 ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’nda yer alan lisans ve ön lisans programlarından 24 tercih hakkınız var. Ancak 24 tercihin tümünü doldurmak zorunda değilsiniz. Sadece 5 tercihte de bulunabilirsiniz. Burada programların puanlarının yükselme riskini dikkate almanızda yarar var. Aksi takdirde iyi bir puanla açıkta kalabilirsiniz.
Bu noktada tercihlerinizi puanınıza değil, başarı sıranıza göre yapmanız gerektiğini de hatırlatmak gerekiyor. Çünkü her yıl sınava giren adayların başarı durumuna göre başarı sıraları değişiyor. Unutmayın, siz de bu yılki başarı sırasına göre rakiplerinizle yarışacaksınız.
Lisans programları Tablo 4’te
YGS’den 180 ve üzeri puan alan adaylar ile LYS’den 180 ve üzeri puan alanlar, Tablo 4’te bulunan, 4 yıllık ve üzeri lisans programlarını tercih edebilecekler. Bu adayların ayrıca Tablo 3’teki 2 yıllık ön lisans programlarını da tercih etme hakkı bulunuyor. YGS’de 150 ve üzeri puan alanlar da Tablo 3’teki ön lisans programları arasından tercih yapabilecekler.
Puanınız gelecek yıl düşer
Bir programı kazanıp gitmezseniz gelecek yıl sınava girdiğinizde Ortaöğretim Başarı Puanınız (OBP) yarı yarıya düşer. Ortaöğretimde alınan 100 üzerinden diploma notunuz 5 ile çarpılarak OBP’ye dönüştürülüyor, böylece en düşük 50 olan diploma notu için OBP 250 oluyor, 100 için de 500. Bu OBP’ler 0,12 katsayısıyla çarpılarak sınav puanlarınıza ekleniyor. Buna göre adaylara en düşük 30, en yüksek 60 ek puan geliyor. İşte, bu yıl üniversiteye yerleştirilirseniz, kayıt yaptırmasanız dahi, gelecek yıl sınava girdiğinizde, OBP’niz 0,06 ile çarpılacak. 15 ile 30 puan aralığında bir kaybınız olacak.
İnternetten yapılacak
2017 ÖSYS Kılavuzu başvuru süresinde http://www.osym.gov.tr internet adresinde yer alacak. Kılavuz dağıtımı ve satışı yapılmayacak. Üniversite tercihinizi bu kılavuza göre T.C. Kimlik Numarası ve şifreyle ais.osym.gov.tr adresinden bireysel olarak yapabilirsiniz. Başvuru merkezlerinden tercih işlemi yapılmayacak. ÖSYM’ye posta, fax, elektronik posta vb. gibi yollarla gönderilen veya elden verilen tercih listeleri geçerli olmayacak.

Özel şartları iyi okuyun

ÖSYS Kılavuzu’nda özel şartlar sütununda yer alan rakamlar, o programın ücretli olup olmadığı, yaş, sağlık, cinsiyet, okul türü gibi özel şartlar arayıp aramadığını gösteriyor. Kılavuzun sonunda o rakamların açıklamaları var. Tercih yaparken bunları dikkatli inceleyin. Programın özel şartlarını taşımıyorsanız, kazansanız dahi, üniversiteye kaydınız yapılmayacak.

Mutlaka kontrol edin

Tercih süresi içerisinde tercihlerinizde değişiklik yapma hakkınız var. Süre bittikten sonra herhangi bir değişiklik yapılmayacak. Tercihlerinizi tamamladıktan sonra ÖSYM’ye ulaştığından emin olmak için ekranda “2017-ÖSYS Tercihleriniz ÖSYM’ye bildirilmiştir.” ifadesini mutlaka görün. Tercihlerinizi, tercih süresinde https://ais.osym.gov.tr adresinden kontrol edin ve yazıcıdan tercih listenizi alarak saklayın. Burada bir hatırlatma, tercihlerle ilgili tüm sorumluluk adaya ait.

Popüler olanı değil doğru olanı seçin!

Gerek liselere, gerekse üniversiteye girişte, en önemli süreçlerden biri de hiç kuşkusuz tercihlerdir.
Liselere giriş çok önemli çünkü iyi bir lise iyi bir üniversite, iyi bir üniversite de iyi bir gelecek demek.
Üniversite tercih süreci de çok önemli çünkü bir anlamda geleceğin yol haritasını çiziyorsunuz.
Seçeceğiniz meslek, ya artık bir ömür boyu sizinle yaşayacak ya da sürekli değiştirmek zorunda kalacaksınız.
Tercih sürecinin özeti şu:
Eğer lise seçiyorsanız nakil düşünmeyeceksiniz, üniversite düşünüyorsanız da, girip de mezun olmayacağınız, mezun olup da, o mesleği yapmayacağınız bölümleri, kesinlikle, tercih listenize almayacaksınız.
Tercih sıralaması, puana göre, değil, kesinlikle istek sırasına göre yapılmalıdır.
İlk sıralara puanı yüksek olanlar değil, en çok istediğiniz liseler, fakülteler yazılmalı.
En popüler liseyi değil sizin için doğru liseyi, üniversite seçerken de üniversite değil, fakülte ya da yüksekokulu seçin. Çünkü üniversite geçici, meslek ise kalıcıdır.
Bu süreçteki en önemli tavsiyemiz, geleceğinizi, başkalarının yönlendirmesine sakın izin vermeyin. Hayat sizin hayatınız, gelecek sizin geleceğiniz ve sizi, hayallerinizi, sizden daha iyi hiç kimse bilemez.
İyi bir lise ya da iyi bir üniversite yoktur, onlara değer katan sizlersiniz.
Ve iyi öğrenci, akan su gibi, her yerde yolunu bulur ve zirveye tırmanır.
Puanım az diye de hiç üzülmeyin, çünkü her puana göre girilecek lise de var üniversite de.
Sorularınızı bize yazın...

Dikkat! Açıkta kalmayın

Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sistemi kapsamında devlet liseleri için tercihler devam ediyor. 24 Temmuz’a kadar sürecek tercihler, e-okul.meb.gov.tr internet adresi üzerinden veya herhangi bir ortaokul müdürlüğünden yapılabiliyor.
Anadolu, fen, sosyal bilimler, mesleki ve teknik, Anadolu imam hatip, çok programlı Anadolu liseleri için öğrencilerin 25 tercih hakkı var. Tercih listesi oluşturulurken okulların tercih kodlarına, öğrencinin yüzdelik dilimine, okulların kontenjan tablolarındaki yüzdelik dilime, yerleştirmeye esas puana dikkat edilmeli. Tercih yapmayan, ya da hiçbir tercihine yerleşemeyenler, açık öğretim kurumlarına yerleştirilecek.
Devlet liselerine yerleştirmede, tercih yapabilmek için öğrencilerin başvuru yapılacak okulun kayıt kabul şartlarını taşıması ve Yerleştirmeye Esas Puan’a (YEP) sahip olması gerekiyor. Tercih işlemleri için e-Okul’dan giriş yapıldığında, tercih işlemleri ekranında, “Tercih Yapmak İstiyorum” ve “Özel Okula Kayıt Yaptıracağım Tercih Yapmayacağım” butonları görülecek. Devlet liselerini tercih edecekler “Tercih Yapmak İstiyorum” butonunu seçecekler. Tercihlerin tamamlanması için okul müdürlüklerine onaylatılması gerekiyor. Onaylama işlemi yapıldığı anda öğrencinin tercih işlemleri tamamlanmış olacak, aksi takdirde öğrenci tercih yapmamış sayılacak.
Sonuçlar 11 Ağustos’ta
Özel okula kesin kayıt yaptıranlara tercih ekranı açılmayacak. Ancak bu öğrenciler, 24 Temmuz’a kadar özel okuldan kayıtlarını sildirirlerse devlet liselerini tercih edebilecekler.
Yerleştirme sonuçları ve boş kalan kontenjanlar 11 Ağustos’ta www. meb.gov.tr ve e-okul.meb.gov.tr adreslerinde ilan edilecek. Kayıtlı bulundukları okuldan başka bir okula geçmek isteyenler yerleştirmeye esas nakil işlemleri için tercih yapabilecek. Nakil başvuruları, 14-18 Ağustos, 21-25 Ağustos ve 28 Ağustos-6 Eylül’de olmak üzere 3 dönemde yapılacak.

YARIN: Üniversite tercihlerinde hangi puan türündeki adaylar daha şanslı? Liselerde nakillerden kimler yararlanacak?