ANTALYA: CHP iddialı, MHP sürpriz

Milliyet yazarları seçmenin nabzını tutuyor Bu yanıyla dev bir turizm kenti Antalya...Yıllık binde 41'lik nüfus artışıyla (yılda 55 bin kişi) ülkemizin önemli bölgesel göç çekim merkezi... Yüz bine yakın insanın okuma yazma bilmediği, 63 bin gecekonduda 365 bin kişinin yaşadığı, çevre illerden, Güneydoğu'dan kopup gelen yoksul, eğitimsiz insanların varoşları sıkıştırdığı...Bu yanıyla da sıradan bir Anadolu kenti Antalya... Gazipaşa'dan Fethiye sınırına kadar 640 kilometrelik kıyı şeridi... Bu şeride serpiştirilmiş, irili ufaklı, çoğunluğu beş yıldızlı muazzam tesisler... 550 bin yatak, sektörde çalışan 200 binden fazla insan... Yedi milyar dolara yakın gelir üreten, günlük 500'den fazla uçağın inip kalktığı paralel iki piste sahip dünyanın 98'inci büyük havalimanı... Her yıl yerli yabancı yaklaşık 12 milyon turistin gelip gittiği, Türkiye'deki yaş sebze ve meyve üretiminin yüzde 70'inin çıkarıldığı topraklar... Varsıllıkla yoksulluğun iç içe olduğu, çarpık kentleşmeden önemli pay almış, kentsel yapı stoku bozuk, karmaşık demografi yapıya sahip, her geçen gün hızla büyüyen ve geleceğin İstanbul'u olmaya aday bir kentimiz.Deniz Baykal'ın memleketi olması nedeniyle CHP önde görünüyor. Bundan önceki seçimlerde Antalya'nın 13 milletvekilinden 8'sini CHP, 5'ini de AKP parlamentoya göndermişti. Geçen 4.5 yıllık süreç içinde, özellikle turizm sektöründe geçen yıl yaşanan faturanın AKP'ye çıkartılması, esnafın ve tarım kesiminin içinde bulunduğu olumsuz koşullar, CHP'nin daha fazla sandalye çıkarabileceği yolundaki inançları arttırıyor.İddialı üç siyasal partinin birinci sıraları, Antalya seçimlerine yön verecek isimlerden oluşuyor. CHP'nin birinci sıra adayı Deniz Baykal, AKP'nin Devlet Bakanı Mehmet Ali Şahin, MHP'de ise eski bakan Tunca Toskay... Demokrat Parti'nin birinci sırayı adayı ise Süleymancıların oyunu alacağına inanılan Ahmet Denizongun.. Ancak, son birleşme görüşmelerinin olumsuzlukla sonuçlanması Demokrat Parti'yi Antalya'da zora soktu. En güçlü isimlerden biri olan Antalya eski Belediye Başkanı ve DYP'nin eski Genel Başkan Yardımcısı Hasan Subaşı, yerine Ahmet Denizongun'un getirilmesi üzerine adaylıktan çekildi.AKP'nin oy deposu olarak gördüğü alanlarda da ciddi sıkıntısı var. Merkezin büyük ilçelerinden Kepez'de seçmenlerle AKP'lilerin hesaplaşması kaçınılmaz. Bunun nedeni, 100 bin aileyi ilgilendiren tapu sorunu...Öfkeli bir kesim de orman köylüleri. Maden tahsisleri adı altında orman arazilerinin bir anda taş ocakları haline dönüşmesi köylüleri ayaklandırdı. Önceki seçimde AKP'yi desteklemişlerdi, şimdi "Bizden oy yok" diyorlar. Peki, iş dünyası nasıl bakıyor ve partilerden beklentileri neler?Antalya Ticaret ve Sanayi Odası'nın isteği esnafın olumsuz koşullarının düzeltilmesini sağlayacak bir iktidarın işbaşına gelmesi. ATSO Başkanı Kemal Özgen, şöyle konuşuyor:"Büyük mağazalar kanunu çıkarılmalı. Esnaf hipermarketler yüzünden iş yapamaz hale geldi. Protestolu senetler geçen yıla göre yüzde 57 arttı. Esnaf eriyor. Turistin alışveriş için çarşıya çekilmeli."Akdeniz Turistik Otelciler Birliği (AKTOB) Başkanı Osman Ayık, "Bizim için önemli olan huzur ve istikrardır. Güvenlik ve istikrar olduğu zaman turizmde oluyor. Her şey buna bağlı. Sektörün yapısal sorunlarına çözüm getirilmeli" diyorTAHMİN: Yarış AKP, CHP, MHP arasında geçecek. Ancak, AKP'nin hem tarım hem turizm çalışanları hem de orman köylülerini tatmin edebilecek yeni açılımlar yapmaması CHP açısından büyük avantaj oluşturuyor.Bana göre AKP beş milletvekili zor çıkarır. Bu da Menderes Türel faktörüyle olursa olur. MHP, barajı geçmesi durumunda iki, hatta üç milletvekilini bile bulabilir. CHP'nin milletvekilliği sayısı da MHP'nin durumuna göre 6 ile 9 arasında değişir. Liste başlarında iddialı isimler var ISPARTA: Her şey bitik, yorgunuz abi Gül, kiraz ve elma üretimi, askeri birlik, 45 bin öğrenciye sahip Süleyman Demirel Üniversitesi... Yeni gelişmeye başlayan Davras kış tesisleri, gideni geleni fazla olmasa da bir havalimanı...Bir Cumhurbaşkanı (Süleyman Demirel), yedi sadrazam çıkaran potansiyeline rağmen ekonomisini canlandıramayan Göller Bölgesi'nin en önemli kentlerinden biri Isparta.Isparta tam anlamıyla Demirel kentidir, Demokrat Parti'nin de kalesi. Sadece adına yapılmış gülsuyu bulamazsanız Demirel'in; üniversitenin, havalimanının, büyük bulvarların, botanik parkının adları, hep onun tekelindedir. Kentin ana yerindeki "fötr" şapkalı tek heykel de onun.Ne var ki, Demirel artık sadece bir nostalji, siyasette etkinliği kalmamış, herkesin sadece ismine saygı duyduğu, herhangi bir icazet beklemediği bir devlet adamı... O kadar. Sokakta, çarşıda, pazarda dolaştığınızda anlıyorsunuz ki, insanların tek derdi var, o da geçim. Esnaf, çiftçi, memur yaşamından memnun değil.Yüz hatları kalınlaşmış yaşlı biriyle konuşuyorum. "Ne deyim" diyor, kalabalık pazar yerini göstererek, "Her şey bitik. Millet bahçesinde yetiştirdiklerini gelip burada satıp üç beş kuruşla idare ediyor. Çok yorgunuz çok abi..." (Benden en az 20 yaş büyük)Henüz seçim havasına girmemiş olsa da her Ispartalının kafası karışık. En hararetli tartışmalar, ANAP-DYP birleşememesi üzerine yapılıyor.DYP Eski İl Başkanlarından Esat Bolat şu saptamaları yapıyor:"Çok şey bekliyorduk bu birleşmeden. Burada birinci, ülkede genelinde de iki, ya üçüncü parti olurduk. MHP'nin baraj sorunu olacaktı, ama şimdiki durum MHP'nin önünü açtı."Bolat, DP'nin geleneğindeki en önemli konunun ön seçim olduğuna belirterek, Mehmet Ağar'ı da eleştiriyor: "Çiller kadar bile olamadı. Demirel 40 yıl ayakta durmasını ön seçimlere borçludur. Çiller'le başladı erozyon, şimdi Sayın Ağar ile devam ediyor."Dışarıdan ithal adayların listelere monte edilmesi de hoşnutsuzluk yaratmış durumda. Bu tür adaylara "çantacı" diyor Ispartalılar.AKP'nin birinci sıra adayı, eski Adalet Partisi'nde "Koca Reis" olarak bilinen Saadettin Bilgiç'in küçük oğlu Süreyya Sadi Bilgiç. İkinci sıra adayı Sait Dilek, Abdülkadir Aksu'nun akrabası. Ispartalılarsa "Bizi tanıyan, burada nefes alıp verecek, sorunlarımızı kavrayacak adaylar istiyoruz" diyor22 Temmuz seçimlerine dönük tahminler Isparta'da çok farklı. İki sokak dedikodusu yaygın: DP barajı aşamaz, CHP iktidar alternatifi görülüyor, AKP eski gücünü yakalayamaz.CHP'nin ikinci sıra adayı Halil Kaygısız, Türk-İş Isparta Şube Başkanı. En az 10 bin oy beklediğini belirtiyor tek başına. MHP'nin listedeki 2'nci sıradan beşinci sıraya kadar tüm adayları ise Ispartalı ve bu bakımdan hayli şanslı görünüyorlar.TAHMİN: Isparta'ya yönelik tahminleri şöyle sıralamak mümkün: Süleymancıların desteği sürerse AKP 2 milletvekili çıkarır. Diğer üç milletvekilliği CHP ile barajı geçerlerse DP ve MHP paylaşılır. Aksi durumda AKP 3, CHP 1 ve barajı geçen parti 1 milletvekilliği alır. İthal adaylardan hoşnutsuzluk var BURDUR: Her kesimden yakınma var Öteden beri Burdur'a çok üzülürüm. Antalya'nın çekimine kapılmış, işadamlarının kenti terk edip yatırımlarını denize kaydırdıklar, nüfusu azalan, yoksul bir Anadolu kasabası görünümündedir nedense. Turizmde Antalya ve Isparta ile entegrasyon mücadelesi veren, tarihi ve doğasıyla, yetiştirdiği kaliteli insan gücüyle kendini bir türlü kanıtlayamayan, sanayisini en büyük ilçesi Bucak'taki 45 mermer fabrikasıyla yürütmeye çalışan, tarımla uğraşan ve askeri birliğin yarattığı ekonomi ile ayakta durmaya çalışan bir kent.Açık ve net koymak gerekiyor. Seçimleri gelip geçici, asıl sorunun yoksulluğu ortadan kaldırmak, zenginleşmek, zenginliğini paylaşmak olduğuna inanıyor Burdurlular. Yol üzerinde rastladığım, daha önce tütün yetiştiren bir köylünün vurgusu çok manidar:"Bize bakacak birilerini arıyoruz."Kimsesizlik, çaresizlik, karamsarlık hâkim. Heyecan, geleceği umutla doldurabilecek duyguların yeşereceği ortamlar henüz Burdur'da yok. Adının yazılmasını "Biz işadamıyız, doğru olmaz bu yüzden" diye istemeyen, oyunu bugüne değin hep sağ siyasal partilere vermiş, son tercihini de AKP'den yana kullanmış köklü bir mermer fabrikasının sahibiyle konuşuyoruz. "AKP'ye büyük umutlar bağlamıştık, ama hayal kırıklığına uğradık" diye başlıyor söze:"Dış politikada çok pasif kaldılar. Her şeyi ellerine yüzlerine bulaştırdılar. Asıl önemlisi, her şeyi biz biliriz, her şeyi biz yaparız deyip uzlaşma içinde olmadılar. Kimsenin fikirlerini almadılar, karşı fikirlere saygı duymadılar. Türkiye en kötü günlerini yaşıyor.""Bakın" diye devam ediyor fabrika sahibi, "Biz tüm dünyaya mermer ihraç ediyoruz. Nereden biliyor musunuz? İzmir limanından. Burnumuzun dibinde Antalya limanı var ama ürünlerimiz İzmir üzerinden dünyaya gönderiliyor. Bunlarla kim ilgilenecek?"Aynı işadamı, bu yüzden, 22 Temmuz seçimlerinde daha önce AKP'de toplanmış oyların ya CHP'ye ya da MHP'ye kayacağını tahmin ettiğini söylüyor.Yol üzerinde bir mola yeri... Gelip geçenlerin sıkça durdukları yerlerden biri. Sahibi "Oktay Bey" diyor, "15 senedir burayı işletiyorum, hayatımda ilk kez bankadan kredi kullandım. Eskiden insanlar etin kilosunu sormazlardı. Ama iki senedir çarkı çeviremiyoruz."Üç milletvekilinin çıkacağı Burdur'da, önümüzdeki propaganda sürecinde öne sürülecek argümanların seçmenler üzerinde etkili olabileceğini düşünüyorum. İnsanlara moral verecek, heyecan yaratacak, iş ve ekmek kapısı aralayacak projeler sunabilecek partilerin kazançlı çıkacağını tahmin ediyorum. TAHMİN: DP'nin bana göre şansı hemen hemen yok. AKP iki çıkarmıştı bundan önceki seçimde, bu kez bire düşebilir. CHP bir, barajı geçerse Bucak ağırlıklı olmak üzere MHP de bir milletvekili çıkarabilir. ANAP ve DP'nin oylarının hangi partiye kayacağı bu noktada belirleyici olacak. Bu oylar CHP'ye giderse, MHP milletvekili çıkaramayabilir. Karşı fikirlere saygı duymadılar YARIN: KARAMAN VE NİĞDE