Deniz Kâşifi Akdeniz’de

GÖKHAN KARAKAŞ İstanbul - İnsansız su altı planörü glider cihazı Deniz Kâşifi, Türkiye ile KKTC arasındaki bölgede ilkbahar sonu ve yaz başında düzenli gerçekleşen iki doğa olayının daha iyi anlaşılması için veri toplayacak. Ocak ayında Marmara Denizi’nde çalışan derin deniz cihazı, İstanbul Boğazı’ndan başlayan akıntının yarattığı değişiklikleri ve oksijen dağılımını incelemişti.

Türkiye ile KKTC arasındaki deniz alanında gerçekleşecek 20 günlük bilim seferinde yüksek çözünürlüklü ölçüm çalışmaları yapılacak. ODTÜ Bilim II gemisinden denize indirilecek Deniz Kâşifi, Doğu Akdeniz’de ilkbahar sonu ve yaz başında gerçekleşen iki doğa olayını araştıracak. Bilim insanları, havanın ve denizin ısınmasıyla alt ve üst su tabakalardaki sıcaklık farkı, denizde dolaşımı etkileyen bir tabakalaşma başlattığını ve iki tabakanın yakınlaşmasıyla besin tuzlarının derinden yüzeye taşındığını açıkladı. Tabakalaşmanın, mikroskobik bitkisel organizmalar olan fitoplankton için gerekli besin tuzlarının yüzeye taşınmasına engel olduğunu vurgulayan bilim insanları, son teknolojiyle donatılan Deniz Kâşifi’nin uzun süre çalışma yeteneğiyle önemli bilgiler edineceklerini vurguladı.

Besin tuzu ölçümü yapıyor

Deniz Kâşifi’nin en önemli özelliği gemiden bağımsız ve uzun süre sualtında kalabilmesi. Belirlenen rotada 100 güne kadar ölçüm yapabilen ve bin metre derinliğe kadar inebilen cihaz, sıcaklık, tuzluluk, oksijen, klorofil, bulanıklık gibi su kolonunun özelliklerini ölçebilen çok çeşitli sensörlerle donatıldı. Benzerlerinden ayıran başka bir özelliği ise taşıdığı gerçek zamanlı azot ölçebilen sensörü. Besin tuzu ölçümü yapabilen son teknoloji sensör, ODTÜ’nün deniz kirliliğiyle ilgili çözüm önerileri için önemli veriler topluyor.