Kadınlarımız parayı yönetmeyi bilmeli

Berlin’de Global Female Leaders’a Türkiye’den katılan tek isim olan Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) Kurucu Başkanı Özlem Denizmen, Milliyet’in sorularını yanıtladı:

n Kadınlar için finansal okur yazarlık neden önemli?

Kadın ekonomik özgürlüğünü kazanırsa kurtulur. Hesap nasıl açılır? Kredi kartı nasıl yönetilir? İş nasıl kurulur? Kadının ekonomik anlamda güçlenmesinin temelinde bilgi, beceri, cesaret ve sistemsel yaklaşım çok önemli. Gerçekçi konuşalım, bir maaş kimseye yetmiyor.

‘Kadın için güvence önemli’

Kadınların cesaretini en çok kıran ne oluyor?

Çevresi. Diyelim ki kadın ne yapacağını biliyor, becerisi de var ama ilk adımı atamıyor. Özellikle çevresi desteklemiyorsa olduğu yerde kalabiliyor. Bu, biz kadınlar için daha da önem arz eden bir durum. “Çekil sen anlamazsın”, “Kocan bilir, “Aman yapamazsın, boşver”, “İş çıkarma şimdi”, “Çocuğa kim bakacak” gibi laflar edilebiliyor. O yüzden rol modellere ihtiyacımız var. Kadın erkekten daha fazla sormaya, öğrenmeye açık. Konu kadın olduğu zaman, Singapur mu Türkiye mi ya da Nijerya mı çok da büyük fark olmuyor. Orada da cesaret az. General Motors şirketinin CEO’su bir kadın, o bile zam isteyememiş. Kadınlar para konusunda konuşamıyor. Kadın için güvence çok önemli ama bu güvence ‘beyaz atlı prens’ten gelmeyecek. Öyle bir şey yok! Kadınların çalışması hakkında çok konuşuyoruz ama bir “Hadi” lazım. İlham lazım. Dayanışma da çok önemli. Kadınların erkekler gibi ağları da olmuyor. Kadın komitelerini çok önemsiyorum.

‘Ekonomik şiddet’ tanımı sizin için ne ifade ediyor?

İlişkideki temel başka sorunları para üzerinden yönetmek. Paranın kadına karşı bir ip gibi kullanılması. “Öyle olursa parayı keserim” gibi. Kadın kendini saymıyor. İnsanın kendine saygısı olmazsa kimin ona saygısı olur ki? Kadın kendini saymadığı anda ekonomik anlamda, o zaman tabi olma durumu oluyor. Kadın, “Ben anlamam, eşim baksın” diyerek bırakıyor ama bütün istatistikler de gösteriyor ki kadın daha uzun yaşıyor erkekten. İkincisi, 50 yaşın üzerinde hayatının bir dönemini yalnız geçiren kadın oranı yüksek. Yalnız kaldığında parayı yönetebiliyor olman lazım.

‘Borç kapatma planı yaptık’

Parasını nasıl yöneteceğini öğrenen kadınlar arasında ilk aklınıza gelen başarı örnekleri neler?

Bir kadına iki sene önce “Borçlarını şöyle yapılandır, sonra ev alman lazım” demişim. Çok daha güven ortamına ihtiyacı olan bir kadındı. “Dediğiniz her şeyi yaptım. İlk 30 bin lirayı biriktirdiğinde bana yaz demiştiniz. Biriktirdim, şimdi ne yapayım” diye iki yıl sonra e-mail yazdı. Çok etkilendim bundan. Bir kişi iki sene boyunca sadece bir kere görüşmeden bunu yapmış. Bir başka kadın vardı, kocası gizli borç yapmıştı. Çok bunalımdaydı ve hamileydi. Onlara borç kapatma planı yaptık. Aileye çözüm yolunda destek olduk.