Vanuatu, iklim değişikliğini Lahey’e götürecek

Gökhan Karakaş - Avustralya’nın 1750 kilometre doğusunda Büyük Okyanus’ta yer alan ve 83 adadan oluşan Vanuatu, 14 ada ülkesi gibi küresel ısınma ve iklim değişikliğinden en çok etkilenecek ülkeler arasında. İklim değişikliğiyle yükselen deniz seviyesi 65 adadan oluşan Vanuatu’yu büyük oranda sular altında bırakacak. Uluslararası kuruluşların 2006 ve 2010’da dünyanın en mutlu insanlarının yaşadığı ülke olarak ilan ettiği Vanuatu, küresel ısınma ve iklim değişikliğine dünyada payı en az olan ülkelerden biri olmasına rağmen bu sorundan en çok etkilenecek ülkelerden biri olduğu gerekçesiyle hakkını uluslararası platformlarda aramaya karar verdi. Vanuatu, iklim değişikliği için daha kalıcı önlemler alınması için Uluslararası Adalet Divanı’na başvuracağını açıkladı.

Destek bekliyorlar

Vanuatu Cumhuriyeti, Paris İklim Anlaşması’nda tanımlanan sera gazlarının atmosfere salınımının azaltılması konusunda ülkelerin sorumluluklarını daha net bir şekilde açıklayan tavsiye kararlarına ihtiyaç duyduğunu açıkladı. Vanuatu Cumhuriyeti Dış İşleri Bakanı Marc Ati, aralarında İstanbul Fahri Konsolosluğu’nun da bulunduğu tüm ülkelere gönderdiği mektupla iklim değişikliğini hükümetlere yüksek önem derecesiyle anlatılmasını istedi. Ati, eğer hızlı tedbirler alınmazsa eşsiz güzelliklere sahip Pasifik Ada ülkelerinin yüzyılın ortasında yaşanamaz olacağını, bağımsızlıklarını ve devlet olma özelliklerini kaybedeceklerini belirtti. Ati, dava süreciyle ilgili şu bilgileri verdi:

“Eylül ayında yapılacak Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantısında Vanuatu Cumhuriyeti Başbakanı Bob Loughman iklim değişikliğinin ülkesinde yarattığı tahribatları anlatacak. Daha sonra konunun Uluslararası Adalet Divanı’na götürülmesini Genel Kurul’dan isteyecek. Lahey’deki mahkemenin tavsiyeleri uluslararası hukukun ülkeler seviyesinde daha netleşmesi ve sera gazları salınımından sorumluların duyarlı olmasını sağlayacak. İklim değişikliği ve sonuçlarına karşı adım atmak zorundayız.”

En az etki onların

Büyük Okyanus’ta binlerce adayı kapsayan Cook Islands, Fiji, Kiribati, Marshall adalar, Federated States of Micronesia, Nauru, Niue, Palau, Papua Yeni Gine, Guinea, Samoa, Solomon Adaları, Tonga, Tuvalu ve Vanuatu olmak üzere 14 ada ülkesi bulunuyor. Ada ülkelerinin çoğunun tek gelir kaynağı eşsiz sahilleri ve volkanik özellikteki doğal harikaları. İklim değişikliğine olumsuz katkıları yok denecek kadar az olan bu ülkelerin yükselen deniz seviyesiyle birlikte yok olma tehlikesi her geçen gün artıyor.

Yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı Vanuatu Cumhuriyeti İstanbul Fahri Konsolosu Mehmet Atar, BM’ye bağlı 14 Pasifik Ada ülkesinin toplam nüfusunun 12 milyon civarında olduğunu belirterek, “Bu ülkelerin iklim değişikliğine olumsuz etkileri yok denecek kadar az. İklim diplomasisi uluslararası ilişkilerde çok önemli” dedi.