Jiu-Jitsu’nun ünlü şubesi

Ege Doğaç Erdoğan - Uzakdoğu dövüş sanatları saygıyı, bilgeliği, sakinliği, ve sadeliği öne çıkarır. Stresli yaşamlarını dengelemek için dünya çapında pek çok ünlü isim de bu dövüş sanatlarına ilgi gösteriyor. Facebook ve Meta’nın kurucusu Mark Zuckerberg geçtiğimiz hafta ilk kez katıldığı Brezilya jiu-jitsusu turnuvasında altın ve gümüş madalyalar kazandı. Basketbol efsanesi Shaquill O’Neal’ın birkaç sene önce siyah kemerli rakiplerini etkisiz hale getirdiği video viral olmuştu. “Narcos” dizisinde Pablo Escobar’ı oynayan Brezilyalı aktör Wagner Moura’nın da mor kemere sahip olduğu ve düzenli olarak antrenman yaptığı biliniyor. Peki nedir bu Brezilya jiu-jitsusu gelin bir göz atalım.

Judo’nun mucidi Kano Jigoro’nun öğrencilerinden olan Mitsuyo Maeda 1904’de bu yeni dövüş sanatını dünyaya tanıtmak amacıyla dünyayı gezmeye başlar; 1914’de Brezilya’ya ulaşır. Maeda’yı izleyen Brezilyalı kardeşler Carlos, Oswaldo, Gastao, George ve Helio Gracie kendi katkılarını da koyarak judo’dan ayrı olarak yeni bir dövüş sanatı dalı yaratırlar. Yerde güreşmeyi daha çok öne çıkaran Brezilya jiu-jitsusu, tutma, boğma, atma ve yer pozisyonları ile dövüşme teknikleri olan bir dövüş sanatı ve sporudur. Aslında judonun bir başka adıdır ancak yıllar içerisinde ayrı bir spor dalına evrilmiştir. Brezilya jiu-jitsusu olarak bilinmesinin sebebi ise Brezilya Gracie kardeşlerin bu dövüş sanatını dünyaya yaymış olmasıdır. Güce dayalı olmaktan ziyade çok daha kuvvetsiz birinin kendini savunmasına imkan tanıyan tekniklere sahip olduğu için meşru müdafaa için de öğretilir.

“Beni zorlayacak ama gözümü de morartmayacak”

Konu Brezilya jiu-jitsusu olunca liseden beri tanıdığım yakın bir dostum aklıma geldi. Michael şu an Manhattan’da yaşayan bir yatırım bankacısı. Tahmin edebileceğiniz gibi epey yoğun ve stress dozu yüksek bir yaşantısı mevcut. Uzun yıllardır Brezilya jiu-jitsusu ile ilgilenen arkadaşıma neden diye sordum ve şu yanıtı verdi: “Filipin ve Tayland temelli dövüş sanatlarına ilgi duyarken jiu-jitsu yapmaya başladım. Fiziksel olarak beni zorlayacak ama gözümü de morartmayacak bir şey istiyordum. Jiu-jitsu tam bana göreydi. Vurmak hasar vermekle ilgilidir, boğuşmak ise kontrol etmek demektir. Bana terapi etkisi yapıyor. Yaşam karmaşık bir hal aldığında jiu-jitsu yapmak, spor salonuna gitmek ya da bazen sadece bir koşuya çıkmak kafamı dağıtmama yardımcı oluyor. Buraya ilk taşındığımda yalnızlık çekiyordum ama jiu-jitsu sayesinde arkadaş çevrem oluştu. Sonuç olarak diyebilirim ki bir taşla pek çok kuş vurdum: sağlığım, zihinsel huzurum ve sosyal hayatım hepsi daha iyiye gitti.”

Zuckerberg ise verdiği bir röportajda şöyle diyor: “Önceleri koşuya çıkardım, sadece bunu yapardım. Kovid’den sonra sörfe ve karma dövüşe ciddi ilgi duymaya başladım. Öyle bir şey ki bu gerçekten en iyi spor. İlk seansımın daha ilk 5 dakikasında ‘hayatıma daha önce neden girmedi’ diye düşünmeye başladım.”

Çocukluk yıllarımda ilkokul ve ortaokul dönemimde her akşam okul çıkışı elime topumu alıp mahalledeki çocukları toplardım. Bulduğumuz en ufak yeşil alan bizim için potansiyel bir futbol sahası demekti. Çimlere bastığımız için güvenlik görevlilerinden kaçtığımız ancak annelerimiz bizi eve çağırana kadar kan ter içinde kaldığımız o günler bizlere çok şey kattı. Kavga ettik, yeri geldi güçsüz arkadaşlarımızı savunduk, yeri geldi “adamın gol diyo” lafıyla dürüstlük dersi aldık, kısacası sosyal adaleti öğrendik. Halen o büyüdüğüm mahallede yaşıyorum ama maalesef bizim top peşinde koştuğumuz yerlerde tek bir top oynayan çocuk görmüyorum yıllardır. Artık çocuklar akıllı telefonlar ve tabletler üzerinden iletişim kuruyorlar. Sokakta oynamayan yeni nesil için aslında bu tarz bir belli başlı felsefesi olan sporlarla uğraşmak, dövüş sanatlarının ruhunu öğrenmek büyük bir eksiği kapatıyor.

Rakibe saygı

Judo’dan evrilen Brezilya jiu-jitsusu Japon kültürünün temelinde yatan saygı ve sakinlik öğretilerine dayanır.

Zihni sakin ve huzurlu tutma.

Her karşılaşmadan önce selam verme, rakibe saygı duyma.

Rakibe zarar vermeden zafer kazanma.

Tom Hardy herkesi yendi

Hollywood yıldızı Tom Hardy geçtiğimiz sene İngiltere’nin Wolverhampton ve Milton Keynes şehirlerinde düzenlenen Brezilya jiu-jitsusu etkinliklerinde tüm müsabakalarını kazanarak herkesi şoke edecek bir performans göstermişti. “Peaky Blinders”, “Mad Max”, “Kara Şövalye Yükseliyor” yapımlarından tanıdığımız Hardy mavi kemere sahip. Hardy dışında Ashton Kutcher, Keanu Reaves, Margot Robbie, Nicholas Cage ve Vin Diesel jiu-jitsu ile ilgilenen ünlü isimlerden bazıları.