Dışişleri talep etti görüşme ertelendi

İçerdiği “Kadınların, erkeklerin saygı duyulan eşleri olarak yetiştirilmesi” ifadesi nedeniyle tepki çeken ve anayasaya aykırı olduğu iddia edilen İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) Kadının İlerlemesi Teşkilatı Tüzüğü’nün, Türkiye’nin koyduğu çekince ile birlikte Meclis tarafından onaylanmasına ilişkin yasa teklifinin TBMM Dışişleri Komisyonu’nda görüşmeleri son anda ertelendi. Komisyon Başkanı AK Partili Volkan Bozkır, erteleme talebinin Dışişleri Bakanlığı’ndan geldiğini söyledi.

Kahire’de imzalandı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 4 Şubat 2013’te Kahire’de imzalanan tüzüğü, çekincesiyle birlikte, onaylanması uygun bulunmak üzere 15 Ocak 2019’da TBMM’ye göndermişti. Cumhurbaşkanlığı’nın talebi doğrultusunda söz konusu tüzüğün uygun bulunmasına ilişkin kanun teklifi, dönemin TBMM Başkanı, AK Parti İzmir Milletvekili Binali Yıldırım imzasıyla 18 Ocak 2019’da Meclis’e sunulmuştu. Teklifin gerekçesinde, İKÖ üyesi devletlerde merkezi Kahire’de olacak Kadının İlerlemesi Teşkilatı’nın kurulmasını öngören tüzüğün, üye ülkelerde kadınların güçlendirilmesi konusunda katkı sağlayacağının değerlendirildiği vurgulanmıştı.

Türkiye, tüzüğü, “Anayasasına, kanunlarına ve uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan yükümlülüklerine uygun olarak yorumlayıp, uygulama” çekincesiyle imzalarken kanun teklifinin Meclis gündemine gelmesiyle birlikte özellikle kadın örgütlerinden tepkiler yükselmişti. Kadın örgütleri tüzüğün giriş bölümünde yer alan “kadınların, erkeklerin saygı duyulan eşleri olarak yetiştirilmesi” ifadesine şiddetle karşı çıkmıştı. Bazı hukukçular da tüzüğe ilişkin kanun teklifinin anayasaya aykırı olduğu iddiasında bulunmuşlardı.

Komisyon, aralarında tüzüğün onayına ilişkin kanun teklifi de dahil olmak üzere 12 uluslararası anlaşmaya ilişkin kanun teklifini görüşmek üzere önceki gün toplandı. Çalışmaların başında Bozkır, “Gündemimizde bugün 12 adet uluslararası anlaşmayı görüşmeyi planlıyoruz” diyerek, söz konusu tüzüğü de ele alınacak son anlaşma olarak gündem başlıkları arasında saydı.

Sürpriz önerge geldi

İlk 11 anlaşmanın komisyonca benimsenmesinin ardından, İKÖ Kadının İlerlemesi Teşkilatı Tüzüğü’nün görüşmelerine geçileceği sırada sürpriz bir gelişme yaşandı. Bozkır’dan, söz konusu anlaşmanın görüşmelerinin ertelenmesine yönelik bir önerge geldi. Bozkır, komisyon üyelerine erteleme talebinin Dışişleri Bakanlığı’ndan geldiği bilgisini verdi. Önergenin kabulüyle de tanlaşmanın Meclis’çe onaylanmasının ilk adımını oluşturacak komisyon aşaması ileri bir tarihe bırakılmış oldu.

Bir yıldır komisyonda bekliyordu

CHP Genel Başkan Yardımcısı Ünal Çeviköz, “Bunun, Türkiye’de kadın cinayetlerinin, kadına karşı taciz olaylarının ve kadınlarımızla ilgili bir çok duyarlılığın bu kadar yüksek olduğu bir dönemde parlamentoya ve Dış İlişkiler Komisyonu’na getirilmesini, özensiz, dikkatsiz ve zamansız buluyorum” tepkisini göstermişti. 25 Ocak 2019’da Dışişleri Komisyonu’na havale edilen teklif, yaklaşık bir yıldır komisyonda görüşülmeyi bekliyordu.