TSK DEPREMİ

Kritik Yüksek Askeri Şura öncesi hükümet ile asker arasında yaşanan gerilimin ardından cumhuriyet tarihinde bir ilk yaşandı. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Koşaner, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Erdal Ceylanoğlu, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hasan Aksay ile Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit, “gördükleri lüzum üzerine” emekliliklerini istedi. Orgeneral Koşaner istifa eden üçüncü, kuvvet komutanlarıyla birlikte istifa eden ilk genelkurmay başkanı olarak tarihe geçti. İstifa etmeyen MGK üyesi tek asker olan ve 2013’te Genelkurmay Başkanlığı görevini üstlenmesi beklenen Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Necdet Özel’in Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atanmasına ilişkin kararname Cumhurbaşkanı Gül tarafından onaylandı.

İkna edemedi
Görev süresi 2013’te bitecek olan Koşaner ile hükümet arasında YAŞ öncesi yaşanan derin görüş ayrılıkları, iki gün süren yoğun trafiğe rağmen giderilemedi. Geçtiğimiz yıl 8 gün süren YAŞ krizi sonrasında Genelkurmay Başkanlığı’na atanabilen Koşaner, YAŞ öncesi hükümetle yine devam eden davalardaki tutuklu general ve subaylar nedeniyle kriz yaşadı. TSK’nın tutuklu askerlerin beklemede tutulması görüşüne karşılık hükümetin, tutuklu generalleri emekliye sevk etme isteği krizi derinleştirdi.
14 Temmuz’da bir araya geldiği Başbakan Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Gül ile önceki gün ayrı ayrı görüşen Koşaner, TSK’nın tutuklu askerlerle ilgili hassasiyetleri konusunda istediği sonucu elde edemedi. Görüşmelerin olumsuz sonuçlanması üzerine, Gül, önceki gün akşam saatlerinde, Erdoğan ve Koşaner’i üçlü zirve için Köşk’e davet etti. Üçlü zirve dün sabah saatlerinde gerçekleşti. Koşaner, 50 dakika kaldığı ve erken ayrıldığı zirvede, hükümeti yine ikna edemedi. Buna karşılık herhangi bir istifa sinyali vermeden Köşk’ten ayrılan Koşaner, karargaha geçti.

Zirvenin ardından andıç şoku
Zirvenin ardından İnternet Andıcı iddianamesinin kabul edildiği ve savcının aralarında aynı zamanda YAŞ üyesi olan Ege Ordusu Komutanı Orgeneral Nusret Taşdeler, Genelkurmay İstihbarat Başkanı Korgeneral İsmail Hakkı Pekin, Kuzey Deniz Saha Komutanı Koramiral Mehmet Otuzbiroğlu, 6. Kolordu Komutanı Korgeneral Mehmet Eröz, 23. Jandarma Sınır Tümen Komutanı Tümgeneral Mustafa Bakıcı, Ege Deniz Bölge Komutanı Tuğamiral Alaattin Sevim ile Genelkurmay Adli Müşaviri Tümgeneral Hıfzı Çubuklu’nun bulunduğu generaller hakkında yakalama talebinde bulunduğu bilgisi kamuoyuna yansıdı.
Geçtiğimiz yıl YAŞ’tan önce 100’ü aşkın subay hakkında yakalama kararı çıkartılmış, YAŞ devam ederken de terfileri gereken isimler hakkında internet andıcı soruşturması kapsamında ifadeye çağrı kararları alınmıştı. Bu yılki YAŞ’tan önce de yine internet andıcı soruşturmasıyla ilgili benzer bir sürecin yaşanması askerin tepkisini artırdı. Balyoz davasının ardından yeni bir dava şokuyla sarsılan TSK’nın bir numarası Koşaner ve komutanların görevi bırakmalarında bu gelişme bardağı taşıran damla oldu. Genelkurmay Karargâhı’nda toplantı yapan Koşaner ve komutanlar Ceylanoğlu, Aksay ve Yiğit görevi bırakma kararı aldı. Albay ve üstü rütbedeki karargâh personeline kararlarını bildirerek veda eden komutanlar daha sonra emekliliklerini istediklerine yönelik dilekçeleri Başbakanlık’a gönderdi. Önce istifa ettikleri bilgisi kamuoyuna yansıyan komutanların, özlük hakları nedeniyle emekliye ayrılma yolunu seçtikleri ifade edildi.
İstifa eden isimlerden Ceylanoğlu ve Yiğit’in bu yılki YAŞ’ta emekli olması bekleniyordu. Süresi dolan Aksay’ın görev süresinin ise 1 yıl uzatılması gündemdeydi. Toplu istifaların ardından TSK’nın en rütbeli komutanı olarak Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Necdet Özel kaldı.
2013’te Genelkurmay Başkanı olması beklenen Özel’in istifa etmemesi ise farklı yorumlara yol açtı. Komutanların, kendilerinden sonra silsilenin bozulmaması için Özel’in istifasına karşı çıktıkları iddia edildi. Diğer bir yandan Özel’in istifayı düşünmediği iddiası da kulislere yansıdı.

Helikoptere binerken öğrendi
Sabah saatlerinde yapılan zirvede Koşaner’den istifa sinyali almayan Cumhurbaşkanı Gül, haberi, İstanbul’a gitmek üzere helikoptere binmek üzereyken öğrendi. Gül, bunun üzerine Köşk’e geri döndü. Bakü’den dönerken, bu yıl YAŞ’ta gerilim yaşanmayacağını düşündüğünü söyleyen Erdoğan da akşam saatlerinde İstanbul’a gitmeyi düşünüyordu. Koşaner’i ikna edememesi nedeniyle gün boyu Başbakanlık’ta temaslarını sürdüren Erdoğan da istifaları duyduktan sonra hemen harekete geçti.
İstanbul seyahatini erteleyen Erdoğan, hemen, ilgili bakanlarla istişarelere başladı. Erdoğan’ın, Gül’le temas kurmasının ardından Orgeneral Özel, Başbakanlık’a davet edildi. Özel, Erdoğan’la görüşmesinin ardından Çankaya Köşkü’ne çıktı. Bu sırada, Başbakanlık’ta Özel’in Genelkurmay Başkanlığı’na getirilmesi için zorunlu olan Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atanabilmesine yönelik kararname hazırlığına başlandı. Kararname çalışmaları sürerken, Erdoğan da Köşk’e çıktı ve Gül, Erdoğan, Özel arasında YAŞ’a yönelik üçlü zirve gerçekleştirildi. Kararnamenin imzalanmasıyla, Özel Kara Kuvvetleri Komutanı oldu.

Özel, pazartesi günü Genelkurmay Başkanı
Kuvvet komutanı olmadan Genelkurmay Başkanı olma imkânı bulunmayan Özel, bu görevde çok kısa süre kalacak. Genelkurmay Başkanlığı’na atanmasına ilişkin kararnamesi de hazırlanan, bu kararname onaylanana kadar Genelkurmay Başkanlığı’na da vekalet edecek olan Özel, pazartesi günü başlayacak YAŞ öncesinde TSK’nın yeni Genelkurmay Başkanı olacak. Kuvvet komutanı olmadan Genelkurmay Başkanı olma imkânı bulunmayan Özel, bu görevde çok kısa süre kalacak. Genelkurmay Başkanlığı’na atanmasına ilişkin kararnamesi de hazırlanan, bu kararname onaylanana kadar Genelkurmay Başkanlığı’na da vekalet edecek olan Özel, pazartesi günü başlayacak YAŞ öncesinde TSK’nın yeni Genelkurmay Başkanı olacak.

Saat saat istifa
10.25: Org. Koşaner, üçlü zirve için Çankaya Köşkü’ne giriş yaptı.
10.33: Başbakan Erdoğan, Çankaya Köşkü’ne geldi.
10.35: Üçlü zirve başladı.
11.35: Koşaner Çankaya Köşkü’nden ayrıldı. Gül ve Erdoğan’ın görüşmesi 15 dakika kadar daha devam etti.
14.22: Gül, Hasan Tanık Camii’nde kıldığı Cuma namazı çıkışında YAŞ öncesi gerçekleştirilen görüşmelerin pürüz olarak görülmemesi gerektiğini belirterek, “Normal olan şeyler bunlardır. En üst kararlar verilirken ben Cumhurbaşkanı olarak neye imza attığımı bilirim. Gözü kapalı kimse bir şeye imza atmaz” dedi.
18.18: Koşaner’in görevinden istifa ettiği bildirildi.
18.27: Koşaner’in ardından Kara, Hava ve Deniz Kuvvetleri komutanları da görevlerinden istifa etti.
19.25: Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Necdet Özel, Başbakanlık Merkez Bina’ya geldi.
19.38: CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun tatilini keserek Ankara’ya döneceği öğrenildi.
20.04: Özel Başbakanlık Merkez Bina’dan ayrıldı, Çankaya Köşkü’ne hareket etti.
20.25: Erdoğan, Gül ile görüşmek üzere Başbakanlık’tan ayrıldı.
20.30: Erdoğan, Çankaya Köşkü’ne giriş yaptı ve üçlü zirve başladı.
21.10: MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, yaptığı yazılı açıklamada, “Bu olağandışı gelişmenin ciddi bir devlet krizine kapı araladığı gün gibi ortadadır” dedi.
21.30: Gül’ün, Erdoğan ve Özel’i kabulü sona erdi.
21.35: Erdoğan, Başbakanlık Resmi Konutu’na geldi.
21.45: Başbakanlık Müsteşarı Efkan Ala, Çankaya Köşkü’ne giriş yaptı.
21.55: Org. Özel Çankaya’dan ayrıldı.
22.19: Özel, Gül, Erdoğan ve Savunma Bakanı İsmet Yılmaz’ın imzasının bulunduğu üçlü kararname ile Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na getirildi.
22.25: Gül, Erdoğan ve Özel’in Çankaya Köşkü’nde çekilen ilk fotoğraflar medya kuruluşlarına gönderildi.
00.00: Başbakanlık, Orgeneral Özel’in Genelkurmay Başkanvekilliği’ne getirildiğini duyurdu.