Tutuklama için ‘somut delil’ şartı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Yargı Reformu Strateji’ndeki hedefler doğrultusunda AK Parti, yasal değişiklikleri üç paket halinde Meclis gündemine getirecek. Milliyet’in edindiği bilgilere göre, Erdoğan’ın talimatları doğrultusunda nihai şeklini alacak pakette yer alabileceği belirtilen belli başlı düzenlemeler şöyle:

ÖZEL İNFAZ USULLERİ: Özel infaz usulleri arasında yer alan hafta sonu infaz, geceleyin infazın kapsamı genişletilecek. İşlenen suçlarda toplam 1 yıl 6 aya, taksirle işlenen suçlarda ise 3 yıla kadar hapis cezalarının bu şekilde çektirilmesine karar verilebilecek. Konutta infaz usulünün de kapsamı genişleyecek. Kadın veya 65 yaşını bitirmiş kişilerin mahkûm oldukları 2 yıla, 70 yaşını bitirmişlerin 3 yıla, 75 yaşını bitirmişlerin de 5 yıla kadar hapis cezaları konutunda çektirilebilecek. Bu düzenlemeden, mükerrir olanlar, örgüt suçlarından ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkum olanlar yararlanamayacak.

ETKİLİ DELİL: Cumhuriyet savcıları suçun sübutuna doğrudan etki edecek delilleri toplamadan dava açamayacak. İstinaf ceza dairelerinin düzelterek onama ve bozma yetkileri genişletilecek.

TEMYİZ YOLU AÇILACAK: İfade özgürlüğüne ilişkin bazı suçlarla ilgili istinafta kesinleşen 5 yılın altındaki ceza kararlarına temyiz yolu açılacak. CMK’ya eklenecek yeni bir geçici maddeyle, bu düzenlemenin, kanunun yayımı tarihinden itibaren 15 gün içinde talep etmek koşuluyla aynı suçlarla ilgili olarak bölge adliye mahkemelerince verilmiş kesin nitelikteki kararlar hakkında da uygulanması sağlanacak. İstinaf mahkemelerince verilen kesin nitelikteki kararlar ile temyize tabi olan kararların birlikte verilmesi durumunda, temyiz incelemesi neticelenene kadar kesin nitelikteki kararların infazı ertelenebilecek.

ÇOCUKLARA ADLİYELERDE ÖZEL ODA: Cumhuriyet savcısı veya hâkim tarafından ifade ve beyanının özel ortamda alınması gerektiği ya da şüpheli veya sanık ile yüz yüze gelmesinde sakınca bulunduğu değerlendirilen çocuk veya mağdurların ifade ve beyanları özel ortamda uzmanlar aracılığıyla alınacak. Bu amaçla adliyelerde özel görüşme odaları, hastanelerin bünyesinde ise Sağlık Bakanlığı’nca, “çocuk izlem merkezleri” kurulacak.

SOMUT DELİL ŞARTI: Tutuklama için, “suçun işlendiği konusunda kuvvetli şüphe” yeterli olmayacak, “kuvvetli şüphenin varlığını gösteren somut delillerin bulunması” şartı aranacak.

SORUŞTURMADA TUTUKLULUK: Soruşturma aşaması bakımından tutuklulukta geçirilecek süre, uzatılmış süreler de dahil olmak üzere toplam sürenin yarısı olabilecek. Buna göre, soruşturma aşamasında tutukluluk süresi asliye ceza mahkemesinin görevine giren işlerde 9 ayı, ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde 2 yıl 6 ayı, terör ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde 3 yıl 6 ayı geçemeyecek. Tutukluluk süreleri çocuklar bakımından yarı oranında uygulanacak.

İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ: Terörle Mücadele Kanunu’nun terör propagandası suçunun düzenlendiği 2. fıkrasına, “Haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz” hükmü eklenecek.

ŞİDDET MAĞDURLARI: Hiçbir sosyal güvencesi olmayan şiddet mağdurlarının suçtan kaynaklı tedavi giderlerinin tamamı devlet tarafından karşılanacak. Soruşturma veya kovuşturma evresinde, dava nakli veya adlî tıp işlemleri nedeniyle yerleşim yeri dışında bir yere gitme zorunluluğu doğması halinde mağdurun yapmış olduğu konaklama, iaşe ve ulaşım giderleri, Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenecek.