‘Vatandaş kumar oynadı’ sözü tarihe geçti...

BİR ZAMANLAR GÜNDEMDEYDİ ‘Vatandaş kumar oynadı’ sözü tarihe geçti...
Bir sözüyle banker krizini ateşleyen, "12 Eylül"ün Maliye Bakanı Kaya Erdem, şimdi emekli hayatı yaşıyor.
SEMRA KARDEŞOĞLU

Türk siyaset hayatının etkin isimlerinden eski Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem, 1981’de bankerlere para yatıranlar için, "Vatandaş kumar oynamıştır" değerlendirmesinde bulunmuştu. Bu söz, banker felaketinde bir dönüm noktası olmuştu. 1980 sonrasında Ulusu hükümetinde Maliye Bakanı oldu. Birinci Özal hükümetinde başbakan yardımcısıydı. Özal’ın en yakını ve kader arkadaşıydı. Özal’la dostluğu Hazine Genel Sekreteri olarak görev yaptığı 1980 yılında, 24 Ocak kararlarının hazırlıkları sırasında başladı. 1983’de ANAP’tan İzmir Milletvekili seçildi. Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı yaptı. Ancak, Özal’la arasının bozulmasının ardından 4 Ocak 1989’da görevinden istifa etti. Kasım ayında ise TBMM Başkanlığı’na seçildi.
Erdem, Ağustos 1999’da, "Milletvekili liderin uydusu konumunda. Bu siyasi ortamı terk ediyorum. Belki kararımın siyasette değişime katkısı olur" dedi ve siyasetten koptu. Erdem şimdi, İstanbul, Ankara ve Marmaris’teki evlerinde, bir anlamda emekliliğin tadını çıkarıyor.

Banker gerçeği
1981 yılına gelindiğinde Türkiye bir banker cennetine dönmüştü. Eylül 1981’de Ödünç Para Verme Yasası’nda değişiklik öngören yasa kabul edildi. Yeni yasa ile bankerlik denetim altına alınacaktı. Milliyet Gazetesi yazarı Emin Çölaşan, Maliye Bakanı Kaya Erdem’i 20 Eylül 1981’de evinden arayarak, "Bu işin sonu nereye varacak" diye sordu. Erdem de "Bu işin sonu zaten biliniyordu" dedi. Fakat bir sözü Milliyet’in manşeti olmuştu ve tabii ki ortalık da karışmıştı: "Vatandaş kumar oynamıştır."

‘Paniği başlatmadım’
Kaya Erdem’in, "Vatandaş kumar oynamıştır" sözünden kısa bir süre sonra bankerler art arda batmaya başladı. Erdem, daha sonra yine Çölaşan’la yaptığı röportajında şöyle demişti: "Böyle konuların çok hassas olduğunu bilirim ve bu konularda dikkat ederim. Ben, ‘Vatandaş kumar oynamıştır’ sözünü karşılıklı ve yazılmayacak bir görüşme zannediyordum. Bu beyanatın çıkmasından sonra endişem, vatandaşın bankerlere paralarını çekmek için hücum edecekleri ve büyük bir panik yaratılacağı idi. Fakat bu sözler uyarı vazifesini bile çok az yaptı. ‘Maliye Bakanı’nın açıklamasından sonra panik başlamıştır’ diyorlarsa bu yanlıştır. Panik daha sonra (Aralık ayında) başladı."



ENTELLEKTÜEL BAKIŞ