Kronik olarak yorgunluk ve halsizlik hissediyorsanız, demir eksikliği yaşıyor olabilirsiniz. Demir eksikliği anemisi olan birçok kişide belirti ve işaretler hemen görülmeyebilir, çünkü vücuttaki demir depoları yavaş yavaş boşalır. Belirtileri genellikle, yorgunluk ve enerji azlığı, konsantrasyon bozukluğu, sinirlilik, bağışıklık sisteminde zayıflık, çarpıntı-nefes darlığı, solgun cilt, diş etiyle tırnaklarda kırılmalar ve tahriş olmuş dil olarak sıralanabilir.
Demir eksikliği tedavisinde öncelikle mutlaka bir hekime danışılmalı ve kan testi yaptırılmalı. Doktor kontrolünde yetersizliğin seviyesine göre demir hapları kullanılabilir. Hekim tarafından önerilen ilaç tedavisi çok düzenli bir şekilde uygulanmalı ve bu tedavi, demir yönünden zengin besinlerle de desteklenmelidir.
Kalsiyum, demir emilimini engeller
Demir, yeryüzündeki her canlı için çok önemli bir elementtir. Sürekli olarak moleküler düzeyde yer alan ve vücudumuzun etrafında oksijen taşımak gibi insan hayatı için vazgeçilmez bir dizi işlem için gereklidir. Kırmızı kan hücrelerinin üretimi (hematopoiezis olarak bilinen bir işlem) için gerekli olan ve aynı zamanda hemoglobinin (kırmızı kan hücrelerinin pigmenti) bir parçası olan oksijene bağlanmasını ve böylece arterler yoluyla akciğerlere; vücudun tüm hücrelerine nakliyesini kolaylaştırır.
Proteinden zengin besinler; sırasıyla sakatatlar, dana, koyun ve tavuk eti iyi demir kaynağı olmakla beraber emilim oranları da yüksektir. Bunun yanında yeşil yapraklı sebzeler, iyi pişmiş kuru baklagiller, soya fasulyesi, yumurta, kuru meyveler (özellikle kuru üzüm, kayısı), pekmez, yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, pazı), fındık, fıstık, susam ve tahin de demir içerirler.
Kalsiyum, demir emilimini engeller, bu yüzden süt ve sütlü ürünler demir takviyesi olan ilaçla birlikte alınmamalıdır. C vitamini ise demir emilimini arttırırken, hemoglobin üretiminde de önemli yer tutar. Bu yüzden demirden zengin besinler yerken, yanında C vitamini olmasına dikkat etmek
gerekir. Kivi, portakal, mandalina ve bol limonlu salata kolay seçimler olabilir.
Kahvaltıda tüketilen yumurtanın yanına, biber ve maydanoz gibi C vitamini kaynağı besin ekleyebilirsiniz. Ara öğünlerde kivinizi pekmezle süsleyebilirsiniz. Demir kaynağı kırmızı et veya kuru baklagil yemekleriyle yaptığınız ana öğünlerde, bol limonlu ve yeşillikli salata da demir emilimi için sizi destekleyecektir.
Günlük demir gereksinimi nedir?
- Erkekler için: 10 mg.
- Kadınlar için: 18 mg.
- Gebelik dönemi: 27 mg.
- Emzirme dönemi: 18 mg.
Eğer kronik yorgunluk yaşıyorsanız, D vitamini seviyelerinizi de takip etmeyi ihmal etmeyin. Yetersizlik veya eksiklik söz konusuysa, mutlaka hekim kontrolünde takviye alın.
Sürekli açlık hissediyorsanız…
Gün içinde kendinizi sürekli aç hissediyorsanız ve yedikten sonra hemen acıkıyorsanız, altında bir sorun yatıyor olabilir. Stres, uykusuzluk ya da duygusal durum da bunu tetikleyebilir. Ama “Sorun burada değil” diyorsanız insülin ve tiroid hormonlarınızı kontrolden geçirmenizde fayda var.
İnsülin metabolizmasında bir bozukluk, insülin direnci, hipoglisemi ya da diyabet gibi bir rahatsızlığınız varsa, gün içinde sık acıkıyor olabilirsiniz. Aşırı susama, sık idrara çıkma, karın bölgesinde yağlanma ve yorgunluk gibi belirtiler de bu duruma eşlik edebilir. Bunun yanı sıra tiroidiniz çok çalışıyorsa, metabolizmanız olması gerekenden daha hızlı anlamına gelir ve bu da sık acıkma hissine neden olabilir. Hızlı çalışan tiroidin belirtileri arasında, yüksek nabız, gergin hissetme, aşırı terleme, çok susama ve kas güçsüzlüğü de olabilir.
