Bu ziyaretin perde arkası aralandıkça, Wolfowitzin Başbakan Ecevit ve Başbakan Yardımcısı Şükrü Sina Gürelle yaptığı görüşmeler sonrasında Washingtonun beklentilerinin boyutları da ortaya çıkıyor. Yeni tezkere hazırlıkları sürerken, Irak konusunda ABD ile Türkiye arasındaki temaslara ilişkin yeni bilgiler de gün ışığına çıkıyor. ABDnin Türkiyeden beklentilerini üst düzeyde ilk kez Savunma Bakan Yardımcısı Wolfowitzin 16 - 17 Temmuz 2002 tarihlerinde Ankaraya yaptığı ziyarette gündeme getirdiği biliniyor. TALEBİ WOLFOWITZ İLETTİ Bu görüşmeler sonrasında Temmuz 2002 Milli Güvenlik Kurulunda ABDnin taleplerinin değerlendirildiği ve bazılarının karşılandığı da anlaşılıyor.Bu bilgiler içinde en çok dikkat çekenlerden biri de Wolfowitzin, Irak harekâtı öncesinde Türkiye ile "gizli kanal" kurmak istediklerini iletmesi. ABD Savunma Bakan Yardımcısı Wolfowitzin resmi kayıtlara geçen ve değerlendirmeye alınan talepleri şöyle sıralanıyor:1Türkiye ile Irak sorununda gizli görüşme kanalları oluşturmak istiyoruz. Böylece Türkiyenin karşılaşacağı sorunlar en aza indirilecektir.2Kuzeyden keşif harekâtının yeni tip uçak, mühimmat ve daha fazla uçuşla güçlendirilmesine izin verilmesini istiyoruz.3Bu talebimizin gerekçesi Merkezi Irak Yönetiminin Kuzey bölgesine bir askeri harekâtta bulunmaktan caydırılmasıdır. Wolfowitzin gizli kanal kurulması istediği Ankara tarafından olumlu karşılanıyor. Ancak bazı koşullarına bağlanıyor ve yanıt yazılı olarak veriliyor.Türkiyenin gizli kanalı kabul eden koşullu yazısında ise şunlar yer alıyor:1- ABD ile Türkiye arasında gizli kanal oluşturulması, ABDnin Saddam rejimine karşı bir siyasi/askeri katkıda bulunması veya harekâtta yer alması açısından Türkiyeye bir yükümlülük getirmeyecektir.2- Türkiyenin Irakın geleceğine ilişkin bilinen kırmızı çizgileri olası bir harekâtta gözetilmeli ve Türkiyenin çıkarlarının olumsuz etkilenmesi önlenmelidir.3- Saddam sonrasında yeni bir Irakın yapılandırılması çabasında, Türkiye ve ABD birlikte çalışmalıdır.4 -Bu kanalın varlığı gizli tutulmalıdır.Bu talep ve olumlu yanıt, Wolfowitzin ziyaretinin önemini kanıtlıyor. Wolfowitz, Ankaranın bu yaklaşımını bildiği için Türkiyeden çok memnun ayrılıyor.Wolfowitzin Başbakan Ecevit ve Başbakan Yardımcısı Şükrü Sina Gürelle yaptığı görüşmeler de Ankaranın yaklaşımının müttefiklik çerçevesinde olacağı, ancak Türkiyenin yaşamsal çıkarlarının da ABD tarafından dikkate alınması mesajı kendisine iletiliyor. KIRMIZI ÇİZGİLER ÖNEMLİ Söz konusu özel kanal kurulduktan sonra ABD, özel timlerin Türkiye üzerinden Kuzey Iraka geçişinin sağlanmasını talep ediyor. Ancak, Ankara bu talebe de Türk özel timlerinin eşliğinde karşılanabileceği yanıtını veriyor. Ve öyle de oluyor...Ecevit hükümeti, bu süreçte harekât öncesinde ABDnin yalnız hareket etmesine izin vermiyor ve ortak çalışmayı şart koşuyor. fbila@milliyet.com.tr ORTAK ÇALIŞMA ŞARTI
