Washingtonnun günübirlik kararlarla Irak olayının içinden çıkması olanaksız. Irakın işgalden bir süre sonra ABD için yeni bir Vietnama dönüşebileceğine ilişkin yorumlara burun kıvrılıyordu. ABDnin süper gücüyle Iraka hakim olmasında bir sorun yaşanmayacağı, ikinci bir Vietnam olmayacağı savlanıyordu.Ancak, gelişmeler gösteriyor ki, ABD, Irakta her geçen gün biraz daha batağa saplanıyor ve yönetebilir olmaktan çıkıyor.Bugün, Irakta tek otorite gibi görünen ABDnin, kontrolü elinde bulunduramadığı, sık sık değişen kararlarından da belli oluyor.Çok yönlü baskı altındaki Washingtonnun çıkış yolu bulmakta zorlandığı açık.Bir yandan aylardır Iraktaki askerlerini değiştiremiyor. Her gün gerçekleşen saldırılarda ABD askerleri ölüyor. Bu durum, ABD iç kamuoyunda yönetime karşı tepkileri giderek büyütüyor.Irakta oluşturduğu geçici yönetim halk desteğinden yoksun. ABDye dayanan Irak geçici yönetiminde ise Kürt temsilcilerin ağrılığı gözleniyor. ABD ipleri tümüyle elinde tutamıyor.Washingtondan gelen haberler, ABDnin 2005 yılına kadar kademeli şekilde Iraktaki askeri varlığını 50 bin askere kadar düşüreceği ve yerini çokuluslu askeri güce bırakmayı planladığı şeklinde. Bu süre içinde Irakta toplumsal ve siyasal uzlaşmaya dayalı bir demokratik yapı kuramazsa, Irakın bir kaosa, bir iç savaşa sürüklenmesi olasılığı yüksek.ABDnin Irak halkının desteğine sahip olmayan, seçilmemiş bir geçici yönetimle Iraka hakimiyet kurmasının mümkün olmadığı anlaşıldığı gibi, askerlerini çekip gitmesi halinde bütün Ortadoğu için olabilecekleri kestirmek de mümkün değil.Ankara, ABDyle arayı düzeltmek için değil, muhtemel gelişmelerin Türkiyeyi nasıl etkileyeceğini dikkate alarak, şimdiden hazırlıklı olmalı. ABDnin çelişkili ve şaşkın tavırları uzun vadeli planlamalar yapmaya uygun olmadığını gösteriyor.ABD yönetiminin bölünmüşlüğü, Beyaz Saray politikalarının dalgalanmaya bırakılmasına neden oluyor. Dağınıklık içindeki Washingtonun Irak halkına ve bölge ülkelerine güven vermesi giderek zorlaşıyor.Irakta ve bölgede hiçbir şey işgal öncesinden daha iyi değil.Bu koşullarda ABDnin yıl sonuna kadar Irakta anayasal bir düzen oluşturması, yönetimi seçilmiş Iraklılara bırakmaya yönelmesi gerçekçi gözükmüyor.Başkan Bush yeniden seçilmeye kilitlenmeden önce Iraktaki sorunların çözümünde ciddiye alınır mesafeler kaydetmek zorunda.Yoksa Irak enkazının altında kalması büyük olasılıktır. fbila@milliyet.com.tr Gelişmeler ABDnin, Irakta savaş sonrasına ilişkin uygulanabilir bir planı olmadığını gösteriyor.
