Başbakan Bülent Ecevit'in Moskova gezisine ilişkin hazırlıklar tamamlandı.
Ankara ve Moskova'nın gündeminde iki temel konu var:
1- Terör,
2- Mavi Akım projesiyle ilgili ek protokol.
Ankara, cuma günü Cumhuriyet Bayramı törenlerinden sonra Moskova gezisiyle igili bir zirve toplantısı yaptı.
Başbakan Ecevit, Başbakan yardımcıları Bahçeli, Özkan ve Ersümer ile Dışişleri ve Maliye bakanlıklarının üst yetkililerinin katıldığı zirvede, Moskova gezisinin çerçevesi netleştirildi.
* * *
BAŞBAKAN Ecevit'in gezisinin sonunda yayımlanacak
"ortak bildiri"nin büyük ölçüde
"terörle mücadelede işbirliği" konusuna ayrılması bekleniyor.
Ecevit, Moskova'ya, PKK'nın Rusya'daki faaliyetlerini içeren bir dosya ile gidecek. Dosyada PKK'nın Rusya'daki yerleşim yerleri, kamp olarak kullandığı tesisler ve faaliyetlerine ilişkin belgeler yer alacak. Başbakan, Rusya'dan PKK'nın barınmasına izin verilmemesini isteyecek.
Moskova'nın ise terör konusunda Çeçenistan'ı masaya getirmesi bekleniyor. Rusya da Ecevit'ten Türkiye'nin Çeçenistan konusunda destek isteyecek. Terörist faaliyetlerde bulunan Çeçenlerin Türkiye'yi kullanmalarına izin verilmemesini, yakalanmaları konusunda Rusya'ya yardım edilmesi taleplerini gündeme getirecek.
Ortak bildiride, Çeçenistan ve PKK'nın adı geçirilmeden, iki ülkenin teröre karşı işbirliği yapacağı vurgulanacak. Bir anlaşmaya da bağlanması beklenen terörle mücadelede işbirliği konusunda şu vurguların yapılması bekleniyor:
1- Teröristlerin iki ülkede de barındırılmaması,
2- Giriş - çıkışların yasaklanması, sıkı denetime tabi tutulması,
3- Teröristlerin yakalanmasında iki ülke güvenlik kurumlarının dayanışması, bilgi alışverişinin sağlanması,
4- Yakalanan teröristlerin iadesinin sağlanması.
* * *
GEZİNİN ikinci önemli konusu, Mavi Akım projesiyle ilgili ek protokol.
Ek protokol talebi Moskova'dan geliyor.
Bu konuda İtalya'nın da talebi var.
Nedeni, Rusya ile İtalya arasındaki anlaşma. İtalya tarafı bu anlaşmaya Türkiye'nin katılmasını istiyor. Rusya'nın finansman sorunuyla karşılaşması olasılığına karşılık Türkiye'nin bir çeşit garanti oluşturmasını istiyor.
Ankara ise bu konuda İtalya'yı değil, Rusya'yı muhatap alıyor. Çünkü Mavi Akım projesinde Türkiye'nin muhatabı Rusya.
Moskova'nın ek protokole bağlanmasını istediği konular, daha çok mali nitelikli. Özellikle çifte vergilendirilmenin önlenmesi, projeyle ilgili vergi kolaylıklarının sağlanması. Ankara ek protokol taslağı üzerinde çalışıyor.
Türkiye'nin Rusya'dan aldığı doğal gaz miktarının artırılması sorunu ise çözülmüş durumda. Gezi öncesinde Rusya ve Bulgaristan gaz şirketleri ile BOTAŞ arasında imzalanan anlaşmayla konu çözüme kavuşturuldu. Türkiye, Bulgaristan'daki imalatı üstlenecek, Rusya'da tesislerle ilgili tenik yardımda bulunacak. Böylece Türkiye, Bulgaristan üzerinden daha fazla Rus gazı alabilecek.
Rusya'dan alınacak gaz miktarının artırılması ve Mavi Akım projesine Türkmenistan ve Azerbaycan'ın tepki göstermesini ise Ankara anlamlı bulmuyor.
Başbakan Yardımcısı Cumhur Ersümer, bu tepkinin yersizliğini vurgularken,
"Türkmenistan gazının Türkiye'ye ulaşması en erken 2002 yılında mümkün oluyor, oysa bizim gaz ihtiyacımız güncel" karşılığını veriyor.
Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr
