Sosyal güvenlik reformunun eleştirilen bir yönü de sağlık hizmetleri.
Reformun getirdiği yeni hüküm,
"protez, araç ve gereç bedellerinin yüzde 20'si"nin sigortalı tarafından ödenmesini öngörüyor.
Emeklilerde ise bu oran yüzde 10 olarak belirlenmiş.
Sigortalının ödeyeceği katkı payının asgari ücretin 2.5 katından fazla olamayacağı hükmü de mevcut.
Bu hükümlere dönük yoğun eleştiriler geldi.
Hem çalışanlardan, hem emeklilerden, hem de doktorlardan.
Eleştirilerin özü şu:
"Protez, araç ve gereçler pahalı malzemelerdir. Yaşamsal işlevleri vardır. Böyle bir ihtiyacı olan sigortalı veya emekliyi maaşı kadar bir katkıya zorlamak adaletli bir yaklaşım değil."
Doktorlar eleştirilerini şu örneklerle somutlaştırıyorlar:
"Bacağı veya kolu olmayan bir çocuk düşünün. Çocuk her yıl büyür ve kol veya bacak protezini de yenilemek gerekir. Bir işçi, çocuğunun bu yaşamsal protezi için katkı payı ödemeye zorlanmamalı. Veya bir kalp kapakçığına ihtiyacı olan bir hasta katkı payı ödeyemiyor diye ameliyat edilmeyecek mi? Örnekleri, değişik yaşamsal protez, araç ve gereçler için çoğaltmak mümkün."
Bu eleştirileri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan'a ilettik.
Yanıtı şu oldu:
"Bizim amacımız yaşamsal anlamda proteze, araç, gereçe ihtiyacı olanları mağdur etmek, elbette değil. Biz yıllarca doktor, sağlık malzemesi satanlar ve hastalar arasındaki işbirliğiyle ihtiyaç olmadığı halde SSK'nın cebinden malzeme sarfını önlemeye çalışıyoruz. Bu amaçla caydırıcılık unsuru getirmeye çalışıyoruz. Yoksa yaşamsal önemi olduğu doktor raporlarıyla veya heyet raporlarıyla saptanacak ve ödeme gücü olmayan hastalar için katkı payı alınmayabilir."
"Ama" diye devam ediyor Bakan Okuyan:
"SSK olanakları o kadar istismar edilmiş ki, sonuçta kurum batma noktasına gelmiş. Bir örnek vereyim, `gelin bizim Meclis'teki sekreterlere bakın. Çoğunun güneş gözlüğü vardır ve SSK'dan alınmıştır.'
Hatta bana bile önerdiler. Siz niye almıyorsunuz,
diye. Düşünün, güneş gözlüğü bile hastaymış gibi SSK'nın kesesinden alınıyor. İşte bunları önlemek için bu maddeyi koyduk."
Elbette,
"protez, araç, gereç" kavramı güneş gözlüğünü kapsamamalı.
"Nasıl olsa SSK'ya yazdırırım" mantığıyla SSK'nın gerçekten ihtiyacı olan hastalara ayıracağı kaynaklar çar - çur edilmemeli.
Ama, yaşamsal önemi olan protez, araç ve gereçler de katkı payı yüzünden gerçek hastalardan esirgenmemeli...
Bu konu, yasanın amacına uygun olarak, bir yönetmelikle açıklığa kavuşturulmalı.
Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr
