Bayrama yolsuzluk tartışmalarıyla girdik. Özellikle belediyelerle ilgili olarak kamuoyuna her gün yeni bilgiler yansıyor.
Belediyelerle ilgili iddialar gösteriyor ki bayramdan sonra da yolsuzluk konusu gündemde önemli yer tutacak.
Çankaya Belediyesi ile ilgili iddialardan sonra şimdi de Adana Büyükşehir Belediyesi ile ilgili yeni iddialar ortaya atıldı. Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak da imar değişikliği yaparak eşinin arazisinin değerini artırmakla suçlanıyor.
Öyle anlaşılıyor ki imar değişiklikleri belediyelerde bir rant yolu olarak kullanılıyor.
İhaleler
Bir başka önemli saptama da CHP'nin ihalelerle ilgili raporundan yansıdı. CHP Merkez Yürütme Kurulu'nun hazırladığı rapora göre, AKP iktidarında 3 bin 235 ihale iptal edildi. Yine bu rapora göre, AKP döneminde Kamu İhale Kurumu tarafından önlenen yolsuzlukların büyüklüğü 1.6 milyar YTL civarında. İptal edilen ihale sayısı ve parasal büyüklüğü ihalelerde önemli oranda yolsuzluk ve usulsüzlük yapıldığının göstergesi.
CHP'nin raporu, ayrıca rant sağlamak amacıyla yapılan imar değişikliklerine de vurgu yapıyor. Raporda Şaban Dişli olayının yüzlerce örneğinin olduğu belirtiliyor.
CHP'nin saptamalarına göre, son 5 yıllık dönemde 14 bin 908 kamu ihalesi hakkında şikâyet başvurusu yapıldı. 2003 yılında sadece 150 ihale iptal edilirken, 2007-2008 döneminde iptal edilen ihale sayısı 1202'ye çıktı. İptal edilen ihale sayısının hızla artması bu alandaki denetimlerin etkisiz kaldığını gösteriyor.
Bu rakamlar, ihalelerin gerçek bir rekabet ortamında değil siyasi yandaşlık ve kayırmacılık esasına göre yapıldığı yargısını güçlendiriyor.
Cindoruk'un önerisi
Siyasi korumacılık Türkiye'nin bir türlü baş edemediği bir hastalık niteliğini aldı. Nepotizm hemen her iktidar döneminde gündemde oldu.
Eski TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, Meclis'te bir siyasi ahlak komisyonu kurulmasına ihtiyaç olduğunu her fırsatta vurguluyor. Cindoruk, siyasi ahlak komisyonu kurulması halinde başta mal varlıkları olmak üzere milletvekillerinin faaliyetlerinin şeffaf hale geleceğine işaret etti. Cindoruk, Meclis Başkanı Köksal Toptan'a da çağrıda bulunarak, Anayasa, Meclis İçtüzüğü, AB uyum mevzuatı gibi konularda kurulması öngörülen komisyonlara siyasi ahlak komisyonunu da eklemesi gerektiğini söyledi.
Toptan, Cindoruk'un önerisini dikkate alırsa Meclis'te siyasi ahlak yasası için de önemli bir adım atılmış olur.
Bağımsız denetim
Yolsuzluklarla mücadelede siyasi otoriteye bağlı olmadan çalışacak denetim kurumlarının daha yararlı olduğu geçmişteki uygulamalarla ortaya çıkmış bir gerçektir.
Ancak hükümetler sadece idareyi değil, denetimi de kontrol etmek isterler. Son dönemlerde denetim kurumlarının yapısının değiştirilmesi de bunu kanıtlıyor.
Oysa Türkiye gibi, yolsuzluk iddialarının ayyuka çıktığı bir ülkede yapılması gereken, denetim kurumlarını ve denetim elemanlarını etkisizleştirmek değil, tam aksine, güçlendirmektir.
Bu amaçla yürütme erkinin dışında olan denetim kurumlarının yetkilerinin artırılması ve denetim alanlarının genişletilmesi çok yararlı olur.
