Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, sorumluların saptanacağını ve kamuoyuna da duyurulacağını açıkladı. Yargı süreci de ayrıca devam edecek."Varil" denince akla önce Sinop, sonra İskenderun geliyor...Yıllar önce Sinop'ta karaya vuran zehirli atık varillerinin yarattığı sorunlar henüz çözülemedi. Pepe, yakında bu varillerin Türkiye'den gönderileceğini de açıkladı.Bu varillerin yöre halkının sağlığına olumsuz bir etkisi oldu mu? Tuzla'da ortaya çıkan zehirli atık varilleri, Türkiye'nin gündemine oturdu. Kanserojen madde içerdiği de belirtilen bu varillerle ilgili bilimsel ve hukuki inceleme süreci başladı. Bu soruya yanıt bulmak üzere Türkiye Hepatoloji Vakfı ve Sinop Çevre Dostları Dergisi'nin birlikte yürüttüğü bilimsel bir çalışmanın sonuçları, maalesef, varillerden sızan zehirli atıkların yöre halkının sağlığını tehdit ettiğini ortaya koyuyor.Türkiye Hepatoloji Vakfı Başkanı Prof. Dr. Özden Uzunalimoğlu, aynı vakıftan jeolog Prof. Dr. Göner Göymen ve Sinop Çevre Dostları Derneği'nden arkeolog Hale Özen'in yaptıkları araştırmanın sonuçları düşündürücü.Heyetin, varillerin depolandığı Soğuksu beldesine en yakın yerleşim yeri olan Yeşni köyünde yaptıkları incelemeler, kanserden ölen hasta sayısının bilimsel olarak anlamlı olduğunu gösteriyor.Söz konusu varillerle ilgili olarak yapılan inceleme sonucunda hazırlanan rapordaki saptamalar şöyle:"Türkiye'de ve İngiltere'de atıkların incelenmesinde içeriğin radyoaktif olmadığı belirtilmiştir. Atıkların içeriğinin zehirli böcek ilacı DDT ve türevleri, toksit klorlu hidrokarbon, benzen ve fenol gibi toksit bileşikler, ayrıca İngiltere'de yapılan analizde yüksek konsantrasyonlu ağır metallerden cıva ve kurşun bulunduğu saptanmıştır." Atığın niteliği Raporda, söz konusu atıkların kanserojen etkisi ise şöyle ifade ediliyor:"Bilindiği gibi bu maddeler biyoakümülativ ve kanserojendir. Kanserojen etkileri direkt olabildiği gibi gen mutasyonuna sebep olduğu için çeşitli kanserlere yüksek risk yaratır. Sinop'ta 2000'de atık dolu varillerle ilgili olarak yöre halkının görüşleri konulu araştırma yapılmış ve yöre halkı bu varillerden sızan maddelerin büyük tehlike yarattığını ve ilin turizmini de etkileyeceğini açıkça belirtmişlerdir. Buna karşın toksit atıkların sağlık üzerinde etkileri ciddi olarak araştırılmamıştır. Bu çalışma, toksit atıkların depolandığı yerden sızarak yakın yerleşim birimlerinde sağlık sorunu yaratıp yaratmadığı incelenmiştir." Kanserojen etki Atıkların depolandığı yere en yakın yerleşim birimi olan Şeyhi köyünde yapılan sağlık araştırmasının sonuçları ise şöyle yer alıyor:"Sonuç olarak 15 yılda Sinop Şeyhi köyünde 47 kişiden 23'ü kanserden ölmüştür. İzmir Doğanbey köyünde ise 15 yılda 11 kişi ölmüş, bunların 1'i kanserden ölmüştür. Şeyhi köyünde nüfusun yüzde 24.60'ı, Doğanbey köyünde ise yüzde 10.89'u 15 yılda ölmüştür. Kanserden ölüm oranları aynı şekilde karşılaştırıldığında İzmir'de yüzde 9.09, Sinop'ta da yüzde 48.93'tür."Araştırmayı yapan heyet, Şeyhi köyündeki kanserden ölümler ile atıklar arasında anlamlı bir ilişki olduğunu düşünüyor.Varılan sonuçlar en azından bilim dünyasında tartışmaya değer bulunuyor.Tabii bu varillerin 15 yıldır niye tutulduğu da ayrı bir araştırma konusu. fbila@milliyet.com.tr Ölümler
