Yön Yüzde 65'i ormanla kaplı dağların denizle buluştuğu muhteşem kıyılara henüz insan eli değmemiş gibi...Doğanın hiçbir şey esirgemediği Bartın, işte böylesine zengin bir yöre.Peki Bartın bu kadar zengin de Bartınlı zengin değil mi?Maalesef değil...Bu zenginlik Bartınlının yaşamına yansımamış. Bartınlı geçim derdinden ne denizin ne ormanın güzellikleriyle meşgul...Gözü yer altında..."Seçim" deyince:"Amasra işletmesine madenci alınacak mı?"Sorduğu bu... Yer altında başka yer üstünde başka hazine taşıyan doğa harikası bir yurt köşesi Bartın. Zonguldak havzasının en zengin ve en kaliteli kömür yataklarını, yemyeşil bir bir örtüyle gizleyip denizle süslemiş sanki doğa... Bartınlı bu zenginlikleri bırakıp gidiyor. Ekmeğini başka yerde arıyor. Bartın en çok göç veren illerimizden biri."O kadar ki" diyor Bartınlı, belediye çay bahçesindeki sohbetimizde:"İnanın mezar kazacak genç kalmadı Bartın'da. Hepsi terk edip gidiyor. Gitmeyip de ne yapsın? Amasra kömür işletmesinde kazmacı olmak için sıra bekliyor. Allah'ın gücüne gitmesin ama madende göcükten veya grizudan ölen işçimizin oğlu, daha babasının cenazesi kalkmadan gelip babamın yerine beni kazmacı alır mısınız, diye soruyor. Durum bu kadar vahim işte. Daha bir şey söylemeye gerek yok." 'Mezar kazacak genç kalmadı' Bartın'da CHP+DSP ittifakının şansı liste başı adayları: Rıza Yalçınkaya...Yalçınkaya Bartın'ın başarılı Belediye Başkanı. DSP'den iki dönem Belediye Başkanı seçilmiş. İkinci kez seçildiği 2004 yerel seçimlerinde aldığı oy yüzde 62 düzeyinde...Bartınlı Rıza Yalçınkaya'yı seviyor. Çarşıda yürürken sık sık yolunu kesiyorlar Rıza Başkan'ın. Bir teyze yolunu kesip sarılıyor Başkan'a ve sarsılarak ağlıyor:"Çok üzülüyorum Rıza Bey oğlum. Bizi bırakıp gideceksin."Başkan şaşkın teskin ediyor seçmenini:"Merak etme teyzeciğim daha iyi olacak, üzülme sen. Ankara'ya gitsem de ben yine burada olacağım. sizin için çalışacağım. Bartın'ı bırakacak, unutacak değilim."Rıza Yalçınkaya, CHP+DSP ittifakını en iyi simgeleyen isimlerin biri. Hem DSP hem de CHP tabanında çok seviliyor. Belediye Başkanlığı'nda başka partilerden seçmenlerin de desteğini almış.Rıza Yalçınkaya, 2002'de Bartın'ın 2 milletvekilini de AKP'ye vermiş olmasını sindirememiş içine."Şimdi" diyor:"Rövanşı alacağız. 2 milletvekilini de biz kazanacağız."Hesabı da şöyle yapıyor:"2002'de CHP 14 bin 258 oy aldı. DSP 5 bin 887'ye geriledi. YTP'nin oyu 1308'de kaldı. Ben 2004 yerel seçiminde 12 bin 750 oyla oyların yüzde 62'sini aldım. Bu seçimde ittifak sinerjisiyle 2 milletvekilini de alacak oya ulaşabiliriz. 2002'de AKP 29 bin 670 oyla 2 milletvekilliğini de aldı. Şimdi sıra bizde."Yalçınkaya, Ulus ve Amasra ilçelerinin de sol ittifakı destekleyeceğinden emin görünüyor.Bartılı'nın öncelik verdiği iki isteği var:1- Üniversite2- Amasra kömür işletmesine 2000 işçi alınması.AKP iktidarına bu iki isteği yerine getirilmediği için içerlemiş görünüyor. Sol ittifakın iki önemli vaadi ise bunlar. Altyapısı hazır olan, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi'ne bağlı iki fakültesine eğitim, fen-edebiyat ve mühendislik fakülteleri ekleyip üniversite kurmak ve Amasra işletmesine 2 bin yeni işçi almak... Sol ittifakın şansı İktidar partisi AKP de diğer muhalefet partileri de Bartın için aynı sözü verecek gibi görüyorlar.Eski Belediye Başkanı, sol ittifakın liste başı Yalçınkaya, Bartın limanının genişletilmesi ve Orta Anadolu için Rusya, Ukrayna ve Türk cumhuriyetlerine ihracat kapısı haline getirilmesiyle Bartın'ın makus talihini yeneceğini vurguluyor.AKP, 2 Bartın milletvekilini de liste dışı bırakmış: Hacı İbrahim Kabarık ve Mehmet Asım Kulak. Yerlerine Pendik AKP İlçe Başkanı Yılmaz Tunç ilk sıraya, Özel İdare İl Genel Sekreteri İbrahim Kayış ikinci sıraya konulmuş. Bu karar, AKP Bartın örgütünde burukluk yaratmış görünüyor.Bartın'da MHP yükselişte görünüyor. 2002 seçimlerinde aldığı 13 bin 697 oyla üçüncü parti olan MHP, başa güreştiği iddiasında. 2002'de 14 bin 740 oyla ikinci parti olan DYP'nin "DP" oluşumunda iyi sınav verememenin sıkıntısını Bartın'da da çekiyor. ANAP'ın 8 bin 721 oyunun gideceği adres belli değil.Bartın'da AKP'nin yeniden 2-0'lık sonuç alması zor. 2-0 sol ittifak için de kolay değil. Koşullarda olağanüstü bir değişiklik olmazsa AKP ile sol ittifak arasında 1-1'lik sonuç ihtimali daha yüksek. AKP'nin örgütünde burukluk var ZONGULDAK Madenci söz istiyor Zonguldak demek kömür demektir. Yaşam ona göre şekillenir. İşçisi, köylüsü, emeklisi, genci, yaşlısı, öğrencisi, esnafı, memuru ona bakar. Kömürsüz ne ticaret vardır ne siyaset...Peki kömürün durumu ne?Zonguldak'a girer girmez, "kömür işinde bir terslik var" dedirtecek manzaralar karşılıyor insanı."O da ne?" diye şaşırıyorsunuz ister istemez.Yıllarca gemilere kömür yüklenen Zonguldak limanında sanki işler tersine dönmüş. Gemiler kömür boşaltıyor."Ya!" diyor emekli bir maden işçisi, "böyle oldu.""Nasıl yani" deyince, devam ediyor:"Zonguldak kömür ithal ediyor artık. Rusya'dan, Ukrayna'dan, Güney Afrika'dan kömür alıyoruz kömür diyarına..."Kömür yığınları üzerine saplanmış tenekeden etiketler görüyoruz:"Sibirya kömürü, Güney Afrika kömürü...""İran karpuzu bunlar, Washington portakal" der gibi dev ithal kömür tezgâhları kurulmuş artık Zonguldak havzasında... "Neden böyle" sorusuna Genel Maden-İş Sendikası'nın Genel Başkanı Ramazan Denizer şöyle cevap veriyor:"Nedeni basit. Zonguldak'ta kömür üretimi düşürüldü. Yılda 1.5 milyon ton kömür üretiliyor. Oysa rahat rahat 5 milyon ton üretebiliriz. Sadece Ereğli Demir-Çelik ve Karabük Demir-Çelik'in kömür ihtiyacı 5 milyon ton. Üretim 1.5 milyon tona çekilince tabii kömür ithal ediyorlar. Daha ucuz da değil. Rezervimiz müsait, bilgimiz, teknolojimiz, becerimiz müsait ama sanki Zonguldak'ı, Kurum'u (Türkiye Taşkömürü Kurumu-TTK) bitirmek istiyorlar. Madenciyi gözden çıkarmış gibiler. Eğer öyleyse kimse madencinin oyunu çantada keklik sanmasın. Partilere tek tek bakacağız. Hepsinin programını, liderlerin sözlerini inceleyeceğiz. Madenciye, kömüre, Zonguldak'a yatırım yoksa, bizden de oy yok demektir. Madenci gözü kapalı oy verecek değil." 'Madenciye yatırım yoksa oy da yok' Zonguldak havzasında 10 bin 650 maden işçisi var. Aileleri birlikte hâlâ en büyük oy deposu madenci Zonguldak'ta. Kömürün ve madencinin zirve yaptığı 60'lı, 70'lİ yıllarda 60 bine kadar yaklaşmış olan işçi sayısı, bugün 11 bini bulmuyor.Denizer, Genel Maden-İş'in gelecek iktidardan beklentisini şöyle özetliyor:"1 milyar 300 milyon ton kömür rezervimiz var. Kömür var, çıkaracak işçi yok. Herşey hazır işçi almıyorlar. Biz 2000+2000 kazmacı ve 500 hazırlık işçisi alınmasını istiyoruz. Toplam 4 bin 500 kişi. Bu işçileri istihdam edecek kapasite ve kömür ihtiyacı var. 3 kilometrelik kazılmaya hazır hale getirilmiş kömür damarı duruyor. Demir-çelik fabrikalarının talebi de ortada. Biz siyasetten bu kararı vermelerini istiyoruz. Kim buna söz verir, programına alırsa madencinin de oyunu alır."Zonguldak da 2002'de AKP rüzgarına uymuş illerimizden. AKP, 2002 seçiminde 5 milletvekilinden 3'ünü almış. CHP'ye ise 2 milletvekili çıkarmış.Rüzgar 2002'deki gibi esmiyor. Madenci ithal kömüre, ücretlerin düşüklüğüne, işçiler arasındaki ücret farkına, sosyal hakların kısılmasına tepkili.İktidarın Zonguldak'a, madenciye sahip çıkmadığını söylüyor.Madencinin AKP'ye bir sitemi de Zonguldak'tan bir bakan olmayışı. Zonguldak'ın uzun süreden beri ilk kez bir "bakan"ı yok. Madenci, buna içerlemiş...AKP, 3 milletvekilini de aynı sırayla yeniden listesine koymuş: Köksal Toptan, Fazlı Erdoğan, Polat Türkmen...Köksal Toptan, Zonguldak'ta ağırlıklı bir isim. '4 bin 500 istihdam kapasitesi mevcut' Ancak işi kolay değil. 2002'deki rüzgârı yakalaması kolay değil.Sol ittifak (CHP+DSP) Zonguldak'ta iddialı görünüyor. Sol ittifakın güvencelerinden biri Bülent Ecevit faktörü. Zonguldak, Çalışma Bakanlığı yaptığından bu yana 40 yıldır Bülent Ecevit'i hep bağrına bastı. Bülent Ecevit şimdi hem CHP'nin hem DSP'nin ortak simgesi Zonguldak'ta...2002'de AKP'nin aldığı 101 bin oya karşılık CHP 59 bin oy almış. DSP'nin oyu 9 bin 786'de, İsmail Cem'in YTP'si ise 6 bin 601'de kalmış. İttifak DSP ve YTP oylarını CHP'ye getirirse 59 binin üzerine yaklaşık 15 bin koymak gerekir. Bu oylar tümüyle CHP hanesine yazılabilir mi? Buna "evet" demek gerçekçi değil.CHP'nin hazırladığı listede DSP'den aday yok. Bu nedenle DSP'liler biraz buruk. 2002 seçimlerinde de DSP'den giden 120 bine yakın oyun CHP'ye gitmediği açık. CHP'nin DSP oylarını da almak için biraz daha gayret göstermesi gerekiyor. CHP'nin liste başı ismi eski İl Başkanı Ali Koçak, 3 milletvekilini garanti görüyor, hatta 4. sıra adayı ünlü hakemlerden Cem Papila'yı da çıkarırız diyor. Ama "liste ve DSP burukluğu"nun etkisini gidermeden ilerlemesi zor.Zonguldak'ta güçlenen partilerden biri de MHP. Milliyetçi duyguların kabardığı bu dönemde Zonguldak'lının MHP'ye ilgisi de artmış. Keza Genç Parti'nin varlığı da hissediliyor. 2002 seçimlerinde 31 bin oyla 4. parti olmuş Genç Parti. DYP-ANAP ittifakının suya düşmesi merkez sağda sıkıntı yaratmış görünüyor. DP'nin, DYP'nin 41 bin ANAP'ın da 28 bin oyunu sandığa yansıtmasına garanti gözüyle bakan yok. Merkez sağ Zonguldak'taki potansiyelini sandığa taşıyamazsa yarış AKP ile sol ittifak arasında geçecek.AKP, 22 Temmuz için 4 milletvekili çıkaracağını, 1 milletvekilliğini de CHP'nin alacağını öne sürüyor. CHP de tam tersini söylüyor; 4 CHP, 1 AKP tahmini yapıyor. Ancak Zonguldak'taki hava, bunu göstermiyor. MHP'deki yükseliş sürerse sonuç; AKP 2, CHP 2, MHP 1 olabilir. 'Merkez sağda sıkıntı yaşanıyor YARIN fbila@milliyet.com.tr DENİZLİ VE UŞAK
