Cumhurbaşkanı Demirel'in yeniden seçilmesine olanak sağlayacak kapıyı Meclis açmadı. Bu sonucun daha çok
"etik" yönü tartışıldı. Bir de siyasi yönüne bakalım.
Demirel, 1993'te hem merkez sağın hem de merkez solun oylarıyla Çankaya'ya çıktı. O günkü koşullarda hem öz tabanı merkez sağda hem de hükümet ortağı merkez solda desteği mevcuttu.
Meclis'teki yeni oylamanın sonucu ise Demirel'in, Meclis içinde öz tabanı sayılabilecek merkez sağ desteğinin zayıfladığı anlaşılıyor.
Bunun nedeni elbette Cumhurbaşkanı'nın merkez sağdan uzaklaşması değil.
Sonucun belirleyici etkenlerinden biri merkez sağdaki mücadeledir.
1995 - 1999 döneminde Cumhurbaşkanı'nın DYP ile
"destek teması" güç kaybetmiştir. Demirel, 1993 sonrasında partisi DYP'nin, Meclis'teki desteğini giderek yitirmiş ve partinin son kurultayı ile 1999 seçimlerinden sonra bağı iyice kopmuştur.
ANAP'la DYP arasındaki
"taktik savaşları" ve ANAP'ın Çankaya'ya dönük niyetleri, Demirel'in ANAP desteğini de küçültmüştür.
1999 seçimlerinden sonra oluşan Meclis'te, 1993 koşullarına göre Demirel'in desteği demokratik sol ve milliyetçi kanada kaymıştır.
Bu siyasi tablo içinde Demirel'e yeniden seçilmenin yolunu açacak diğer siyasi destek Fazilet Partisi olabilirdi. Cumhurbaşkanlığı öncesindeki siyasi yaşamında Demirel'in çok da uzağında olmadığı bu siyasi akımın desteği de 28 Şubat süreci nedeniyle yine büyük ölçüde kaymıştır.
Bu desteğin alınabilmesi, RP ve FP'nin rejimle mücadelesinde Cumhurbaşkanı'nın hükümeti de zorlayarak bu siyasi akımdan yana ağırlık koymasına bağlıydı. Bu kısmen sağlandı ama yeterli olmadı.
Eğer 69. madde içeriği FP'yi tatmin edecek biçimde değiştirilseydi Demirel FP'nin de Meclis'te desteğini alabilirdi. Ancak buna siyaset dışı güç merkezlerinin muhalefeti de engel oluşturdu. Bu durumda da FP'nin Demirel'e oy vermesi için bir neden kalmadı.
Siyasi faktörlerde önemli bir değişiklik olmayınca Demirel, Meclis'e takıldı.
Sonucu doğuran siyasi tablo budur.
Bu tablodan çıkacak yeni cumhurbaşkanını belirleyecek en önemli güç DSP ve MHP uzlaşması olacaktır. Hükümet ortağı olarak ANAP da bu uzlaşmaya katılırsa sorunsuz bir cumhurbaşkanlığı seçimi yaşanır.
Başbakan Ecevit'in aradığı da budur.
Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr
