Ahmet Çelebi, Irakın güneyinde boy göstermeye başladı. ABD askerleri ve kendine bağlı olduğu söylenen Iraklı muhalif güçlerle savaş meydanlarında görüntü veriyordu. Anlaşılıyor ki, ABD, Irakın güneyi için Çelebiyi ön plana çıkarıyor. Henüz nasıl bir yönetim kurulacağı ve başına kim veya kimlerin geçirileceği belli değil.ABD ve İngilterenin Iraka ne kadar ve nasıl bir "demokrasi" getireceklerini yakında göreceğiz.Savaş sonrası süreçte Türkiyenin de işi kolay değil.Son günlerdeki gelişmelerden görülüyor ki, Türkiye, küresel aktörlerle, bölgesel aktörler arasında sıkışacak. Bir yandan İran ve Suriye ile birlikte örtüşen amaçlar için işbirliği ve temas içinde olması, bir yandan da küresel süper güç olarak ABD ile arayı iyi tutması gerekecek. Bu dengeyi kurmak, hem ABDyi, hem de bölge ülkelerini karşıya almadan ince bir çizgide yürümek zor olacak.Türkiyenin ilişkileri iki taraflı baskı altında kalacak gibi görünüyor. ABDnin tehdit edip ilişkilerini gerdiği İran ve Suriye ile Türkiyenin çok yakın bir işbirliğine girmesi mümkün görünmüyor. ABD baskısı buna engel. Nitekim Ankara, Türkiye - İran - Suriye arasında üçlü bir blok görüntüsü vermemeye özen gösteriyor. İran ve Suriye ile temasları ikili yürütmeyi yeğliyor.Diğer taraftan savaş sonrası şekillenmeler açısından Washingtona da tam güven duymuyor. Bazı olasılıklara karşı bölgesel işbirliği kapısını da tamamen kapatmak istemiyor.Saddam yönetiminin yıkılması halinde ortaya çıkacak tabloda yeni bloklaşmalar oluşması da kaçınılmaz. ABD ve İngiltere yönetiminde olacağı bilinen yeni Irakın, bölgede "dost" sayabileceği Türkiye ve Ürdün olabilir. Buna karşılık karşı cephede İran ve Suriye bulunacaktır. Iraka yönelik kaygılar açısından aynı cephede gibi görünmesine karşın, savaş sonrasında, Türkiye ile İran ve Suriyenin aynı cephede bulunması iyice zorlaşacak. Bu tarafa yaklaşması halinde hem ABD, hem de İsrailden tepki göreceği açık. Diğer taraftan savaş sonrası Irakın yeniden yapılandırılmasında tek başına ne kadar etkili olabileceği ve ABDye ne kadar güvenebileceği de kuşkulu. Ayrıca İran ve Suriye, savaş sonrasında Irakta toplumsal ve siyasal açıdan etkin olabilecek ülkeler...Hele ABDnin Iraktan sonra durmayıp Suriye ve İrana yönelme eğilimi göstermesi işleri iyice karıştıracak ve Türkiyenin durumunu daha da zora sokacaktır. Ankara, savaş öncesinde olduğu gibi savaş sonrasında da birçok cephede birden mücadele etmek zorunda kalacak gibi görünüyor. fbila@milliyet.com.tr ABD ve İngiltere, Bağdat kapılarını zorlarken, bir yandan da yeni Irak ve yeni yönetim tartışmaları başladı.
