"Köle gibi çalıştırdılar oğlumu... Her sene aralık ayına kadar çalıştırıp işten çıkartıyorlardı. Çünkü bir yılı doldurduğunda kıdem tazminatı almaya hak kazanıyordu. Çalıştığı günü de sigortada tam göstermiyorlardı. Köle gibi çalıştı, köle gibi öldü."
Hidayet Özsaraç, oğlunu böyle anlatıyor...
Karısı Hamiyet Özsaraç da şöyle :
"Biz Gökçebey'e bağlı Hacı Musa beldesinde oturuyoruz. Eşim buradan 125 kilometre uzaktaki madene gidiyordu. Haftada bir eve gelerek bize harçlık veriyordu. Son gelişinde baygındı. Ayakta zor duruyordu. Sarmısaklı yoğurt yedirdikten sonra kendine geldi. Emekliliğimi göremeyeceğim, bu maden beni öldürecek, dedi. Dediği de çıktı."
Zonguldak kömür havzasında, özel maden ocaklarında
"köle" gibi çalıştırılan madencilerin tipik yaşam öyküsü bu...
Metin Özsaraç, 38 yaşında, Göksü beldesindeki özel maden ocağında çalışırken grizu patlaması sonucu öldü. Geride en büyüğü 12 yaşında dört çocuk bıraktı...
Her yıl aralık ayında işten atıldı, ocak ayında yeniden alındı ki, kıdem tazminatına hak kazanamasın. Maden ocağına bir gün bile gaz maskesiyle inmek nasip olmadı Metin'e...
Günde 12 saat çalıştı. Sabah 07.30'da madene girdi, akşam 19.30'da çıktı. Vardiya dönünce, akşam 19.30'da girdi sabah 07.30'da çıktı.
Babasının ifadesiyle bu köle yaşamını ayda 150 milyon lira maaş için sürdürdü.
Güvenlikten, bilimsellikten, eğitimden uzak özel maden ocaklarında bu gidişle daha çok dramlar yaşayacağımız açık...
Yerin yedi kat dibinde 35 - 40 yaşlarında çöken yaşamlar, yeryüzüne fışkırdıkça, yeraltındaki
"köle düzeni" de birlikte çıkıyor gün ışığına...
* * *
Zonguldak'taki bu
"özel maden ocağı" furyasına mutlaka el atılmalı. Çoğunun kaçak ve kuralsız çalıştığı bilinen bu ocakların köle düzenine son verilmeli...
Bakanlar Kurulu son toplantısında Zonguldak gerçeğini ele aldı. Devlet bakanları Hasan Gemici ve Şükrü Sina Gürel'in hazırladığı raporu ve önerileri görüştü.
Zonguldak havzasının yerin yedi kat dibinden çıkarılması için geliştirilen Filyos Projesi, otoyol yapımı ve mevcut sanayi tesislerinin savunma sanayine dönüştürülmesi önerileri bir an önce yaşama geçirilmeli...
Geçirilmeli ki, devlet ocağında iş bulamayan madenciler, özel ocaklarda Metin Özsaraç gibi havaya uçmasın. Yerüstünde tutunacak başka işler bulabilsinler...
Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr
