Gözde Yener Birman

Gözde Yener Birman

gozdeyener1@hotmail.com

Tüm Yazıları

Kurulduğu 1995 yılından bu yana 12 milyona yakın fidanı toprakla buluşturan Ege Orman Vakfı’nın Başkanı Cem Bakioğlu yangınlara karşı alınması gereken acil önlemleri sıraladı

Bir İzmirli olarak içimizden çıkmış ve icraatları ile gurur duyduğum Ege Orman Vakfı’nın Başkanı Cem Bakioğlu, özellikle bölgemizin yangınlarla mücadele verdiği bu zor günlerde sorularımızı yanıtladı, bundan sonra neler yapacaklarını anlatarak bizlere umudun kapısını araladı. Sevinç Pastanesi Sohbetleri’nde canımız, ciğerimiz ormanlarımızı konuştuk.

Haberin Devamı

- Ege Orman Vakfı’nda bugüne kadar hangi çalışmaları gerçekleştirdi?

26 yıldır, Ege Bölgesi ile Ankara’dan Mardin’e ülkemizin pek çok ilinde ağaçlandırma çalışmaları yaptık ve yapmaya devam ediyoruz. Ulusal ve uluslararası projelerle doğanın sağlığı için çalışıyoruz. Vakfımız ağaçlandırma çalışmalarını, Tarım ve Orman Bakanlığı ile imzaladığı protokoller çerçevesinde gerçekleştiriyor. Kurulduğumuz 1995 yılından bu yana 74 bin 750 dekar alanda 12 milyona yakın fidanın ağaç olup ormana karışmasını sağladık. Kurulduğumuz yıl kurşun kalem büyüklüğünde diktiğimiz fidanlar bugün ağaç olup ormanlara karıştı. Bu tablo hepimizin gururudur. Ege Orman Vakfı kurulurken söylediğimiz söz bugün de geçerli: “Ormanları korumak ve ülkemize yeni ormanlar kazandırmak yalnız devletin değil bu topraklarda yaşayan tüm bireylerin milli ve insani görevidir”.
Bugün Ege Orman Vakfı ormanların korunması, ağaçlandırma ve çevre eğitimi konularında devlet-millet iş birliğini gerçekleştirmiş örnek bir gönüllü kuruluştur.
Ege Orman Vakfı olarak; iklim değişikliğine çözüm sunan ormanlaştırma projelerinde kırsal kalkınmaya da önem vererek, orman köylüsü ile karbon yutak alanları oluşturmanın yanında, dünyamızı tehdit eden çevre sorunlarının çözümüne sürdürülebilir bir yaklaşımla katkıda bulunmayı görev bilmekteyiz.
İzmirliler hep destek oldu
İzmirliler kurulduğumuz günden bu yana vakfımıza desteğini hiç esirgemedi ve bizi hiç yalnız bırakmadı. Tarım ve Orman Bakanlığı ile yaptığımız protokollerle ağaçlandırma çalışmalarımız İzmir dışında Adana, Ankara, Aydın, Kırıkkale, İzmit, İstanbul, Hatay, Manisa gibi birçok ilde ve bağışçılarımızın talep ettikleri kentlerde devam ediyor.
Vakfımız bilinçlendirme faaliyetlerini de sürdürmektedir. Ege Orman Vakfı gönüllü öğretmenleriyle her yıl binlerce öğrenciye görsel konferanslar veriyor, kırsal kesimde de köy toplantıları yaparak özellikle orman yangınları konusunda dikkatlerini çekiyor. Okullarda 26 yıldır yoğun bir şekilde sürdürdüğümüz eğitimlerde bizi tanıyan öğrencilerin çoğu büyüdü ve iş dünyasında bugünün yöneticileri oldu. Bugün Ege Orman Vakfı’nı tanıyarak büyüyen o yöneticiler çalıştıkları şirketleri de harekete geçirerek yeni orman alanları oluşturmaya devam ediyorlar.

Haberin Devamı

- Ülkemizin ciğerleri yanıyor ve milletçe çok üzülüyoruz. Yangınların bu kadar büyümesi ve önüne geçilememesini neye bağlıyorsunuz?

Ülkemizin dört bir yanında devam eden yangınlar ile yaşanan çaresizlik hepimizin canını yakıyor. Orman yangınlarının neredeyse % 95’i insan kaynaklıdır. Orman içindeki tarım alanlarında anızların ve bahçe temizliğinden çıkan artıkların yakılması, söndürülmeden atılan izmaritler, ormanda piknik amaçlı yakılan mangal ateşleri, ormana atılan ve mercek görevi gören cam şişeleri yangınların başlıca nedenleridir. Yıllardır ‘Ateşsiz Piknik’ yapılması konusunda uyarılarımız devam ediyor.
Bu noktada eğitimin ne kadar önemli olduğunun altını bir kez daha çizmek istiyorum. Ormanımızı, suyumuzu, havamızı korumayıp doğaya zarar verdiğimiz müddetçe büyük zararlar görmeye devam edeceğiz. Şu an devam eden yangınların çıkış sebebi ile ilgili net bilgiye sahip değiliz. Çok fazla bilgi kirliliği mevcut. Bu bilgiler mutlaka yetkililerce araştırılıp kamuoyuna açıklanacaktır. Bölgenin tapografik yapısı, iklim değişikliği ile yaşadığımız aşırı sıcaklar ve aşırı sıcaklara bağlı olarak nem oranının düşmesi, rüzgar yani hava şartları birleşince yangının büyümesi kaçınılmaz oluyor. Burada yangına erken müdahalenin ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. İklim değişikliği ile ilgili tedbirler alınmadığı ve daha radikal yaptırımlar uygulanmadığı takdirde ne yazık ki ülke olarak bu ve buna benzer felaketlerle daha çok karşılaşacağız diye düşünüyoruz.
‘Yol haritası çıkarılmalı’

Haberin Devamı

- Pek çok şey gündeme geliyor ancak sizce yangın sonrası izlenmesi gereken en doğru yol nedir?

Türkiye’de ormanların % 99’u devlet ormanı statüsündedir. Bu alanların üzerinde yapılacak her türlü çalışma Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gerçekleştirilir. Yanan alanlarda, hemen fidan dikimi çalışmalarına başlamak uygun değildir, bu bir süreçtir. Yangın sonrası bakanlık hasar tespiti yaparak, yeniden ormanlaştırma için yol haritasını belirler. Öncelikli olarak, yanan ağaçlar sahadan uzaklaştırılır, ormanlaştırma çalışması için bazı bölümlerde doğal yolla, bazı bölümlerde de fidan dikimi yapılarak ağaçlandırma çalışması gerçekleştirilir. Bu süreç boyunca ve sonrasında sahanın korunması oldukça önemlidir.

- İklim değişikliği, kuraklık vs. ile yangınlar belli ki bizlerin mücadelesini bir an önce öğrenmemiz gereken bir husus. Bu konuyla ilgili düşünceniz nedir?

Yıllardır gelecek dediğimiz ve uyardığımız iklim değişikliği artık geldi ve görmezden gelinemez. Yangınlar, seller, aşırı sıcaklar gibi felaketleri aynı anda yaşıyoruz. Aynı alışkanlıkları sürdürmeye devam ettikçe artarak bu felaketleri yaşayacağız. Artık kaybedecek zamanımız yok. Kamu, bilim insanları, STK’lar ve iş dünyası ortaklığında acil eylem planı oluşturularak, yetkililer tarafından radikal kararlar alınıp, ciddi yaptırımların uygulanması gerektiğini düşünüyoruz. Gelecek kuşaklara sağlıklı, yaşanabilir bir dünya bırakmak için; toprağımıza, suyumuza, ormanımıza doğal varlıklarımıza sahip çıkmak ve korumak zorundayız. Bu olumsuz tabloyu durdurmak için, bireyler ve kurumlar üstlerine düşen sorumlulukları kabul edip, hızla uygulamaya geçmeli.
Yangın havuzları şart

- Yaşanan son yangınların ardından neler yapacaksınız?

Ege Orman Vakfı olarak, süreci takip ediyoruz ve sonrası için de neler yapabileceğimiz noktasında çalışmalarımıza şimdiden başladık. Sivil toplum kuruluşları ve özellikle de vakıflar, bütün çalışmalarını tüzüklerine göre kuruluş amaçları doğrultusunda gerçekleştirir. Şu anda gönüllülerimizden özellikle ağaçlandırma çalışmalarına destek olmak amacıyla bağış talebi geliyor. Daha önceki yangın felaketlerinde olduğu gibi şimdi de yangın sonrasında başlayacak olan ağaçlandırma döneminde elimizden gelen desteği vermeye hazırız.
Bu felaket bize gösterdi ki her durumda olduğu gibi orman yangınları içinde İlgili kurumlarla birlikte kriz masası oluşturularak nasıl organize olmamız gerektiği konusu eğitimlerle desteklenmeli. Organizasyonu önceden yaparsak kriz anlarını daha iyi yönetebiliriz.
Yine yangın bölgesinde kırsal kalkınmaya destek olmak için bazı projeler üzerinde çalışıyoruz. Bugüne kadar orman yangınlarında yitirdiğimiz şehitlerimizin çocuklarına burs desteğinde bulunuyorduk. Yine aynı çalışmayı devam ettirecek ve bu yangında da hayatlarını kaybeden şehitlerimizin çocuklarının eğitimine destek olacağız.
Yakın çevrelerde gerçekleşebilecek yangınlara Orman Genel Müdürlüğü ile koordineli olarak destek olabilmek için bir yangın söndürme aracını bünyemize katmak üzere çalışmalara başladık. Yine yangın esnasında söndürme çalışmalarına destek vermek için su tankeri temin etmek için çalışmalarımız devam ediyor. Yangın havuzları oluşturmak üzere Orman Genel Müdürlüğü’ne başvurumuzu yaptık, cevap bekliyoruz.

Orman şehitlerinin  çocuklarına destek
Hayata geçen projeler

İzmir-Çeşme Otoyolu ağaçlandırması: Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü ile 16.12.2013 tarihinde imzaladığımız protokolle İzmir-Çeşme otoyolunda 41 parselde toplam 175 bin fidan dikimini gerçekleştirdik.
Sakız ağaçlandırması: Sakız ağacının yeniden ıslahı ile türün korunması ve arttırılmasına yönelik olarak Çeşme ve Foça’da sakız ağaçlandırma çalışması gerçekleştiriyoruz.
Zeytin ağaçlandırması: Türkiye’nin en büyük zeytin plantasyonlarından birini 2002 yılında İzmir Menderes- Oğlananası Beldesi hudutları içinde 900 dekarlık alanda 30 bin adet Gemlik ve Ayvalık çeşidi zeytin fidanı dikerek gerçekleştirdik. 2007’den bu yana yapılan hasatlar ile elde edilen gelir yeni karbon yutak alanları ormanları oluşturmak için kullanılıyor.
Kırsal kalkınma projeleri: Orman köylüsünü kalkındırma amacıyla fıstık çamı, badem yetiştirilmeyi amaçlayan ağaçlandırma projelerini destekliyoruz. İzmir Kalkınma Ajansı ile gerçekleştirdiğimiz pek çok proje mevcut. Bunlardan biri de 2013 yılında İZKA’ya sunulan ve onaylanan “Güneşten Ormanlar” projemiz ile Menderes-Oğlananası’nda kiralanan arazide güneş enerjisinden 500 kilowatt gücünde elektrik enerjisi üretmeye başladık. Elektrik enerjisi satışından elde edilen gelir ile yeni orman alanları oluşturup güneşin ormanlarını kuruyoruz.
AB projelerimizden biri olan Sıfır Karbon Noktası Eğitim Merkezi’ni, Karşıyaka’da faaliyete geçirdik. Merkezde, iklim değişikliği ile mücadele, yenilenebilir enerji kaynakları, sıfır karbon ekonomisi, atık yönetimi ve yeşil ekonomi konularında AB üye ülkelerinde uygulanan eğitim programları ve eğitim materyallerinin Türk eğitim sistemine adaptasyonu sağlanıyor.
Bunlar sadece başlık olarak sizlere aktardığımız projelerimiz.