Askerin politikadan elini eteğini çekmesi zamanı gelmiştir. Şurası gerçektir ki yüksek komuta heyeti açık şekilde siyasi etkenlik almış ve artık sivil yönetimin itaatkar bir hizmetkarı olma rolüyle yetinmez hale gelmiştir. Sivil yönetim de askeri komutanlar üzerindeki anayasal otoritesini kullanmak istememektedir.
     ÂKomutanlar sivil toplumun moral saÄŸlığı konusunda son derece karamsar görüşler ifade etmektedirler ve bazı askeri ahlak deÄŸerlerinin onlara benimsetilmesi gereÄŸine inanmaktadırlar. Buna paralel tarzda hükümette de askere çevrik beklentiler etkisini arttırmaktadır. Yalnız dış politikanın ülkeyi karşı karşıya bıraktığı güvenlik sorunlarında deÄŸil, birer sivil toplum meselesi sayılması gereken terorizm ve uyuÅŸturucu ticareti gibi konularda da askeri çözümlere gittikçe daha geniÅŸ ölçüde baÅŸvurulmaktadır. Bundan dolayıdır ki askerler kendi içlerinde önemli sivil hususlara acele müdahale yetkisi bulunan yeni birimler ihdas etmektedirler.
       * * *
       Yukardaki satırlar - mahsus, "tırnak içinde" yazmadım - Amerikalı ünlü siyasi yazar William Pfaff'ın kaleminden çıkmıştır ve International Herald Tribune gazetesinin 14 Ağustos 2000 tarihli sayısında yayımlanmıştır. Türkiye'ye bir atıf dahi yoktur. Belki Türkiye'yi ilgilendiren husus bazı "eksantrik çevreler"in yükselttikleri "Askere de ne oluyor?" tarzı itirazların nasıl havada kaldığını göstermesi ve bu tutuma demokrasi yaldızının yapıştırılmaya kalkışılmasının ne kadar komik düştüğüdür. Hiç bir yerde, Amerika gibi demokrasiler dahil, askerin ülke ve toplum sorunlarının dışında bulunması bahiskonusu değildir. Asker, ayda yaşamamaktadır.
     ÂMesele askeri ve sivil otoritelerin birbirleriyle dengesinin saÄŸlıklı tutulmasıdır. Nerede sivil yönetim kendi rolü ve ağırlığının idrakinden uzaklaşırsa orada askerin rolü ve ağırlığı kendiliÄŸinden artmaktadır.
       Hükümetlerin, geçirmeye kudretlerinin yetmediğini sezinledikleri bazı hususlarda dayatmalara, Meclisi baypas ederek ve Cumhurbaşkanları üzerinde dehşet estirerek "Asker istiyor!" diye kalkışmaları, sivil otoritenin ağırlığını arttıracak bir davranış değildir. Tam, aksi.
     ÂKaldı ki askerin neyi isteyip neyi Hükümetin idrakine bıraktığı gayet iyi bilinmektedir.

MGK temenni söyler

     ÂMilli Güvenlik Kurulu (MGK) arada deÄŸiÅŸtirilen anayasalara raÄŸmen 1961 Anayasasında ifadesini bulan gerçek fonksiyonunu hiç yitirmemiÅŸtir: Askerin görüşünü sivil yönetime aksettirir. Sivil yönetim bu görüşe itibar eder veya etmez; etmezse ne yapar, ederse bunun gereÄŸini nasıl yerine getirir, bu tamamile onun bileceÄŸi iÅŸtir. Asker, daha 28 Åžubat'tan itibaren, devlet mekanizmasında - belki de Fethullah Hocanın meÅŸhur "takiye formülü"yle - yuvalanmış odakların tasfiyesini Hükümetlerden "önemle" istemektedir. Önemle ve ivedi olarak.. Anayasanın buna engel teÅŸkil etmediÄŸi herkesçe kabul edilmektedir. Ama Meclisteki çokluÄŸunda bunun gönüllüsünü yeterli sayıda görmediÄŸi için 57. Hükümetin bunu anayasal yollardan ayrılarak mutlaka KHK ile saÄŸlaması Askerin ne istediÄŸidir; ne de, isteÄŸi olabilir.
       Onun için yarınki MGK toplantısında Askerin Cumhurbaşkanıyla karşı karşıya geleceği söylentileri - ve tehdidi - son bir zorlama teşebbüsünden başka şey olmadığı gibi "Anayasal yoldan niçin gitmiyorsunuz?" sorusunun "Fethullah koruyucusu"ndan sorulması çok daha büyük ihtimaldir. "Kulağa üfleme" değil, "essah" haberler bu yöndedir.
     Â"Asker istiyor!" da, asker ne istiyor?
       Her halde, "beceriksiz sivil"e kalkan olmak değil..
       Ne Amerika'da, ne Türkiye'de.


Yazara E-Posta: m.toker@milliyet.com.tr