Başbakan Bülent Ecevit'in belirttiği gibi, Balkan ülkeleri 66 yıldan beri ilk kez kendi kaderlerini çizme sürecine girdiler.
Bükreş'te 6 Balkan ülkesinin katılımı ile gerçekleşen zirve toplantısından çıkan sonuç bu.
Bölgenin geleceği açısından önem taşıyan bu gelişme, üç belge ile tescil ediliyor.
Birincisi uzun ismi ile medyanın dikkatini çeken "Şart"tır. "Güneydoğu Avrupa İyi Komşuluk İlişkileri, İstikrar, Güvenlik ve İşbirliği Şartı" başlıklı 9 sayfalık doküman, siyasal danışmadan ticarete, kültürel bağlardan terörizmle mücadeleye kadar çeşitli alanlarda öngörülen kolektif işbirliğinin çerçevesini ortaya koyuyor.
İkincisi, "Şart"ın öngördüğü bu işbirliği sürecinin usul ve mekinazmasını belirleyen 3 sayfalık belgedir. Bu bir eylem planı niteliğindedir ve "Şart"a dahil ülkelerin (ki ileride bunun sayısının artacağı umuluyor) çeşitli düzeylerde düzenleyeceği periyodik toplantıların ve temasların programını içermektedir.
Üçüncüsü ise, 6 sayfalık Bükreş Deklarasyonu'dur. Bu belge Güneydoğu Avrupa diye adlandırılan Balkanlar'daki çeşitli sorunlara (özellikle Kosova ve Bosna - Hersek'teki duruma) değiniliyor ve çeşitli uluslararası kuruluşlarla işbirliğinin esasları çiziliyor.
İşte bu belgeler demeti ile gene Başbakan'ın deyişi ile, Balkanlar'da yeni bir dönem başlıyor...
* * *
BU yeni sürecin başlıca özelliği, tamamen bir "Balkan inisiyatifi" olmasıdır. Bu nedenle "1934'ten beri ilk kez" sıfatı kullanılıyor.
Balkanlar gibi tarih boyunca kaynayan, kaypak bir bölgede çok taraflı bir danışma, dayanışma ve işbirliği sisteminin hayata geçirilmesi, öncelikle buna dahil olan ülkelerin kendi aralarındaki sorunları halletmelerine bağlıdır. İkili uyuşmazlıkların sürdüğü bir yerde, kolektif işbirliğinin gerçekleşmesi pek mümkün olmaz. Bu bağlamda, Türk - Yunan yakınlaşmasının iyi yolda yürümesi, "Şart"ın geleceği için de umut veriyor.
Bükreş zirvesi sırasında gerçekleşen Ecevit - Simitis görüşmesi ve Türk - Yunan yakınlaşmasındaki yeni gelişmeler bu yönde yeni bir adım oluşturuyor.
* * *
BU adımlardan biri, bu ayın sonlarında Yunan diplomatlarının Ankara'ya gelerek, Türkiye'nin AB ile ilişkileri konusunda yardımcı olacak bilgileri (bir nevi "know - how'yu) Türk meslektaşlarına aktarması ile ilgilidir.
Gerçekten Türkiye'nin "Yunanistan'ın AB deneyimi"nden yararlanabileceği hususlar vardır. Atina'nın bu konuda Türkiye'ye yardımcı olması, ikili ilişkilere de yansıyacak önemli bir gelişmedir.
Diğer bir adım da Türk - Yunan ve Bulgar Dışişleri bakanlarının bu hafta sonu ortak sınır bölgesinde yapmayı tasarladığı toplantı ile ilgilidir.
Bu da üç ülke arasında sınır bölgesinde altyapıdan iletişime kadar çeşitli alanlarda işbirliği kurmalarının yolunu açacaktır. Bununla ilgili ortak projeler için AB'nin mali desteği de sağlanabilecektir.
Balkanlar'da "Şart"ın öngördüğü yeni ruh işte bunun gibi adımlarla gelişebilecektir...
Yazara E-Posta: skohen@milliyet.com.tr
