Henüz pandemiyi atlatmış değiliz fakat en azından sosyal mesafeye dikkat ederek ve maske takarak dışarı çıkabiliyor olmak girişim ekonomisini de biraz hareketlendirmiş gözüküyor. Pandemi başladığı haftalarda otuzdan fazla girişimin haftalık web trafiğini incelemiştim. SimilarWeb’ten 25-31 Mart ile 4-10 Mart arasını karşılaştırmış ve baktığım girişimlerin %84’ünün trafiğinin -%7 ile -%86 arasında değiştiğini paylaşmıştım.
Bugün 10-16 Haziran haftasındaki web trafikleri ile pandemiden hemen önceki 4-10 Mart haftasını karşılaştırdığımda normalleşme belirtileri net bir şekilde gözüküyor. Girişimlerin %58’i pandemi öncesindeki haftadan bile daha yüksek trafiğe ulaşmış. Bunda ötelenen taleplerin de etkisi olabilir tabi. Örneğin araba alacak birisi talebini ötelemiş ve bu aralar tekrar araba alım satım sitelerine girmiş olabilir. Aynı şekilde ev almak, kiralamak isteyenler de ötelenen taleplerini bu dönemde gerçekleştiriyor olabilir. Tam bir normalizasyon analizi için (tabi ikinci dalga olmazsa) üç dört ay daha beklememiz gerekiyor. Yine de mevcut dataya bakarak şunları söylemekte yarar var. Büyük bir çoğunluk emlak ve araba alımlarını ötelemiş, birikmiş talep de şu anda bu alandaki girişimlerin trafiğini yukarılara çekmiş gözüküyor. Tabi bunda kredi faizlerindeki düşüşün de etkisi vardır. Aynı zamanda kontrollü bir şekilde tatil yapmak isteyenler de turizm sitelerine, seyahat sitelerine yüklenmiş gözüküyor. Bu trafik artışlarında, pandemi döneminde dijitalin önemini kavradıkları için dijital kanalların kullanımına yönelik farkındalığı artan girişimlerin etkisi de vardır mutlaka. Örneğin ben de kendi girişimim için bir çok dijital kanalı pandemi sürecinde test ettim ve faydalı bulduklarımda devam etme kararı aldım.
Trafiği pandemi öncesine göre de, pandemi başladıktan sonraki döneme göre de artan girişimlerin trafiği biraz düşmüş. Yani evde kalındığı için girdiğimiz eğitim, film ve müzik sitelerinin trafiği pandemi öncesine göre hala yüksek fakat pandeminin tam ortasındaki kadar da çok girilmiyor. Bu aslında beklenilen bir şeydi. Yani pandemi öncesi 100 birim film izleniyorsa, pandemi sırasında bu 200’lere çıktı, şimdi ise 170’ler civarlarında.
Trafiği hala kötü gidenler ise restoran ve perakende sektörüne bağlı olan girişimler olarak karşımıza çıkıyor. Birkaç ay daha dayanabilirlerse onlardaki düşüş de azalacaktır diye tahmin ediyorum ama bunun için ikinci dalga olmaması şart. Yani maske, sosyal mesafe kurallarına harfiyen uyulması gerekiyor ki yavaş yavaş tüm sektörler toparlansın.
İşe alımlarla ilgili çok fazla bilgi toplama fırsatım olmadı fakat özellikle VC destekli girişimlerde işi alımlar oldukça fazla. Sadece Revo Capital’in portföyündeki 12 girişimde şu anda 75 açık pozisyon var.
Sosyal medyadan da yaptığım bir anket ikinci paragrafta anlattığım istatistiklerle yakın seyrediyor. Girişimlerin %64’ü biraz toparlanma var demiş, %36’sı ise toparlanma yok maalesef demiş. %36’yı kurtarmanın yolu hepimizin daha dikkatli davranmasından geçiyor. İkinci dalgaya izin vermezsek o %36’nın de bir bölümü pozitif ivme yakalayacaktır.
