Biz de anne-baba olarak sınıfı geçebilecek miyiz?

Bir eğitim ve öğretim yılının daha sonuna geldik. Çocukların bir kısmı bu cuma, bir kısmı da bir sonraki hafta karnelerini alacak. Sene boyunca dersleri iyi olup karnesi başarılarla dolu çocukların yanında karnesinde zayıf notları olan ve sene sonunu mutsuz ve kaygılı bitirecek olanlar da var. Bu durumda anne-babalar olarak karne alan çocuğumuza nasıl yaklaşmalıyız?

Bana göre karne, öğrencilerin derslerdeki durumunun takibi amacıyla verilen bir belge. Çocukların derslerini olduğu kadar sosyal becerilerini, arkadaşlarıyla ilişkilerini, kurallar karşısındaki tutumunu ve grup içindeki uyum ve çalışma halini öğretmenlerin gözlemleriyle yansıtıyor karneler. Peki çocuklarımız karne aldığında biz nasıl bir davranış sergilemeliyiz? Pedagog ve anne-babalarla da çalışan psikolog arkadaşlarımla konuştum, etrafımda yaşananları gözlemledim ve sonuçta karne günü için şunları önerebilirim...

Karne günü çocuklarımız ister istemez heyecanlı oluyorlar. Her anne-baba çocuğunun başarılı olmasını isteyeceği için bu heyecan bize de bulaşıyor. Ancak karnenin tek başına bir başarı göstergesi olmadığını unutmayarak bu güne özel anlamlar yüklememeli, karnesindeki tüm notları yüksek olmayan çocuklarımızın kendilerini başarısız hissetmesinin önüne geçmeliyiz.

Karne günü yapacağımız en büyük yanlış, sadece ders başarısına ya da başarısızlığına odaklanmak olacak. Ders notları orta ama sosyal becerileri ve okuldaki uyumu yüksek olan bir çocuğu başarısız saymanın ya da ders notları oldukça yüksek ama davranış notları düşük olan bir çocuğu başarılı görmenin pek de uygun olmadığını düşünüyorum.

Anne-babalar olarak ilk yapmamız gereken, karnedeki bilgileri bir bütün olarak değerlendirmek. Çocuklarımızla karneleri hakkında konuşurken de öncelikle karnelerinde iyi olan derslerden ve davranışlardan başlayarak olumlu ifadeler kullanmak, iletişim kurmak ve zayıf notların sebebini anlayabilmek için yapıcı bir adım olacaktır.

Çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamayın

Karnesinde çok fazla zayıfı olan çocuğumuza onu aşağılayıcı, başka çocuklarla kıyaslayıcı ve utandırıcı sözler söyler ve sevdiği şeylerden mahrum bırakıcı cezalar verirsek onun kişilik gelişimini olumsuz etkiler, kendine güvenini zedelemiş oluruz. Çocuğumuzun karnesi başarılıysa da aynı şekilde onu sürekli güzel sözler söyleyerek yüceltmek, tüm isteklerini yerine getirmek, istediği her şeyi karne hediyesi olarak satın almak da onun gelişimini olumsuz etkileyebilir.
Bu durumda, her başarılı olduğu işte ödül bekleyen, bir işi ya da ödevi sadece ödül için yapmaya başlayan, başarı odaklı yaşayan çocuklar yetiştirme yolunda ilerliyor olabiliriz.

Karnelere gerekenden fazla anlam yüklememeli, karneyi çocuklarımızın durumunu gösteren bir belge olarak yorumlamalıyız. Karnede zayıf olan konuları çocuklarımızla konuşmalı, bunları geliştirmek için neler yapabileceğimize karar vermeliyiz. Karnesi zayıf olan çocuğun çalışmak ve başarmak için ekstra motivasyona ihtiyacı olabilir, onu cezalandırmak ters bir etki yaratarak sevilmediğini, istenmediğini hissetmesine sebep olabileceği gibi çocuğumuzu okuldan
ve arkadaşlarından da soğutabilir.

Karnesi zayıf gelen çocuğunuzla oturup sakin bir ortamda konuşun.
Ona zayıflar hakkında ne düşündüğünü, neleri yapmakta zorlandığını sorun. Bunları düzeltmek için önerilerini dinleyin. Siz de kendi çözüm önerilerinizi paylaşın ve onun da çözüm sürecinde söz sahibi olmasına, karar vermesine izin verin.

Örneğin matematik notları düşükse tatilde yapabileceği bir çalışma kitabı alıp birlikte üzerinden geçebilir ve ihtiyacı olduğu konularda ona yardım edebilirsiniz. İngilizce notları düşükse birlikte kelime oyunları oynayabilir, film seyredebilir ya da İngilizce kitap okuyabilirsiniz. Türkçe ve yabancı dilleri geliştirmek için mektup arkadaşı (ya da günümüzde e-posta arkadaşı) bulabilir ve onu yazmaya teşvik edebilirsiniz.

Karne hediyesi olarak
yazın keyifli vakit geçirme

Karnesi ve notları iyi olan çocuklarımızı da “başarılı olmak zaten görevleri” diyerek görmezden gelmemeliyiz. Onların başarısını tebrik etmek, bizi ne kadar mutlu ettiklerini dile getirmek önemli. Karnesi iyi olan çocuklarımıza “karne hediyesi” olarak “yazın keyifli vakit geçirme” hediyesi alınabilir. Yazın okuyabileceği kitaplar, istediği bir spor ya da müzik aleti, zeka geliştirici ve eğitici kutu oyunları ya da deney setleri gibi...

Kötü karnenin sebebini araştırın

Çocuğunuzunöğretmenleri ve okulla da iletişimde olarak kötü karnenin sebeplerini araştırın. Kötü karnenin sebebi bazen arkadaş ilişkilerinde yaşananlar, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu, görme veya işitme problemleri
ya da aile içinde yaşanan sıkıntılar olabilir. Bu nedenle, kötü karnenin gerçek sebebini öğrenip çocuğumuza ona göre yaklaşmalı
ve çözüm üretmeliyiz.

Çocuklarımızın karnelerinin bizim de ebeveynliğimizin bir göstergesi olduğunu düşünüyorum zira sene boyunca çocuklarımızın ders ve okuldaki durumlarını düzenli olarak öğretmenleriyle ve çocuklarımızla görüşerek takip edersek, sene sonunda karne zamanı büyük sürprizler yaşamayız. Yani çocuklarının okul hayatına ilgi göstermeyip başarıyı sadece karne notlarıyla ölçen anne-babalara ben de zayıf not veriyorum, bakalım sizin karneniz nasıl?