819 günlük Maya takviminin gizemi çözüldü

Astronomi ve takvim, Maya Uygarlığı'nın en büyük tutkularındandı. Öyle ki uygarlık, gezegenlerle bağlantılı olduğu düşünülen ama sırı bir türlü çözülemeyen son derece karmaşık bir takvim geliştirmişti.

819 günlük bu takvim 1940'larda deşifre edilmeye başladığından beri merak konusuydu. Zira bilim insanları 819 günlük bir döngüyü ne Ay ne Güneş ne de başka bir cisimle mantıklı biçimde eşleştiremiyordu.

Öte yandan Tulane Üniversitesi'nden John Linden ve Victoria Bricker, sonunda bu şifreyi çözdüklerini düşünüyor.

İki antropolog, bu esrarengiz takvimi 819 günden ibaret görmek yerine toplamda 16 bin 380 gün süren 20 döngü halinde geniş biçimde düşündü ve bu süre sonunda gök cisimlerinin nasıl hareket etmiş olacağına baktı.

Söz konusu gizemli takvimle 20 yıla, bugün kullandığımız takvimle ise 45 yıla tekabül eden bu periyottan bakınca takvimin aslında gök cisimlerinin "sinodik" dönemleriyle uyumlu olduğu anlaşıldı.

7 KEZ TAMAMLADI DETAYI

Güneş Sistemi'ndeki gezegenlerin Dünya’dan bakıldığında gökyüzünde aynı noktaya gelmesi için gereken süreye sinodik periyot adı veriliyor. Ancak gezegenlerin sinodik periyotları birbirinden epey farklı.

Örneğin Merkür gökyüzündeki belirli bir noktaya 117 günde bir geliyor. Bu da Merkür'ün 819 günlük Maya takviminde sinodik döngüsünü 7 kez tamamladığı anlamına geliyor.

Venüs için bu süre 585, Jüpiter için 399, Satürn için 378, Mars içinse tam 780 gün sürüyor (Neptün çıplak gözle görülemiyor). Dolayısıyla bu gezegenlerin gökyüzünde aynı noktaya gelmesi için gereken gün sayısı Mayaların 819 günlük takviminin bir yılına sığmıyor.

TAKVİMİ 20 YILA ÇIKARDILAR

Bu yüzden araştırmacılar, takvimi 20 yıla kadar çıkardı ve gezegenlerin sinodik dönemleriyle uygun oranlar bulabileceklerini gördü.

Hakemli bilimsel dergi Ancient Mesoamerica'da yayımlanan yeni araştırmada 819 günlük takvimin yıllar yayıldığında gezegen döngüleriyle kusursuz eşleşmeler sağlayabildiği tespit edildi.

Örneğin 819 günlük bu takvime göre Venüs sinodik döngüsünü her 5 yılda bir 7 kez tamamlıyordu. Jüpiter ise döngüsünü her 19 yılda bir 39 kez bitirmiş oluyordu.

Satürn'ün 13 sinodik döngüsü, söz konusu takvimde 6 yıl sürerken, Mars'ın 21 döngüsü de yine bu takvime göre 20 yıl sürüyordu.