AB, Türkiye konusunda kararsız

Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarının, 10-11 Aralık tarihleri arasında düzenleyeceği zirvede Türkiye’ye yönelik ne tür kararlar alacağı henüz açıklık kazanmadı.

7 Aralık’ta yapılacak AB dışişleri bakanları toplantısı öncesinde konuşan AB kaynakları, Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in, 1 Ekim’den bu yana Türkiye’nin Doğu Akdeniz, Libya, Suriye ve Yukarı Karabağ konusunda attığı adımlarla ilgili bilgi vereceğini bildirdi.

Türkiye’ye uygulanabilecek olası yaptırımlara ilişkin listenin, 15 Ağustos’ta şekillendiğini hatırlatan AB diplomatik kaynakları, birçok üye ülkeye göre, Türkiye’nin AB’nin beklentilerini karşılayacak ölçüde adımlar atmadığını ifade etti.

Buna karşın Türkiye’nin, “Oruç Reis” sismik araştırma gemisinin görev süresini uzatmamış olması ve Birleşmiş Milletler (BM) önderliğinde Kıbrıs sorununun çözümü için başlatılan mekik diplomasisine destek vermesinin olumlu algılandığını hatırlattı.

Herkes ikna olmadı

AB dışişleri bakanlarının, bir durum değerlendirmesi yaparak, 10 Aralık’taki liderler zirvesini yönlendirmek amacıyla Türkiye’ye uygulanacak olası yaptırımlarla ilgili nihai karara varmaları ve öneride bulunmaları bekleniyor. Birlik üyelerinden Almanya, Macaristan ve Polonya, Türkiye’ye karşı yaptırıma sıcak bakmıyor. AB kaynakları, yaptırım kararına sıcak bakmayanların bu ülkelerle sınırlı olmadığını hatırlatmakla yetinirken, Rum Kesimi de, AB ile Türkiye arasında ilişkileri sonlandırmasına neden olacak bir yaptırımın hayata geçmesinden yana değil. Rum Kesimi, bununla birlikte AB’nin olası yaptırım kararının, Kıbrıs sorununun iki devlet esasına dayalı çözüm sürecine dönüşmesini göze alamıyor. Nitekim BM’ye yakın kaynaklardan edinilen bilgiye göre, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Jane Lute’yle görüşmesinde, AB’den gelecek yaptırım kararının, Kıbrıs sorununun çözüm sürecine etkilerinin BM ve AB tarafından iyi düşünülmesi gerektiği mesajını aktardığını ifade ettiler.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel ise, zirve öncesi yaptığı açıklamada, “AB’nin Türkiye’ye yaptırım uygulama iradesine sahip olduğunu” vurgularken, “Türkiye’nin, AB’nin Türkiye’ye uzattığı diyalog eline rağmen tek taraflı adımlarla retorik söyleme devam ettiğini gözlemledikleri”nin altını çizdi.

AB kurumları ile üye ülkeler nezdinde, Türkiye’nin Doğu Akdeniz ile Kıbrıs hamlesinin ne şekilde değerlendirilmesi gerekiği yönünde bir kafa karışıklığı yok değil. Almanya Şansölyesi Angela Merkel, AB-Türkiye ilişkilerini sadece Doğu Akdeniz veya Libya bağlamıyla sınırlı tutmaktan kaçınırken, değerlendirmelerin, Ankara’nın mülteciler veya terörle mücadele konusundaki katkıları da göz önünde bulundurularak yapılmasını savunuyor. Brüksel’deki kafa karışıklığını, Borrell’in AB dışişleri bakanları toplantısında değerlendirmesi ve Ankara’nın 10 Aralık öncesindeki diplomatik girişimleri giderebilecek.