‘Barış ancak yeni yönetimle olur’

Fatma G.Kabasakallı - Çatışmalar tüm dünyada kaygı ile izlenirken, sol ve Arap milletvekillerinin desteğine muhtaç olan yeni hükümetin kurulabilmesi konusu da olaylar sonrası belirsiz bir hal aldı. İşte Kudüs’teki mevcut durumu ve olası gelişmeleri, kaynağından uzmanlara sorduk. Yıllarca barış görüşmelerinde bulunmuş eski bakan ve milletvekili Yossi Beilin, İsraillilerin barış hareketi “Peace Now”dan Hagit Ofran ve muhalif Ortak Liste’den milletvekili Ofer Kasif, Milliyet’e değerlendirmelerde bulundu. Uzmanların uzlaştığı nokta ise, yaşanan gerilimin Başbakan Binyamin Netanyahu’nun çıkarına olacağı ancak buna karşın siyasi arenadan uzaklaşması gerektiği oldu.

‘Şayet sorunu çözemezsek aynı olayları yaşayacağız!’

(Yossi Beilin, Eski Bakan)

“Şu an meydana gelen olaylar, geçmiştekilerin tekrarı adeta ve çok rahatsız edici. Şeyh Cerrah ve Harem-i Şerif’in egemenliği gibi sorunlar barış anlaşmasıyla çözülebilir. Nitekim geçmişte bu sorunlar, teoride anlaşmayla çözüldü. Sorun net; hükümet iki devletli çözümü ve toprakları paylaşmayı istemiyor. İşte tam da bu yüzden aslında Ramallah’la değil, çözüm istemeyen Hamas’la müttefik durumunda. İşin ilginç yanı, çatışmayı destekleyenler bugün Netanyahu için en iyi seçenek. Tüm bunlar henüz çözülmeyen daha büyük bir sorunun parçası. Şayet şimdi çözemezsek, böyle olayları yaşamaya devam edeceğiz. Filistin konusunda çözüm için umut olduğunu düşünüyorum. Yeni hükümetin daha özenli olacağını umuyorum fakat bu çok kolay değil. Çünkü müstakbel başbakan oldukça sağcı bir şahin. Ancak daha genç ve muhtemel koalisyonda ağırlık merkez solda olduğundan, yeni fikirlere daha açık olacağını düşünüyorum. Örneğin İsrail ile Filistin’in oluşturduğu, iki devletli bir konfederasyon gibi... Filistin tarafında, kapının kapanmadığını ümit ediyorum. Ebu Mazen (Mahmud Abbas) barış ve iki devletli çözüm konusunda fikrini değiştirmemiştir umarım. Eğer İsrail’de müzakerelere hazır bir hükümet olursa, çözüm ancak Ebu Mazen ile mümkün olur. Bu noktada Hamas’tan alabileceğimiz en iyi şey, ateşkes olacaktır...”  

‘Ayrımcı yasalarla yerlerinden ediliyorlar’

(Hagit Ofran, ‘Barış Şimdi’ Yerleşimci İzleme Proje Lideri)

“Tahliye ya da askıya alınan yer değiştirme, Kudüs’teki gerilimin sebeplerinden biri. Tahliye sadece birkaç ailenin sorunu değil, tüm topluluktan bahsediyoruz. Bu olay, ideolojik nedenlerle Filistinlileri yerinden edip İsraillilerle değiştirmeyi amaçlayan siyasi mekanizmanın bir parçası. Ayrımcı yasalara dayandırılarak gerçekleştiriliyor. Filistinliler bugüne kadar İsrail mahkemelerinde mülk sahibi olduklarını iddia edemedi, yasal olarak engellendi. Buradaki Yahudiler ideolojik yerleşimci. Burası Filistinlilerin doğduğu, Ürdün hükümetinden yasal olarak aldıkları evler. Mahkemeler, Filistinlilerin evlerinde kalma hakkı olduğunu kabul etmeli. İsraillilerin çoğunluğu işgali desteklemiyor, yerleşimcileri umursamıyor. Şayet İsrail yönetimi işgali sonlandırdığını açıklarsa, eminim İsraillilerin çoğunluğu bunu destekleyecek. Ben de bu yüzden umutluyum. En önemli şey, Netanyahu’dan kurtulmak. Eğer giderse, siyasi sistem yeni bir başlangıç yapabilecek.”

‘Bu durumun fitili bilinçli ateşlendi’

(Ofer Kasif, Ortak Liste’den Hadaş Partisi Milletvekili)

“Şu an durum gerçekten kötü. Son 2-3 haftadır İsrail vahşi bir işgal durumuna geçti. Özellikle de işgal altındaki Doğu Kudüs’te etnik temizlik girişiminde bulunuyor. Bunun sorumlusu Netanyahu. Netanyahu ve hükümeti bugünkü durumun fitilini bilinçli olarak ateşledi. Daha önceki yıllarda tıpkı Mescid-i Aksa’da, Şeyh Cerrah’ta yaptıkları gibi... Yeni hükümetin kurulmasını engellemek ve Netanyahu’ya alan açmak için yaptılar. Eğer başarırlarsa, ya başka bir aşırı fikirli hükümet çıkacak ya da Netanyahu’nun kolayca kazanabileceği yeni seçim olacak.  Ateşi dindirmek için elimizden geleni yapıyoruz. Başaramazsak, sadece Filistinliler değil, İsrailliler için de facia olacak. Uluslararası toplumu özellikle de BM’yi müdahaleye çağırıyorum. Çünkü bana göre Netanyahu bir psikopat, bunu patolojik olarak söylüyorum. İktidarda kaldığı sürece ülkeyi ve tüm bölgeyi ateşe atmayı umursamıyor. Bugünkü olaylar, İsrail ve Filistin’in ötesinde bir savaşın başlamasına neden olabilir, hepimiz Kudüs’ün gücünü biliyoruz. Ortak Liste adına şunu söyleyebilirim ki, işgale devam eden, etnik temizliğe destek veren herhangi bir hükümeti veto edeceğiz.”