27.06.2025 - 07:01 | Son Güncellenme:
İsrail ve İran arasındaki çatışmalar sağlanan ateşkes sayesinde sona ererken, çatışmaya müdahil olan ülkelerin ‘kazandıkları başarıyla’ ilgili açıklamaları devam ediyor. Son olarak İran lideri Ayetullah Ali Hamaney, çatışmalardan sonra uzun bir aranın ardından ilk kez video mesajla açıklamada bulundu. Hamaney, İsrail’e karşı bir zafer kazandıklarını savunarak “Siyonist rejim, İran İslam Cumhuriyeti’nin darbeleriyle neredeyse ezildi ve yıkılıyordu” iddiasında bulundu. Hamaney konuşmasında ABD’nin “İsrail’i kurtarmak” için kendilerine saldırdığını öne sürerken, “İran’a saldırmak onlara çok ağır bedellere mal oldu” ifadelerini kullanarak 12 günlük savaşın İran’ın zaferiyle sonuçlandığını belirtti. İran’ın, bölgedeki önemli ABD üslerine ulaşabiliyor olmasının ve gerekli gördüğünde harekete geçebilmesinin önemli bir konu olduğunu kaydeden Hamaney, “Böyle bir eylem (ABD üssüne saldırı) gelecekte de tekrarlanabilir. Herhangi bir saldırı olursa, düşman (ABD) kesinlikle ağır bir bedel ödeyecektir” diye konuştu.
‘Başarıyla sonuçlandı’
ABD tarafında ise İran’a yönelik müdahaleyle ilgili bir başka tartışma sürüyor. ABD’nin İran’a yönelik müdahalesinde nükleer tesislerin ciddi bir zarar görmediğine yönelik Pentagon raporu ortalığı karıştırmış, ABD Başkanı Donald Trump raporu haberleştiren basın kuruluşlarına ateş püskürmüştü. Dün konuyla ilgili bir basın toplantısı gerçekleştiren ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Dan Caine, İran’daki nükleer tesislere düzenlenen saldırıların etkilerini değerlendirdi. Hegseth ve Caine, nükleer altyapının yok edildiğini ve Fordo tesisinin yıllarca yeniden kullanılamayacağını belirtti. Hegseth, “Bu, tarihin en karmaşık ve gizli askeri operasyonlarından biriydi ve büyük bir başarıyla sonuçlandı” dedi.
‘Uranyum taşıma olmadı’
Hegseth, İran’ın geçen saldırılardan önce yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumu taşıdığına dair herhangi bir istihbarata sahip olmadıklarını söyledi. Trump da paylaşımında, uydu görüntülerinde görülen kamyonların bölgedeki beton çalışmalarına ait olduğunu öne sürdü. Bu açıklamalar, İran’ın Fordo tesisinden zenginleştirilmiş uranyum stoğunu saldırılardan önce muhtemelen başka bir yere taşıdığını öne süren iddialarla çelişiyor. Uydu görüntülerinde perşembe ve cuma günleri tesis girişinde uzun bir araç kuyruğu bulunduğu görülmüştü. Öte yandan Hegseth, medya kuruluşlarını ABD’nin İran’ın nükleer programına yönelik saldırılarının başarısını küçümsemekle eleştirdi. Hegseth haberleştirilen raporu “düşük güvenilirlikte” olarak nitelendirdi ve CIA Direktörü John Ratcliffe’in açıklamalarına atıfta bulundu. Ratcliffe, yeni istihbaratın İran’ın nükleer programının ABD saldırılarından ciddi şekilde zarar gördüğünü ve programı aylar değil yıllar boyunca gerilettiğini gösterdiğini belirtmişti.
‘Çatışmalara sürüklenmemeli’
Beyaz Saray’da düzenlenen günlük basın toplantısında konuşan Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt de, Tel Aviv yönetiminin ABD’yi bitmek bilmeyen savaşın içine çekmek istediği iddialarıyla ilgili soruya cevap vererek “Başkan, ABD’nin tekrar bu çatışmalara sürüklenmesini istemiyor” şeklinde cevap verdi. İsrail Başbakanı Netanyahu’nun, Trump’ı ziyaret etmek istediği bilgilerini doğrulayan Leavitt, bu görüşme için henüz bir tarih belirlenmediğini söyledi.
Ve diplomasi tekrar başladı
İsrail’in İran’a saldırılarıyla başlayan ve ABD’nin de İran’ı vurarak doğrudan müdahil olduğu savaşın ardından 24 Haziran’da varılan ateşkes yürürlükte. Son günlerde taraflardan gelen açıklamalar, daha uzun vadeli bir barış anlaşması ve İran’ın nükleer programı için yeni müzakerelerin başlamasını işaret ederken, bunun gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini önümüzdeki dönem
gösterecek. ABD Başkanı Donald Trump, İran’la gelecek hafta nükleer müzakerelere başlayacaklarını söyledi. Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, yakın zamanda İbrahim Anlaşmaları’na taraf olan ülkelerle ilgili büyük bir duyuru yapacaklarını belirtirken, “Birçok ülkede normalleşme bekliyoruz” dedi. İran’ın nükleer zenginleştirme çalışmalarına yeniden başlamasının ‘kırmızı çizgi’ olduğunu ifade eden Witkoff, “Silahlanmaya asla izin veremeyiz. Bu, tüm bölgeyi istikrarsızlığa sürükler” diye konuştu. Öte yandan İran ile ateşkesin ardından Tel Aviv’de “Arap ülkeleriyle normalleşme” talep eden bir afiş asıldığı görüldü.
‘Sürekli çelişkili konuşuyorlar’
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ABD yönetiminin açıklamalarının aksine Washington ile nükleer görüşmelere başlama konusunda bir karar alınmadığını söyledi. Devlet televizyonunda katıldığı bir programda konuşan Arakçi, “Nükleer silahlı bir süper güç, Avrupalıların yardımıyla, seferber oldu ve İran halkını parçalamak ve Amerikan hegemonyasına karşı 50 yıllık mücadeleyi sona erdirmek için plan yaptı ancak başarılı olamadılar.” dedi. ABD Başkanının “İranlılarla görüşeceğiz” açıklamasının sorulması üzerine konuşan Arakçi, “Bu açıklamaları ciddiye almayın. ABD ile müzakereler için henüz bir anlaşma yapılmadı. Hatta bu konuda bir konuşma bile yapılmadı. Onlardan sürekli çelişkili açıklamalar geliyor” dedi.
Ateşkes şerefine konser
İsrail’le ateşkes sağlanmasının ardından İran’da vurulan binalarda onarımlar başlarken, saldırılar sırasında hayatını kaybedenler için cenaze törenleri yapıldı. Bununla birlikte Tahran Senfoni Orkestrası da, yine ateşkes şerefine, başkentin sembollerinden Özgürlük Kulesi altında bir konser verdi.
Trump’tan Netanyahu’ya destek: Davayı iptal edin
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya yönelik yolsuzluk davasını “cadı avı” olarak nitelendirerek, davanın derhal iptal edilmesini talep etti. Netanyahu ve kendisinin “birlikte cehennemi” yaşadığını ve İsrail’in ezeli düşmanı İran’a karşı büyük zafer kaydettiklerini savunan Trump, İsrail’in “hayatta kalması” için savaştıklarını ifade etti. Trump, İsrail tarihinde kimsenin “Netanyahu kadar kararlı savaşmadığını” savunurken, onu bir ‘kahraman’ olarak tanımladı.
Trump’ın bu desteği Gazze’deki savaşı sona erdirmesi için Netanyahu’ya sunduğu da iddialar arasında. Öte yandan Netanyahu, Trump’ın paylaşımının ardından “uluslararası ve bölgesel gelişmeleri” gerekçe göstererek yolsuzluk davasına iki hafta ara verilmesini istedi. İsrail’de ana muhalefet lideri Yair Lapid de, Trump’ın Tel Aviv’in yargısına müdahale etmemesi gerektiğini söyledi.
İran iş birliğini durdurdu
İran Anayasayı Koruyucular Konseyi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile iş birliğini durdurmaya yönelik yasanın onaylandığını duyurdu. UAEA Başkanı Rafael Grossi ise, İran’ın UAEA ile işbirliği yapmasının hukuki zorunluluk olduğunu söyledi. Grossi, “İran’ın bizimle işbirliği yapması bir iyilik değil. Bu, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na taraf ülke olduğu sürece İran için hukuki bir zorunluluk” ifadelerini kullandı.