‘İran bu fırsatı kaçırmasın’

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in ofisinden yapılan yazılı açıklamaya göre, İran ile yapılan nükleer anlaşma olarak bilinen Ortak Kapsamlı Eylem Planı’nın (JCPOA)  tarafları dışişleri bakanları düzeyinde video konferans yöntemiyle toplantı yaptı. Borrell’in başkanlığındaki toplantıda İran’ın yanı sıra Çin, Fransa, Almanya, Rusya, İngiltere ve AB temsil edildi.

Toplantıda, nükleer anlaşmanın devamı ve uygulanmasının önemine işaret edildi ve İran’a yaptırımların kaldırılmasına yönelik taahhütlerin önündeki engellerin ele alınması ihtiyacı vurgulandı. Anlaşmanın tüm taraflarca tam uygulanması için diyaloğu sürdürme kararı alan bakanlar, ABD’nin anlaşmaya dönme ihtimali bulunduğunu ve ortak çabayla bu konuyu olumlu şekilde ele almaya hazır olduklarını bildirdi.

Zorlaştırıcı manevra

Öte yandan Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İran’a, ABD’de başkan seçilen Joe Biden liderliğindeki yönetimin, nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşmasına geri dönme ihtimalinin sunduğu fırsatı “boşa harcamaması” çağrısında bulundu. Konferansın ardından konuşan Maas, Tahran’ın, Biden’ın, Başkan Donald Trump’ın anlaşmadan çekilme kararını tersine çevirmesini zorlaştıracak herhangi bir manevradan kaçınması gerektiğini dile getirdi. Maas, “Bu şans, bu son fırsat penceresi boşa gitmemeli” uyarısında bulundu ve gelecek fırsatın heba edilmemesini istedi.

JCPOA, İran’ın nükleer faaliyetlerinin denetlenmesi ve düzenlenmesi, bunun karşılığında yaptırımların kaldırılması amacıyla BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin’in yanı sıra Almanya ve AB ile İran arasında 2015’te imzalanmıştı. ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetime gelmesiyle Washington 2018’de anlaşmadan çekilmiş ve İran’a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı. Anlaşmanın diğer taraflarından Washington’ı durdurmasını isteyen ancak bunda başarılı olamayan İran, Temmuz 2019’da nükleer anlaşmanın bazı maddelerini, 5 Ocak’ta da anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütleri askıya aldığını açıklamıştı.