NATO’nun yeni AWACS’ları Türkiye’ye açık
Geçtiğimiz uzman- ların bir araya geldiği, hayli ilginç ve biraz da gözlerden ırak bir bir toplantı gerçekleştirildi. NATO’nun Savunma Yatırımlarından Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Camille Grand başkanlığında İttifak üyesi ülkelerin savunma sanayi devleri, NATO’nun gelecek nesil erken uyarı uçaklarının teknik tanımını belirlemeye çalıştı. Zira AWACS olarak bilinen Havadan Erken Uyarı ve Kontrol uçaklarının artık tamamen yenilenmesi gerekiyor. NATO’nun elinde bulunan uçakların görev süresi 2035’e kadar uzatıldı. Yeni AWACS’ların mimarisi ve platformu ise şimdiden uzmanların değerlendirmesine açıldı.
ABD, çok işlevli bir platform geliştirmeyi arzuluyor... Hem havadan erken uyarı sistemine sahip olacak hem istihbarat keşif ve denetim kabiliyetini (ISR) içerecek hem de RC-135’ler gibi balistik füze atışlarının seyirini izlemeye yönelik istihbarat imkan ve yeteneğine sahip bir uçak tasarlamak istiyorlar. Ayrıca JSTARS olarak bilinen müşterek gözetim hedef radar sistemine sahip olmasının önemine de vurgu yapılıyor.
Üç değişik uçağın imkan ve yeteneklerini tek bir uçakta birleştirmenin olumlu yönlerinin yanı sıra risklerine yönelik tartışmalar da başka bir konunun yazısı olabilir. Ancak toplantıda yapılan teknik değerlendirmelerin özetini ele almak gerekirse; Türk savunma sanayinin yeni AWACS’ların geliştirilmesi sürecinde önemli katkıları olabilir. Türk savunma ve havacılık sanayinin, yeni AWACS projesinin hangi bölümünde ve katmanında yer almak istediğini belirleyip, buna göre strateji geliştirmesi önemli. Yıllar su gibi geçtiği için, Ar-Ge çalışmaları açısından bakıldığında 2035 yılı pek de uzak bir tarih değil.
Çin istihbaratına karşı 6G çözümü
Bilindiği gibi ABD, Çin kökenli 5. nesil cep telefonu şebekelerine karşı son derece aktif bir çekimserlik sergiliyor. AB’ye üye ülkeler ile NATO müttefikleri nezninde girişimlerde bulunan ABD, özellikle bir firmayı işaret ederek, Çin kökenli 5. nesil cep telefonu şebekelerinin akıllı cihazlarda yer alan adres defteri, mesaj paylaşımı ve fotoğraf başta olmak üzere tüm verileri merkezi alıp Çin Halk Cumhuriyeti’ne gönderdiğine öne sürerek, bu firmalarla işbirliği yapılmaması gerektiğini dile getirdi. Aslında ortaya çıkan resimde NATO’ya üye hiçbir ülkenin güvenilir bir 5G cep telefonu şebeke geliştiricisi yok. Avrupa’da var olan iki ülke bulunuyor: Finlandiya ve İsveç. Onlar da NATO üyesi olmadıkları gibi, tüm NATO müttefiklerine yetecek kadar şebeke geliştirecek imkan ve yeteneğe sahip değil. Bu çerçevede Avrupa Komisyonu’nun iç pazardan sorumlu üyesi Fransız Thierry Breton, AB’nin 5G şebekesi geliştirmek yerine kaynaklarını ve vaktini 6G şebeke geliştirmeye yöneltmeyi hedeflediğini açıkladı.
5G’yi bypass edecek olan AB, 6G’yi hedefleyerek hem ABD baskısından kurtulmayı hem de Çin’in istihbarat girişimlerinden sıyrılmayı düşünüyor. Çin’e ait olan ve Avrupa’da işleyen 5G şebekelerinden istihbarat faaliyetleri yürütülüyor mu bilinmez, ancak İngiltere, Fransa, Belçika gibi ülkeler askeri tesisler, istihbarat birimleri, askeri yerleşkeler ve nükleer santrallerin etrafına Çin kökenli şebeke yerleştirmeme kararı aldı.
İlk 100 günlük icraat olumsuz!
Göreve 1 aralık 2019’da gelen Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen (VdL), ilk 100 günlük icraatı hakkında basın mensuplarına bilgi verdi. AB’nin önde gelen basın kuruluşlarının, açıklanan bilanço hakkındaki ortak görüşü ise özetle şöyle:
Jeopolitik bir Avrupa Komisyon mottosuyla göreve başlayan VdL’in Kasım Süleymani krizinden başlayarak jeopolitik olduğunu kanıtlayabilecek hiçbir krizde varlık gösteremediği düşünülüyor.
VdL’in Türkiye’yle yaşanan mülteci krizini bile olumlu şekilde çözüme kavuşturamadığı yönünde eleştiriler yönelten Avrupa basını, Covid-19 veya AB’nin bütçe maratonunu bile iyi bir şekilde yönetemediğinin altını çiziyor. Medyatik ve gösterişli açıklamalar dışında eyleme yönelik fazla bir girşimi olmadığının altını çizen Avrupalı gazeteciler, komisyon üyeleri arasındaki görüş ayrılıklarını giderip otoritesini bir türlü yerleştiremediğini de ifade ediyor. Bunu da bilmiş olalım...
