Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Askeri tesisler söz konusu olduğunda yüksek güvenlik ve gizlilik her zaman birinci önceliklerden birisi olur. Ancak dünya üzerindeki bazı askeri yerleşkeler diğerlerine göre daha ‘özeldir’. ABD ordusu tarafından işletilen, Las Vegas’ın kuzeyindeki çöl alanın iç kesimlerinde bulunan ve 51. Bölge olarak bilinen askeri üs, bu özel tesisler için iyi bir örnek. Nevada Test ve Eğitim Sahası ile Nellis Askeri Hava Üssü’ne yakın olan bu tesis, geçmişte birçok gizli projenin test sahası oldu. Siviller için ‘tanımlanamayan’ uçan nesneler, 1950’li yıllardan beri üssün çevresinde sürekli görüldü. Bu konuda yapılan ihbarların önemli bir kısmında, dünya dışı varlıklara ait olduğu iddia edilen nesnelerin neredeyse tamamı aslında ABD ordusunun kamuoyuna açıklanmayan ve test edilen hava araçlarıydı.
U-2
U-2 ‘DRAGON LADY’
1950’li yıllar, Soğuk Savaş olarak adlandırılan ve başını ABD ile Sovyetler Birliği’nin çektiği rekabet sürecinin zirve yaptığı yıllardı. Taraflar, hemen her alanda en üstün olmaya çalışıyor ve bunun için de karşı tarafın ne durumda olduğunu öğrenmek amacıyla istihbarata ihtiyaç duyuyordu. U-2 uçağı da tam bu amaçla geliştirildi. ABD Merkezi Haber Alma Teşkilatı (CIA), Sovyetler Birliği’ni izleyebilmek için çok yüksek irtifalarda uçacak bir hava aracına ihtiyaç duyuyordu. Bu amaçla başlatılan geliştirme çalışmaları sonucunda, CIA ve Lockheed Martin’in “Skunk Works” adlı gizli tasarım ekibinin ortak çabalarıyla U-2 casus uçağı ortaya çıktı.
51. Bölge'de test edilen uçağın çok yüksek irtifada uçuyor olması sebebiyle pilotlar için özel uçuş elbiseleri geliştirildi. Bu tasarımlar, daha sonradan uzay çalışmaları için de önemli bir tecrübe oldu. U-2 uçakları ilk etapta Sovyet hava sahasına rahatça girip çıkıyor ve CIA için oldukça başarılı veriler topluyor olsa da bu uzun sürmedi. Mayıs 1960’ta Sovyetler, Rus şehri Sverdlovsk üzerinde bir U-2’yi düşürerek pilotu Francis Gary Powers’ı yakaladı ve ABD ile Sovyetler Birliği arasında büyük bir casusluk krizi yaşandı. Yaşanan bu olayın ardından, U-2 uçaklarının Sovyet hava sahası üzerinde yaptığı uçuşlar durduruldu.
A-12 VE SR-71 ‘BLACKBIRD’
1960’lı yıllara gelindiğinde CIA’nın Sovyetler Birliği hava sahasına girecek, yüksekten ve yüksek hızda uçan bir uçağa olan ihtiyacı hâlâ devam ediyordu. Bu amaçla bir kez daha Skunk Works ekibi devreye girdi ve birbirine benzer iki uçak ortaya çıktı. A-12 ve SR-71 adı verilen uçaklar, birbirinden çok ufak farklarla ayrışıyordu. Nevada Test ve Eğitim Sahası’na sevk edilen A-12'nin test edilmeye başlamasıyla birlikte, bölgedeki sivillerin güvenlik güçlerine yaptığı UFO ihbarları da tavan yaptı. A-12'nin testleri sırasında radar operatörleri daha bilgilendirilmiş, hava trafik kontrolörlerine radarda tanımlayamadıkları bir hava aracı görmeleri halinde herhangi bir yere haber vermemeleri, sadece alışılmadık derecede hızlı ve yüksekten uçan uçaklar hakkında yazılı raporlar hazırlamaları söylenmişti. 1967 yılına kadar Vietnam, Kuzey Kore ve Sovyetler Birliği’nin bazı bölgelerinde uçuş yapan A-12, kısa süre içinde yerini SR-71'e bıraktı.
Tek kişi tarafından uçurulabilen A-12'den daha uzun, daha ağır ve iki kişilik mürettebata sahip olan SR-71, ses hızının 3.3 (saatte 3 bin 500 km) katı hıza ulaştı. Otuz yılı aşkın hizmetten sonra 1990’da emekliye ayrılan SR-71, günümüzde bile dünyanın en hızlı uçağı olarak biliniyor.
F-117 ‘NIGHTHAWK’
1970’li yıllara gelindiğinde Skunk Works ekibi bir kez daha harekete geçti ve yapılan çalışmalarda, dünyanın ilk radar görünürlüğü düşük uçağı olan F-117 ortaya çıktı. Radarlarda daha düşük iz bırakması için farklı bir dış görünüşe sahip olacak şekilde tasarlanan uçağın varlığı uzun süre saklandı. 1980’li yıllarda 51. Bölge yakınlarında test uçuşları yapan uçağın varlığı, 1988 yılına kadar gizli kaldı. F-117, Birinci Körfez Savaşı başta olmak üzere Irak ve Afganistan’da birçok görev aldı. 1999 yılında NATO’nun Kosova’ya müdahalesi operasyonuna da katılan F-117, 27 Mart 1999 tarihinde pilotaj hatası başta olmak üzere birden fazla ihmalin bir araya gelmesi sonucunda, Sırp kuvvetlerinin S-125 hava savunma sisteminden ateşlediği füze sonucunda düşürüldü. F-117 uçakları 2008 yılında resmi olarak emekli edilmiş olsa da, günümüzde bilinmeyen sayıda uçağın hâlâ faal tutulduğu daha önce kamuoyuna yansımıştı.
BOEING YF-118G
1990’lı yıllarda Soğuk Savaş sona ermek üzereyken de 51. Bölge yakınlarında ilginç testler gerçekleşmeye devam etti. Bir araştırma ve geliştirme projesi olarak başlatılan ve ABD’li üretici Boeing tarafından tasarlanmış olan YF-118G, sahip olduğu tasarımla sıradan uçakların sahip olduğu görünümden farklı bir görünüme sahipti. 1999 yılına kadar yapılan uçuşlarda farklı testlere tabi tutulan uçağa yönelik gizlilik, testlerin tamamlanmasının ardından kaldırıldı. Boeing uçağı, ABD Hava Kuvvetleri Ulusal Müzesi'ne bağışladı.
ABD ordusu için kritik tesislerden biri olan 51. Bölge ve çevresindeki askeri tesisler, günümüzde de önemli bir rol oynamaya devam ediyor. ABD ordusunun halihazırda yeni nesil uçak projelerinin gündemde olması, buradaki bölgelerin gelecek yıllarda da önem kazanacağına işaret ediyor.