Avrupa kırmızı alarmda! Sıcaklıklar rekor kırıyor, eriyen asfaltlar, seller... 'Isı Kubbesi' fenomeni nedir?

Avrupa genelinde sıcaklıkların 46 santigrat dereceye ulaşması ihtimaline karşı halkın iç mekanlarda kalması konusunda uyarılar yapıldı. İspanya Devlet Meteoroloji Ajansı AEMET, Cumartesi günü Haziran ayında ölçülen 46 derece ile yeni bir sıcaklık rekoru kırıldığını doğruladı. Birçok ülkede sıcaklıkların en az 44 dereceyi bulabileceği belirtiliyor.

İTALYA'DA ASFALT ERİDİ, PARİS'İ SEL BASTI

Bu hafta Avrupa genelinde orman yangınları ve ani seller büyük yıkıma yol açtı. İtalya'da asfalt eridi, Yunanistan'da yangınlar, Fransa'da Paris metrosunda sel yaşandı, Almanya'da fırtına ve bazı ölümler oldu.

Fransa ve özellikle Paris hafta içi şiddetli fırtına ve yağışa teslim oldu. Ülke genelinde 39 bin yıldırım düşerken, şiddetli fırtına nedeniyle halk sığınacak yerler aradı. Eyfel Kulesi'nin ışıkları fırtına nedeniyle yanıp sönerken, Paris sokaklarından da bu görüntüler yansıdı.

Portekiz'in üçte ikisi Pazar günü sıcaklık ve yangın riskine karşı yüksek uyarı altında olacak, Lizbon'da en az 39 derecelik sıcaklıklar bekleniyor. İspanya'daki acil servisler, sıcak çarpması vakalarına karşı hazırlıklarını artırdı.

'PAZARTESİ YILIN EN KÖTÜ GÜNÜ OLABİLİR'

İngiltere'de Well Pharmacyden George Sandhu: "Pazartesi, yılın en kötü günü olabilir" dedi ve ekledi:

"Yüksek sıcaklık ve polen, hastalar için en kötüsü. Dışarıda zaman sınırlanmalı, pencereler kapalı tutulmalı, antihistaminik alınmalı. Benim tavsiyem: hiç semptom olmazsa olsun, şimdi başlayın; ne kadar erken başlarsanız bedeniniz o kadar hazırlanır."

AVRUPA'DAKİ SICAKLIKLARDA SON DURUM

Portekiz: Yaklaşık üçte ikisi turuncu alarmda. Kuzey yarımadada yangın riski en yüksek seviyede.

Yunanistan: Atina yakınlarında Palaia Fokaia bölgesinde çıkan orman yangınları nedeniyle halk tahliye edildi. 130 itfaiyeci, 12 uçak ve 12 helikopter yangınla mücadele ediyor.
Fransa: Paris metrosu ve sokaklar sel suları altındaydı. 
Almanya: Berlin'de Cuma günü fırtınada sokaklar sular altında kaldı.
İtalya: Kuzey İtalya'da yol erimesi nedeniyle otoyol kapandı. İtalya Sağlık Bakanlığı, Cuma günü 21 şehir için 'kırmızı alarm' ilan etti (Roma, Milan, Venedik dahil). Halk 11:00–18:00 arasında dışarı çıkmaması ve klimalı alanlara gitmesi konusunda uyarıldı.

Balkanlar ve Türkiye de 40 derece üzeri sıcaklıkları yaşadı.

İNGİLTERE'NİN EN SICAK GÜNÜ YAKLAŞIYOR

Meteoroloji uzmanları, İngiltere'nin önümüzdeki günlerde yılın en sıcak gününü yaşayabileceğini belirtiyor. Sıcaklıkların 36 dereceye ulaşması beklenirken, bu durum hem festival katılımcılarını hem de genel halkı etkiliyor. Daily Mail, sıcak hava dalgasının özellikle açık hava etkinliklerinde ciddi sağlık riskleri oluşturduğunu vurguluyor. Organizatörler, gelecekteki etkinliklerde sıcaklık ve sağlık önlemlerine daha fazla dikkat edileceğini ifade etti.

ISI KUBBESİ NEDİR? 2025'TE NE KADAR ETKİLİ?

Isı kubbesi, yani heat dome, atmosferde yüksek basınçlı bir sistemin, sıcak havayı belirli bir bölgede haftalarca hapsederek dışarı çıkmasını engellemesi durumu olarak biliniyor. Bu olay sırasında hava aşağıya doğru bastırılıyor, bu da bulut oluşumunu azaltıyor ve güneş ışınlarının doğrudan yere ulaşmasını sağlıyor. Sonuç ise günlerce hatta haftalarca süren aşırı sıcaklar.

Isı kubbesinin daha çok hissedilmesinin nedenleri ise şöyle sıralanıyor:

Küresel ısınma etkisi: Ortalama sıcaklıklar her yıl yükseliyor, bu da ısı kubbelerinin daha güçlü ve sık oluşmasına yol açıyor.
El Nino etkisi: 2023–2024 döneminde başlayan güçlü El Niño olayı, hava sistemlerini bozdu ve 2025 yazında hala etkili.
Küresel jet akımı zayıfladı: Jet stream (hava akımı) yavaşladıkça, bu tür hava sistemleri bir bölgede uzun süre kalabiliyor.x
Toprak nemi azaldı: Kuraklık nedeniyle toprağın nemi azaldı. Bu da soğuma etkisini yok etti, hava daha da ısınıyor.
Şehirleşme ve betonlaşma: Özellikle Avrupa'da şehirler ısıyı tutuyor, bu da ısı kubbesinin etkisini katlıyor.