07.07.2025 - 11:22 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Elektriksel bir doğa olayı olan sprite, ağaç benzeri bir sütun ve kırmızı, dallanmış kollarla üst atmosfere doğru uzanıyor, yıldırımla aydınlanmış bulutların üzerinde beliriyor.
Amerikalı astronot Nichole 'Vapor' Ayers, "sprite" olarak bilinen ve şiddetli bir fırtınanın üzerinde aniden ortaya çıkan göz alıcı bir doğa olayını görüntülemeyi başardı. Hem de bu görüntüyü, Dünya'nın 400 kilometre üzerinde, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan geçerken yakaladı.
Canlı ve çok renkli sprite'lar, Dünya'nın üst atmosferinde şiddetli fırtınalar sırasında meydana gelen, hem görsel olarak etkileyici hem de en az anlaşılan elektriksel doğa olayları arasında yer alıyor. NASA'ya göre, bu olaylar genellikle yeryüzünden yaklaşık 80 kilometre yukarıda, güçlü yıldırım darbelerinin ardından meydana geliyor ve karmaşık, sarkık yapılar ile kırmızı ışık püskürmeleri şeklinde olağandışı şekiller alıyor.
BU SPRITE'IN FARKI VAR MI?
Buna rağmen Ayers'in gözlemlemeyi başardığı devasa sprite, özellikle etkileyici bir örnek. Yıldırımla aydınlanan bulutların çok üzerine kadar yükselerek, Meksika ve ABD üzerindeki üst atmosfere kadar ulaşıyor. Aynı anda sprite, aşağıdaki şehirlerden yayılan yapay ışıklarla birlikte parıldıyor.
Son birkaç yıldır NASA, bu tür doğa olaylarını daha iyi anlamaya yönelik veri toplamak amacıyla halktan TLE fotoğraflarını paylaşmalarını isteyen 'Spritacular' adlı bir vatandaş bilimi projesi yürütüyor.
Astronot Ayers, X hesabından yaptığı paylaşımda "Sprite'lar, TLE (Geçici Işıklı Olaylar) olarak adlandırılan, bulutların üzerinde oluşan ve alttaki şiddetli elektriksel aktiviteler tarafından tetiklenen olaylardır" diye yazdı ve ekledi:
"Bizim bulutların üzerinden bu harika görüş şansımız sayesinde bilim insanları, bu tür fotoğrafları kullanarak TLE’lerin oluşumunu, özelliklerini ve fırtınalarla olan ilişkilerini daha iyi anlayabilir."
Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan çekilen gece görüntüsünde Dünya'nın yüzeyi ve kırmızı, dallı budaklı yapıya sahip bir sprite, yıldırımla aydınlanmış bulutların üzerinde üst atmosfere doğru yükselirken görülüyor.
Bu çabalar, artık ISS'de görevli Ayers gibi birçok astronotun istasyon süreleri boyunca yaratıcılıklarını fotoğrafla ifade etmeleri sayesinde yörüngeden elde edilen görüntülerle de destekleniyor.