Son dakika... Peşmerge Musul'un dışında bekliyor!

Irak'ın kuzeyinde art arda olağanüstü gelişmeler yaşanıyor. 25 Eylül'de gerçekleşen tartışmalı bağımsızlık referandumunun ardından tüm çağrılara kulak tıkayan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) lideri Mesut Barzani, bu sabah çok ağır iki darbe daha yedi. Uzun süredir Barzani kontrolündeki Musul'un batı ilçesi Sincar, çatışma yaşanmadan Irak ordusu tarafından geri alındı. Hemen ardından terör örgütü PKK'lıların yuvalandığı Mahmur ve çevresi de peşmergenin kontrolünden çıktı. Öğle saatlerinde ise Türkiye'nin askeri üssünün bulunduğu Başika'ya Irak askerleri girdi. Ordu birlikleri İran sınırına da ulaştı, Hanagin'den peşmerge tamamen çıkarıldı. Türkiye'nin dakika dakika izlediği bölgede yaşananlar, dünyada da ilk haber. Tüm büyük haber merkezleri, gelişmeleri canlı yayınlarla aktarıyor.

17.15 : Reuters haber ajansı, dünden bu yana mevzilerinden kaçan peşmergelerin Musul'un dışındaki Karez bölgesinde beklediğini bildiriyor. Geçilen fotoğraflarda, IKBY bayrağı ve eli silahlı peşmergeler var.

17.00 : Anadolu Ajansı, Kerkük'te elektrik direklerine asılan IKBY bayraklarının vince çıkan kent sakinleri tarafından indirildiğini aktarıyor. Vince tırmanan gençlerin yüzlerinde mavi bayraklar var.

14.15 : Associated Press, IKBY'nin başkenti Erbil'den savunma pozisyonunda bekleyen peşmergelerin fotoğraflarını dünyaya geçti. Neredeyse bir buçuk günde Kerkük, Tuzhurmatu, Dakuk, Sincar, Mahmur gibi yerleri kaybeden Barzani yönetimi, Erbil korkusu yaşıyor.

Anadolu Ajansı ise, peşmerge güçlerinin Erbil-Kerkük yolu üzerinde mevzi kazmaya başladığını bildiriyor. Peşmergelerin Erbil'den yaklaşık 35 kilometre uzaklıkta bulunan kontrol noktalarında mevzilerini güçlendirdiği ve yol boyunca konuşlandıkları görüldü.

13.40 : Musul-Erbil yolunun kontrolü Irak ordu birliklerine geçti. Peşmerge güçlerinin bölgeyi terk ettiği bildiriliyor.

13.30 : Irak ordusu, Suriye sınırında yer alan ve peşmerge kontrolündeki Rabia Sınır Kapısı'nı da geri aldı.

13.20 : IKBY lideri Mesut Barzani, açıklama yapacak. Rudaw, Barzani’nin iç savaşa karşı mesaj vereceğini belirtiyor.

13.15 : Rusya, IKBY'nin başkenti Erbil'deki konsolosluk binasını tahliye ediyor.

IŞİD'in işgal ettiği köylere operasyon geliyor

12.40 : Irak güçleri, terör örgütünün Kerkük'teki çatışmaları fırsat bilip işgal ettiği iki köye girmeye hazırlanıyor. Binden fazla silahlı fedaral polis ve Haşdi Şabi milisi, Ed-Dibs ilçesine ulaştı. Militanların yayılmasını önleyen Irak güçleri, iki köye operasyonun yanında Peşmerge kontrolündeki hapishanelerden kaçan IŞİD teröristlerini de yakalamayı hedefliyor. İşgal altındaki iki köy, El-Milh ve Et-Tuveyliğa.

Kaçanlar dönüyor

12.35 : Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, Kerkük'ten dün kaçan binlerce sivilin bugün akın akın kente geri döndüklerini bildiriyor. AP'nin kent çıkışında çektiği fotoğraflarda, polis kontrol noktalarının kurulduğu ve yüzlerce aracın kuyrukta olduğu görülüyor.

Başika'da hareketli dakikalar

12.10 : Irak güçleri, Türkiye'nin askeri üssünün de bulunduğu Başika'ya girdi. Musul'un doğusundaki kentte peşmergelerin çekildiği bildiriliyor. Barzani'nin yayın organı Rudaw, bir saat önce geçtiği haberde peşmergelerin mevzilerini koruduğunu savunmuştu.

İran sınırına ulaştılar

11.55 : Irak ordu birlikleri, İran sınırına ulaştı. Diyala'ya bağlı Hanekin'den peşmergenin çıkarıldığı ve kontrolün tamamen sağlandığı bildiriliyor. Sosyal medyaya yansıyan fotoğraflarda, milisler Barzani'nin partisi KDP'ye ait binanın önünde poz veriyor.

Bölgede ayrıca Celavla kırsalı ile Türkmenlerin yaşadığı Karatepe köyü de el değiştirdi.

11.05 : Irak'ın kuzeyinde Kerkük, Sincar ve Mahmur'un kontrolünün Bağdat yönetimine geçmesiyle, mevcut harita değişti. Yeni haritada IKBY'nin kaybettiği noktalar görülüyor.

11.00 : Irak merkezi hükümetine bağlı güvenlik güçlerinin, Musul'un Mahmur ilçe merkezine girdiği bildirildi. Irak ordusu, federal polis gücü ve Haşdi Şabi güçleri, sabahın erken saatlerinde konuşlandıkları Musul'un Kayyara kasabasından ilçe merkezine doğru hareket etti. Mahmur'daki peşmergeler ise tüm devlet kurumlarından çekilerek ilçeden ayrıldı.

Şii milisler Haşdi Şabi'nin Mahmur'a gelmesinden tedirgin olan bazı Kürt ailelerin, yaklaşık 60 kilometre uzaklıkta bulunan Erbil'e doğru yola çıkmaya başladığı görülüyor.

Erbil'in güneybatısında yer alan Mahmur ilçesi, 2003'ten bu yana Peşmerge güçlerinin denetiminde bulunuyordu.

10.50 : Irak ordusundan bir yetkili, devletin sahip olduğu Kuzey Petrol Şirketi'ne ait bütün petrol yataklarının merkezi yönetimin kontrolüne geçtiğini duyurdu.

10.25 : Irak Dışişleri Bakanı İbrahim el Caferi, gelecek hafta Rusya'nın başkenti Moskova'yı ziyaret edecek ve mevkidaşı Sergey Lavrov'la görüşecek. Ziyareti, Moskova duyurdu.

Times: Kürtlerin Batılı müttefikleri Kerkük operasyonuna alkış tuttu

09.55 : İngiliz The Times gazetesi, bugün yayımladığı analizinde, Kürtlerin Batılı müttefiklerinin, Iraklı güçlerin Kerkük'e girmesini desteklediğine dikkat çekti. Times, Talabani'nin partisi Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB) Kerkük'le ilgili gizli bir anlaşma yaptığından şüphelenildiğini de belirtti.

Analizin başında, geçtiğimiz günlerde hayatını kaybeden eski Irak Cumhurbaşkanı ve KYB lideri Celal Talabani'nin oğlu Bafel Talabani'nin, Erbil'in 25 Eylül'deki bağımsızlık referandumu öncesindeki çabalarını aktarılıyor.

Pavel Talabani'nin referandum öncesindeki 'planı'

Buna göre Bafel Talabani, gelişmelerden dolayı kaygılıydı ve referandumuna iki gün kala, bunun iptal edilmesi ya da en azından tartışmalı bölgelerde yapılmaması yönünde bir çağrı hazırladı. Ancak bu çabalar hem Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani'nin hem de KYB'nin yarısı tarafından kenara itildi.

Bunun üzerine Bafel Talabani'nin hasta babası için Erbil'den ayrıldığının belirtildiği yazı özetle şöyle devam ediyor:

"Bu çağrı geri çekildi ve Talabani bir sonraki uçağa binerek babasını görmek için Berlin'e gitti. Babası 10 gün sonra öldü. Irak siyasetinde hiçbir şey sonsuza kadar sürmüyor. KYB'deki Talabani kanadı şimdi, her halukarda bir anlaşma yapmakla suçlanıyor.

Dün, erken saatlerde yaşanan çatışmaların ardından Kerkük'teki, Talabanilere bağlı Peşmerge güçleri mevzilerini terk etti. KYB, Barzani'nin onları olanaksız bir konuma koyduğunu, bundan dolayı başa çıkılamaz, beklenmedik durumlarla karşılaştıklarını söylüyor. Bölgenin en büyük partisi, Barzani liderliğindeki KDP ise bu duruma büyük tepki gösterdi ve hatta ihanet suçlaması yaptı."

Times'ın analizinde Kürtlerin ABD ve İngiltere'nin olaydaki rolüne yönelik bir hoşnutsuzluk duyduğu aktarılıyor. Gazeteye göre, bunun nedeni Kürtlerin Batılı müttefiklerinin reel politika çerçevesinde onların değil karşı tarafından yanında yer alması:

"Batılı müttefikler; Arapların Kürtlerin anayurt olarak gördükleri Kerkük'e doğru ilerlemelerine seyirci kaldı ve onlara alkış tuttu. Bunların hepsi reel politikayla ilgili. Kerkük'süz bir Irak felaket olur ki Irak Başbakanı Haydar El-İbadi de artık ayakta kalamaz.

Amerikalıların ve İngilizler için, git gide daha fazla İran'ın kontrol ettiği bu ülkede, etkilerini sürdürmeleri açısından tek umut o. Gelecek yıl seçimler yapılacak. Kerkük ödemeye değer bir bedeldi."

09.30 : Irak ordusu, Kerkük'te peşmergenin terk ettiği Bay Hasan ve Havana petrol sahalarını kontrolüne aldı. Bölgede üretilen günlük 600 bin varil petrolün 280 bini Bay Hasan sahasından sağlanıyordu.

09.00 : Kerkük'ü dün 24 saat bile sürmeyen operasyonla kaybeden Barzani ve peşmergeleri, bu kez Ezidi kenti Sincar'ı Irak ordusuna bırakmak zorunda kaldı. Sincar'da yaşayanlar, ordu birlikleri ve Şii milisler Haşdi Şabi'ye bağlı grupların kente girdiğini bildiriyor.

Reuters haber ajansı, Laleş adlı grubun peşmerge tarafından terk edilen Sincar'da tamamen kontrolü sağladığını son dakika koduyla duyurdu.

Anadolu Ajansı'na konuşan peşmerge komutanı Kasım Şeşo, Sincar'da herhangi bir çatışmanın çıkmadığını çünkü eşit olmayan bir güçle karşı karşıya kaldıklarını söyledi.

Telafer'i terör örgütü IŞİD'den kurtarma operasyonunda Sincar'a ulaşan Irak ordusu, ilçe merkezinden yaklaşık 30 kilometre mesafede konuşlanmıştı.

IŞİD çatışmaları fırsat bildi!

08.40 : Kerkük'te dün peşmergenin kaçması ve akşamüstü ordu birliklerinin kontrolü ele almasıyla kent sakin bir gece geçirdi.

Çatışmaları fırsat bilen terör örgütü IŞİD, saldırıya geçti. Teröristlerin kentin batısındaki iki köyü işgal ettiği bildiriliyor. Köylerdeki siviller komşu köylere kaçtı. İşgal edilen köyler 45 kilometre mesafedeki El-Milh ve Et-Tuveyliğa.

Anadolu Ajansı, IŞİD teröristlerinin bölgedeki petrol kuyularına doğru ilerlediğini aktarıyor.

Saldırı düzenleyen teröristlerin Havice'den kaçan militanlar olduğu açıklandı.

Almanya peşmergeye eğitimi durdurdu

08.25 : Almanya, Kerkük'teki çatışmaların ardından peşmergelere verdiği eğitimi askıya aldı. Der Spiegel dergisi, söz konusu kararın Almanya’nın tarafsızlığını tehlikeye atmamak için alındığını yazdı. Alman ordusu 2014 yılından bu yana ABD öncülüğünde IŞİD’e karşı kurulan koalisyonun bir parçası olarak Kuzey Irak'ta peşmerge güçlerini eğitiyor.

ABD tarafsız kaldı

08.20 : Kerkük'ün geri alınması üzerine Washington'dan ilk açıklama geldi. Gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirten Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Heather Nauert, "ABD Irak, Kerkük civarında şiddet olayları yaşandığına dair haberlerden kaygı duymaktadır. Bütün taraflara askeri aktiviteleri koordineli bir şekilde yapmaları ve sükuneti sağlamaları yönünde çağrı yapıyoruz" dedi.

Nauert şöyle devam etti:

"Bütün tarafların, etnik ve dini çatışma çıkmasını isteyen Irak düşmanlarının provokasyonlarına gelmemesini şiddetle öneriyoruz. Özellikle ise IŞİD'in ortadan kaldırılması için yapacak çok şey var, Irak ve Kürt güçleri arasındaki gerginlik bu önemli görevi etkiliyor. ABD, Iraklı partnerleriyle IŞİD'in yenilmesi için çalışmaya devam edecektir."

08.00 : Irak'ta gün boyu yaşanacak gelişmeleri canlı blogla aktaracağız.