Uluslararası Uzay İstasyonu 20 yaşında

İlk kez 2 Kasım 2002’de ABD’li astronot Bill Shepherd ile Rus kozmonotlar Yuri Gidzenko and Sergey Krikalev’den oluşan ekibin göreve başladığı Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS), 20 yıldır insanlığın keşif yolculuğuna hizmet ediyor. ISS bir futbol sahası büyüklüğünde ve hızı yaklaşık saatte 29 bin kilometre ve 480 km uzağında olduğu Dünya’nın etrafında dönüşünü 90 dakikada tamamlıyor. ISS, ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), Rusya Federal Uzay Ajansı (Rocosmos), Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Kanada Uzay Ajansı (CSA) ve Japon Uzay Araştırma Ajansı’nın (JAXA) ortak projesi. Uluslararası Uzay İstasyonu’nda astronot ve kozmonotlardan oluşan 3’erli ekipler halinde 6 kişilik mürettebat dönüşümlü görev yapıyor.

Uzaydaki dev

Uzayda süzülen dev bir araştırma projesi olan istasyon, yerçekimi ve uzay ortamı araştırmaları için doğal bir laboratuvar işlevi görürken, bilim deneyleri için de kullanılıyor. Dünya çevresinde insanların sürekli bulunacağı bir uzay istasyonu kurma fikri ilk kez ABD tarafından 1984’de ortaya atıldı. Kongre tarafından onaylanan proje bütçe kesintileri ve başka sorunlar deneniyle hayata geçirilemese de ISS’e giden yolda atılan ilk adım oldu. ISS’i meydana getiren uzay modüllerinden ilki 1998 yılında fırlatıldı. Uzun süre çalışacak ilk astronot ve kozmonot ekibi 2000 yılında istasyona ulaştı. ISS, 20 yılda kesintisiz devam eden 64 insanlı görevde 240’tan fazla astronot ve kozmonota ev sahipliği yaptı. İstasyonun, 2030 yılına dek faaliyetini sürdürmesi planlanıyor.